ماموگرافی چیست؟
ماموگرافی یا ماموگرام، یک عکس اشعه ایکس از سینه است. ماموگرافی یک ابزار غربالگری برای کشف و تشخیص سرطان سینه است.با توجه به آمار موسسه ملی سرطان، سرطان سینه پس از سرطان پوست دومین و شایع ترین سرطان زنان در ایالات متحده است. سالانه حدود ۲۳۰۰ مورد جدید سرطان سینه در مردان و حدود ۲۳۰ هزار مورد جدید در زنان وجود دارد.
بعضی از کارشناسان توصیه می کنند که زنان ۴۰ ساله و بالاتر باید هر یک تا دو سال یکبار ماموگرام داشته باشند. انجمن سرطان آمریکا توصیه می کند که شروع منظم غربالگری در سن ۴۵ سالگی باشد. اگر سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان سینه دارید، پزشک ممکن است غربالگری زودتر را توصیه کند یا از ابزارهای اضافی تشخیص استفاده کنند.
اگر پزشک متخصص زنان و زایمان شما ماموگرام را به عنوان تست روتین برای بررسی سرطان یا تغییرات سینه مورد آزمایش قرار دهد، به عنوان یک ماموگرام غربالگری شناخته می شود. در این نوع آزمایش، دکتر شما چندین عکس اشعه ایکس از هر پستان بیمار می گیرد.
اگر یک توده یا هر علامت دیگری از سرطان پستان داشته باشید، پزشک شما یک ماموگرام تشخیصی را تجویز می کند. اگر شما دارای پروتز پستان هستید، احتمالا به یک ماموگرام تشخیصی نیاز خواهید داشت. ماموگرام های تشخیصی گسترده تر از ماموگرام های غربالگری هستند.
معمولا این نوع عکس برداری نیاز به اشعه ایکس بیشتری دارد تا نماهای سینه را از موقعیت های مختلف بدست آورد. رادیولوژیست شما همچنین ممکن است مناطق خاصی را مورد توجه قرار دهد.1
انواع ماموگرافی
پیشرفت های اخیر در ماموگرافی شامل ماموگرافی دیجیتال، تشخیص به کمک کامپیوتر و توموسنتز پستان است.ماموگرافی دیجیتال
ماموگرافی دیجیتال، ماموگرافی دیجیتال تمام رشته (FFDM) نیز نامیده می شود. این سیستم ها شبیه به سیستم های دوربین های دیجیتال هستند و کارایی بالای آنها منجر به تولید تصاویر بهتری با دوز کمتر تابش اشعه می شود. تصاویر پستان برای بررسی توسط رادیولوژیست و برای ذخیره طولانی مدت به رایانه منتقل می شود. تجربه بیمار در طول ماموگرافی دیجیتال شبیه به ماموگرافی معمولی است.سیستم های تشخیص به کمک رایانه (CAD)
سیستم های تشخیص به کمک رایانه (CAD) تصاویر ماموگرافی دیجیتالی شده را به منظور یافتن تراکم غیرعادی، توده یا کلسیفیکاسیون که ممکن است نشان دهنده سرطان باشند، جستجو می کنند. سیستم CAD این قسمت ها را بر روی تصاویر مشخص می کند و به رادیولوژیست هشدار می دهد که به دقت این ناحیه را ارزیابی کند.ترموسنتز پستان
ترموسنتز پستان که به نامو ماموگرافی سه بعدی (3-D) و ترموسنتز دیجیتال پستان نیز نامیده می شود، شکل پیشرفته ای از تصویربرداری پستان است که چندین تصویر از پستان از زوایای مختلف ثبت می نماید و آن را به صورت یک مجموعه تصویر سه بعدی بازسازی می نماید. به این ترتیب، تصویربرداری سه بعدی سینه شبیه به توموگرافی کامپیوتری است که یک سری اسلایس های کوچک کنار هم جمع می شوند تا یک ساختار سه بعدی را ایجاد نمایند.اگر چه دوز تابش در برخی سیستم های توموسنتز پستان اندکی بیشتر از دوز مورد استفاده در ماموگرافی استاندارد است، اما مورد تأیید FDA می باشد. برخی سیستم ها دوزهایی بسیار شبیه به ماموگرافی معمولی دارند.3 انجمن سرطان ایالات متحده آمریکا انجام سالیانه آن را پس از 40 سالگی توصیه می کند.مناسب ترین زمان برای شروع ماموگرافی در سن 35 سالگی است و بعد از 40 سالگی بهتر است سالی یکبار انجام گیرد و 50 سال به بعد نیز هر 2 سال یکبار
.jpg "هرآنچه که باید راجع به ماموگرافی بدانیم")
برای خانم ها از 25 سالگی بهتر است روش های دیگر به غیر از ماموگرافی صورت گیرد و در صورت مشاهده مورد مشکوک ماموگرافی انجام شود که معمولا این دسته افراد در نزدیکان خود سابقه سرطان پستان را نیز داشته اند
طبق توصیه پزشکان افرادی که سابقه این بیماری در اطرافیان نزدیک خود داشته اند از 25 سالگی معاینات مداوم و حتی خود آزمایی را نیز، روز بعد از اتمام سیکل ماهانه انجام دهند.2
افرادی بر این باورند که ماموگرافی به دلیل اشعه ایکس سرطان زا می باشد، این باوری غلط است زیرا دوز اشعه در ماموگرافی بسیار پایین می باشد که حتی می شود آن را نادیده گرفت.
