روزه داری و بوی بد دهان
نويسنده: دکتر افسانه پاکدامن*
يکي از مشکلهاي شايع در دوران روزهداري، بوي بد دهان است. هاليتوزيس مشکلي شايع بين بعضي افراد است که ممکن است علتهاي متفاوتي داشته باشد.
پوسيدگي دندانها، بيماري لثه و خشکي دهان شايعترين علل بوي نامطبوع دهان است. در موارد نادر اختلالهاي گوارشي مانند سوءهاضمه و التهاب مري و معده يا عفونتها و آبسههاي ريوي، التهاب حفره بيني، سينوزيت (التهاب سينوسها)، التهاب مخاط بيني (رينيت) و التهاب ناحيه گلو مانند گلودردهاي چرکي نيز سبب بوي بد دهان ميشود.
تجمع باقيمانده موادغذايي همراه برخي ميکروبها در طول زمان به تخمير موادغذايي و ايجاد بوي بد دهان منجر ميشود. در مواقع غيرروزهداري عمل شستوشودهندگي بزاق تا حدودي به پاکسازي محيط دهان منجر ميشود ولي در زمان روزهداري به علت عدم مصرف مايعات در طول روز و کاهش بزاق، اين عمل صورت نميگيرد. کاهش بزاق در صورت عدم رعايت بهداشت و تجمع خردههاي موادغذايي به بوي بد دهان منجر ميشود.
بهترين روش پيشگيري از بوي بد دهان در درجه نخست درمان مشکلات دهان و دندان قبل از ايام روزهداري است. ترميم دندانهاي پوسيده، جرمگيري و رفع مشکلات لثه به کاهش پلاک ميکروبي (لايه نازک سفيد رنگ که روي سطوح دنداني تشکيل ميشود و شامل خردههاي موادغذايي، ميکروبهاي محيط دهان و سلولهاي مرده است) ميانجامد. اين لايه نسبت به سطوح دنداني چسبندگي دارد و فقط با آب شسته نميشود و بنابراين لازم است روشهاي صحيح مسواک زدن براي حذف اين لايه به کار گرفته شود. رعايت دقيق بهداشت دهان در ايام روزهداري توصيه ميشود. مسواک زدن تمامي سطوح دنداني بعد از صرف سحري و استفاده از نخ دندان به منظور تميز کردن نواحي بيندنداني مهم است؛ به ويژه استفاده از مسواک مخصوص در سطح زبان توصيه ميشود. استفاده از دهانشويههاي ضدميکروبي چنانچه براساس توصيه دندانپزشک باشد، ميتواند در کاهش تعداد ميکروبهاي دهان موثر باشد. روايتهاي فراواني در مورد اهميت رعايت بهداشت دهان، به ويژه در زمان روزهداري، از ائمهاطهار نقل شده که بر لزوم رعايت بهداشت و مسواک زدن، حتي در طول روز، توسط فرد روزهدار تاکيد ميکند.
در افرادي که از پروتز (دندان مصنوعي متحرک يا ثابت) استفاده ميکنند، تميز کردن سطوح دندان مصنوعي و ناحيه زير بريج توصيه ميشود. همچنين کساني که از پلاک ارتودنسي يا براکتهاي ارتودنسي استفاده ميکنند، بايد سطوح پلاک و اطراف براکت ارتودنسي را تميز نگه دارند.
/ع
پوسيدگي دندانها، بيماري لثه و خشکي دهان شايعترين علل بوي نامطبوع دهان است. در موارد نادر اختلالهاي گوارشي مانند سوءهاضمه و التهاب مري و معده يا عفونتها و آبسههاي ريوي، التهاب حفره بيني، سينوزيت (التهاب سينوسها)، التهاب مخاط بيني (رينيت) و التهاب ناحيه گلو مانند گلودردهاي چرکي نيز سبب بوي بد دهان ميشود.
تجمع باقيمانده موادغذايي همراه برخي ميکروبها در طول زمان به تخمير موادغذايي و ايجاد بوي بد دهان منجر ميشود. در مواقع غيرروزهداري عمل شستوشودهندگي بزاق تا حدودي به پاکسازي محيط دهان منجر ميشود ولي در زمان روزهداري به علت عدم مصرف مايعات در طول روز و کاهش بزاق، اين عمل صورت نميگيرد. کاهش بزاق در صورت عدم رعايت بهداشت و تجمع خردههاي موادغذايي به بوي بد دهان منجر ميشود.
بهترين روش پيشگيري از بوي بد دهان در درجه نخست درمان مشکلات دهان و دندان قبل از ايام روزهداري است. ترميم دندانهاي پوسيده، جرمگيري و رفع مشکلات لثه به کاهش پلاک ميکروبي (لايه نازک سفيد رنگ که روي سطوح دنداني تشکيل ميشود و شامل خردههاي موادغذايي، ميکروبهاي محيط دهان و سلولهاي مرده است) ميانجامد. اين لايه نسبت به سطوح دنداني چسبندگي دارد و فقط با آب شسته نميشود و بنابراين لازم است روشهاي صحيح مسواک زدن براي حذف اين لايه به کار گرفته شود. رعايت دقيق بهداشت دهان در ايام روزهداري توصيه ميشود. مسواک زدن تمامي سطوح دنداني بعد از صرف سحري و استفاده از نخ دندان به منظور تميز کردن نواحي بيندنداني مهم است؛ به ويژه استفاده از مسواک مخصوص در سطح زبان توصيه ميشود. استفاده از دهانشويههاي ضدميکروبي چنانچه براساس توصيه دندانپزشک باشد، ميتواند در کاهش تعداد ميکروبهاي دهان موثر باشد. روايتهاي فراواني در مورد اهميت رعايت بهداشت دهان، به ويژه در زمان روزهداري، از ائمهاطهار نقل شده که بر لزوم رعايت بهداشت و مسواک زدن، حتي در طول روز، توسط فرد روزهدار تاکيد ميکند.
در افرادي که از پروتز (دندان مصنوعي متحرک يا ثابت) استفاده ميکنند، تميز کردن سطوح دندان مصنوعي و ناحيه زير بريج توصيه ميشود. همچنين کساني که از پلاک ارتودنسي يا براکتهاي ارتودنسي استفاده ميکنند، بايد سطوح پلاک و اطراف براکت ارتودنسي را تميز نگه دارند.
پي نوشت :
*متخصص سلامت دهان
منبع:www.salamat.com/ع