آنچه بايد درباره قاعدگي دردناک بدانيد

اصطلاح ديسمنوره براي احساس درد و مشكلات مرتبط و همراه با قاعدگي به كار مي‌رود. گرچه اين ناراحتي خطرناك نيست اما مي‌تواند باعث تحت‌الشعاع قرار گرفتن زندگي روزمره شخص شود و حداقل چندروزي زندگي را به كام فرد تلخ سازد. بسياري از دختران در ابتداي بلوغ، از اين مشكل رنج نمي‌برند اما چند سال بعد، آن را تجربه خواهند كرد. علايم اين ناراحتي مي‌توانند يكي دور روز قبل از قاعدگي شروع شوند و در اولين روز دوره ماهانه به حداكثر شدت خود برسند، سپس به تدريج طي چند روز بعدي كاهش مي‌يابند، در اغلب موارد درد حالتي مبهم، فشارنده و سنگين داشته و به پايين كمر منتشر مي‌شود.
علت پيدايش اين درد را انقباضات رحمي‌ مي‌دانند. سردرد، تكرر ادرار و احساس ضعف و بي‌حالي نيز مي‌تواند در اين بيماران ديده شود. تهوع و استفراغ، احساس منگي سر و حتي اسهال هم جزء علايمي ‌هستند كه بعضي از بيماران را تحت تاثير قرار مي‌دهند. عواملي که شيوع دردهاي قاعدگي را افزايش مي‌دهند شامل چاقي، استعمال دخانيات، تاريخچه فاميلي مثبت و عدم بارداري مي‌باشد.

شکل اوليه
 

اين حالت معمولا قبل از 20 سالگي و تقريبا هميشه 6 تا 12 ماه بعد از اولين قاعدگي شروع مي‌شود. اگر دردها 3 سال بعد از اولين قاعدگي شروع شود و يا اگر قاعدگي همراه با دوره‌هاي بدون تخمک گذاري باشد، بايد به فکر علل ثانويه بود. به‌طور معمول درد چند ساعت قبل يا هم زمان با خونريزي قاعدگي شروع شده و حداکثر دو تا سه روز طول مي‌کشد. دردها بيشتر در زيرناف است. دردها گاه به کمر، کشاله ران و ران‌ها نيز انتشار مي‌يابد. علايم ديگري مثل تهوع، استفراغ، بي‌اشتهايي، اسهال، خستگي، تحريک‌پذيري و گاه سردرد، مي‌تواند وجود داشته باشد. قاعدگي اوليه با افزايش سن و زايمان طبيعي ممکن است بهبود يابد. اين بيماري احتمالا در خانم‌‌هايي که مادران آنها نيز دچار اين ناراحتي بوده‌اند شايع‌تر است.
فعاليت‌هاي فيزيکي ملايم مي‌تواند به تخفيف شکايات بيمار کمک کند. توجه به رژيم غذايي (مثل خوردن غلات سبوس نگرفته، حبوبات، سبزي‌ها و ميوه‌هاي بيشتر و کم خوردن يا نخوردن نمک، کافئين و شکر) نيز دربرخي خانم‌‌ها مفيد است. استراحت و ماساژ و تکنيک‌هاي بيوفيدبک نيز در برخي موارد درتخفيف درد موثر است. اگر بيمار از نظر جنسي فعال است، استفاده از قرص‌هاي پيشگيري از حاملگي با استروژن کم در 90 درصد موارد موثر خواهد بود که درمان انتخابي مي‌باشد.
درمان‌هاي دارويي تحت نظر متخصص زنان و زايمان انجام شده و در صورتي که 3 تا 6 ماه پس از درمان‌هاي مذکور پاسخي مشاهده نشد بايد به دنبال علل ثانويه بوده و کليه اقدامات تشخيصي را به کار بست (به خصوص در قاعدگي‌هاي دردناکي که پس از 20 سالگي ظاهر شود که تقريبا هميشه از نوع ثانويه است).

شکل ثانويه قاعدگي دردناک
 

به‌طور معمول اين حالت بعد از 20سالگي رخ مي‌دهد هر چند که مي‌تواند در اولين عادت ماهيانه و در هر سني شروع شود معمولا 5 تا 7 روز تداوم مي‌يابد و در کساني که داراي بيماري‌هاي لگني مثل آندومتريوز، آدنوميوز، توده‌هاي زيرمخاطي رحم، تنگي شديد گردن رحم، عفونت‌هاي لگني مزمن، چسبندگي‌هاي لگن و افزايش خونريزي ماهانه هستند، رخ مي‌دهد. در اين بيماران معاينات کامل لگن و نيز آزمايش‌هاي معمول، تصويربرداري از رحم و ضمايم آن، سونوگرافي و... ممکن است براي تشخيص لازم باشد اما دستيابي به يک تشخيص دقيق هميشه امکان‌پذير نيست و اشتباه در تشخيص و افتراق ديسمنوره اوليه و ثانويه فراوان ديده مي‌شود.
داروهايي مثل بروفن، ناپروكسن، استامينوفن و... را مي‌توان براي كاهش درد اين بيماران مورد استفاده قرار داد. گرم كردن موضعي مي‌تواند ارزشمند و مفيد باشد. در صورتي كه دردهاي قاعدگي هميشگي باشند، مي‌توان درمان با داروهاي فوق را روز قبل از شروع قاعدگي شروع كرد و تا سه چهار روز بعد ادامه داد، سپس قطع كرد. براي اينكه شيوع مشكلات گوارشي ناشي از اين داروها را به حداقل برسانيم، مصرف داروها پس از غذا يا همراه با يك ليوان آب، شير، آب ميوه يا ساير مايعات را به شما توصيه مي‌كنيم. در صورت صلاحديد پزشك معالج، داروهايي مثل قرص‌هاي ضدبارداري براي بيمار شروع مي‌شود و اين كار در 80 تا 90 درصد موارد مؤثر خواهد بود.
بعضي از بيماري‌ها مثل عفونت لگني، فيبروم، اندومتريوزيس و... مي‌توانند باعث تشديد اين دردها شوند، به همين خاطر در مواردي كه اقدامات درماني معمولي مؤثر نيستند، براي اطمينان از عدم وجود اين بيماري‌ها با پزشك خود مشورت كنيد. استرس و فشار‌هاي عصبي، شيوع درد‌هاي قاعدگي را افزايش مي‌دهند و كاهش اين مشكلات مي‌تواند نقش مهمي ‌در كاهش دردهاي قاعدگي داشته باشد. درمان‌هاي ديگري نيز براي دردهاي قاعدگي وجود دارد كه انجام آنها را به پزشك خود واگذار كنيد.
منبع: http://www.salamat.com
ae