5% - 15%ماموگرافی ها به انجام نوع تکمیلی آن و یا سونوگرافی سینه نیاز دارد که اغلب نتایج این بررسی های تکمیلی طبیعی می باشد ، اگر یافته غیرطبیعی دیده شود بررسی های تکمیلی تر و یا نمونه برداری انجام می شود.
البته این نکته قابل توجه می باشد که سونوگرافی فقط روش بررسی تکمیلی می باشد و جایگزین ماموگرافی نیست و تنها برای معاینه قبل از 30سالگی سونوگرافی پیشنهاد می شود و به طور کلی منافع این روش بسیار بیشتر از خطر انجام آن می باشد.2
مزایای ماموگرافی
غربالگری ماموگرافی ریسک مرگ به علت سرطان سینه را کاهش می دهد و برای تشخیص انواع سرطان پستان، از جمله سرطان داکتال تهاجمی و لوبولار تهاجمی کاربردی است.غربالگری ماموگرافی توانایی پزشک را در تشخیص تومورهای کوچک بالا می برد. هنگامی که سرطان کوچک است، گزینه های درمانی بیشتری در دسترس هستند.
استفاده از غربالگری ماموگرافی احتمال تشخیص بافت های غیرطبیعی مجاری شیر را موسوم به کارسینوم داکتال درجا افزایش می دهد.
هیچ اشعه ای پس از ماموگرافی در بدن بیمار باقی نمی ماند.
پرتوهای ایکس معمولاً هیچ عارضه جانبی به دنبال ندارند.3
موارد متداول استفاده از ماموگرافی چیست؟
ماموگرافی به عنوان ابزار غربالگری برای تشخیص سرطان پستان در خانم هایی است که هیچ گونه علامتی از سرطان ندارند. همچنین، برای تشخیص بیماری های پستان در خانم هایی که علائمی مانند توده، درد، کم رنگ شدن پوست یا ترشح نوک پستان را تجربه می کنند، می تواند کاربردی باشد.غربالگری ماموگرافی
ماموگرافی در تشخیص زود هنگام سرطان های پستان نقش اساسی دارد، زیرا می تواند تغییرات پستان را طی سال ها نشان دهد، پیش از آنکه پزشک یا بیمار بتواند آن را حس کند. طبق تحقیقات انجام شده، زنان بایستی از سن 40 سالگی ماموگرافی را به صورت هر ساله انجام دهند. تحقیقات نشان می دهند که ماموگرافی های سالانه منجر به تشخیص زودرس سرطان پستان می شوند، زمانی که بیماری قابل درمان می باشد.همچنین، انستیتوی ملی سرطان (NCI) پیشنهاد می کند زنانی که به سرطان پستان مبتلا شده اند و یا زنانی که سابقه سرطان پستان یا تخمدان در خانواده آنها وجود دارد، بایستی در مورد شروع غربالگری پیش از 40 سالگی با پزشکشان مشورت کنند. افرادی که با ریسک بالای ابتلا به سرطان پستان مواجه هستند، ممکن است علاوه بر ماموگرافی سالانه، نیاز به MRI پستان نیز داشته باشند.
ماموگرافی تشخیصی
از ماموگرافی تشخیصی برای ارزیابی بیمار با یافته های بالینی غیرطبیعی، مانند توده یا ترشحات نوک پستان که توسط بیمار یا پزشک یافت می شود، استفاده می کنند. ماموگرافی تشخیصی ممکن است بعد از ماموگرافی غربالگری غیرطبیعی انجام شود تا ناحیه مربوط به تست غربالگری، ارزیابی شود.3.jpg "هرآنچه که باید راجع به ماموگرافی بدانیم")
نتایج ماموگرافی چه معنایی دارد؟
تصاویری از یک ماموگرافی میتواند در تشخیص کلسیفیکاسیون یا رسوبات کلسیم، در سینه کمک کند. اکثر کلسیفیکاسیون ها نشانه سرطان نیستند. این آزمایش همچنین می تواند کیست ها – کیسه های پر شده با مایع را که ممکن است در طی برخی دوره های قاعدگی زنان اتفاق بیفتد و به حالت عادی برگرداند – و هر نوع توده سرطانی یا غیر سرطانی را بیابد.یک سیستم تشخیصی جهانی برای خواندن ماموگرافی به نام BI-RADS یا سیستم گزارش تصویری و پایگاه داده تصویربرداری پستان وجود دارد. در این سیستم، هفت دسته از صفر تا شش وجود دارد. هر دسته توصیف می کند که آیا عکس های بیشتری مورد نیاز هستند و اینکه آیا یک منطقه احتمالا دارای یک توده خوش خیم (noncancerous) یا سرطانی است.
هر دسته دارای برنامه پیگیری خود است. اقدامات در طرح پیگیری ممکن است شامل جمع آوری تصاویر اضافی، ادامه آزمایشات منظم، قرار ملاقات برای پیگیری در شش ماه یا انجام بیوپسی باشد.
دکتر شما نتایج را بررسی کرده و مراحل بعدی را در طی یک جلسه ویزیت پیگیری توضیح می دهد.1
پینوشتها
1.www.drdr.ir
2.www.drvahabaghai.com
3.www.pardiscancer.com
