کزاز به زبان ساده
نويسنده: دکتر سيدحميد حسيني
همه آنهايي که دچار جراحتهاي شديد و آغشته به خاک و گل شدهاند حتما به ياد دارند که پزشکشان در نخستين مرحله برايشان واکسن خاصي تجويز کرده است. اين واکسن براي پيشگيري از بيماري کزاز تجويز و تزريق ميشود. درباره کزاز چه ميدانيد؟
کزاز يا قفل شدن آروارهها، بهوسيله نوعي باکتري موسوم به کلستريديوم تتاني ايجاد ميشود که اسپورهاي آن در خاک يافت ميشوند. چنانچه اين اسپورها يا هاگها وارد يک زخم عميق با اکسيژن محدود شوند، جوانه زده و نوعي سم توليد ميکنند که در عملکرد اعصاب کنترل کننده عضلات تداخل ايجاد ميکنند.
دوره نهفتگي، از زمان آسيب تا ظهور نشانهها بين پنج روز تا سه هفته است. هرچند برخي از افراد مبتلا به کزاز، تنها دچار درد و مورمور شدن محل زخم و گرفتگي عضلات مجاور ميشوند اما در اغلب آنها سختي فک و گردن، مشکل بلع و تحريکپذيري مشاهده ميشود. گرفتگي و انقباض عضلات فک و صورت هم اغلب در پي آن ايجاد و به انقباض و سفتي عضلات گردن، شکم و پشت ميانجامد.
در نهايت تشنجات دردناک ناشي از محرکهاي جزيي، عضلات تنفسي را تحت تاثير قرار ميدهند به طوري که شخص قادر به نفس کشيدن نخواهد بود. اگر گرفتگي و انقباض عضلات خيلي زود اتفاق بيفتد احتمال بهبود کم است. کزاز يک بيماري جدي و اغلب مرگبار، به خصوص در بچههاي کوچک و سالمندان است بنابراين پيشگيري بهترين درمان است.
اکنون واکسنهايي ساخته شدهاند که تنها از بخشي از سلول باکتري که براي ايجاد ايمني لازم است استفاده ميشود. به اين واکسنها، واکسن فاقد سلول گفته ميشود و در مقايسه با واکسنهاي قديمي عوارض کمتري دارد. در سال 2001، سازمان غذا و داروي آمريکا نوع جديدي از اين واکسن را مورد تاييد قرار داد که حاوي هيچ ماده نگهدارندهاي به جز تيمروسال نبود و البته مقدار تيمروسال هم در مقايسه با انواع قبلي 95 درصد کمتر بود. تيمروسال نوعي نگهدارنده حاوي جيوه است که در برخي از واکسنها به ميزان اندک براي محافظت در برابر آلودگي ميکروبي مورد استفاده قرار ميگيرد.
اگرچه شواهدي دال بر آسيب رسيدن به بچهها در اثر تيمروسال موجود در واکسن در دست نيست اما مقامات بهداشتي در حال تلاش براي کاهش سطح اين نگهدارنده در واکسن به منظور به حداقل رساندن مواجهه احتمالي کودکان با جيوه هستند. با مورد تاييد قرار گرفتن شکل جديد واکسن ثلات همه واکسيناسيونهاي متداول در اطفال در حال حاضر با هدف به حداقل رساندن يا حتي حذف تيمروسال در حال فرمولبندي جديد هستند.
منبع: http://salamat.com
/ج
کزاز يا قفل شدن آروارهها، بهوسيله نوعي باکتري موسوم به کلستريديوم تتاني ايجاد ميشود که اسپورهاي آن در خاک يافت ميشوند. چنانچه اين اسپورها يا هاگها وارد يک زخم عميق با اکسيژن محدود شوند، جوانه زده و نوعي سم توليد ميکنند که در عملکرد اعصاب کنترل کننده عضلات تداخل ايجاد ميکنند.
دوره نهفتگي، از زمان آسيب تا ظهور نشانهها بين پنج روز تا سه هفته است. هرچند برخي از افراد مبتلا به کزاز، تنها دچار درد و مورمور شدن محل زخم و گرفتگي عضلات مجاور ميشوند اما در اغلب آنها سختي فک و گردن، مشکل بلع و تحريکپذيري مشاهده ميشود. گرفتگي و انقباض عضلات فک و صورت هم اغلب در پي آن ايجاد و به انقباض و سفتي عضلات گردن، شکم و پشت ميانجامد.
در نهايت تشنجات دردناک ناشي از محرکهاي جزيي، عضلات تنفسي را تحت تاثير قرار ميدهند به طوري که شخص قادر به نفس کشيدن نخواهد بود. اگر گرفتگي و انقباض عضلات خيلي زود اتفاق بيفتد احتمال بهبود کم است. کزاز يک بيماري جدي و اغلب مرگبار، به خصوص در بچههاي کوچک و سالمندان است بنابراين پيشگيري بهترين درمان است.
درمان
پيشگيري
واکسنها ايمنتر ميشوند
اکنون واکسنهايي ساخته شدهاند که تنها از بخشي از سلول باکتري که براي ايجاد ايمني لازم است استفاده ميشود. به اين واکسنها، واکسن فاقد سلول گفته ميشود و در مقايسه با واکسنهاي قديمي عوارض کمتري دارد. در سال 2001، سازمان غذا و داروي آمريکا نوع جديدي از اين واکسن را مورد تاييد قرار داد که حاوي هيچ ماده نگهدارندهاي به جز تيمروسال نبود و البته مقدار تيمروسال هم در مقايسه با انواع قبلي 95 درصد کمتر بود. تيمروسال نوعي نگهدارنده حاوي جيوه است که در برخي از واکسنها به ميزان اندک براي محافظت در برابر آلودگي ميکروبي مورد استفاده قرار ميگيرد.
اگرچه شواهدي دال بر آسيب رسيدن به بچهها در اثر تيمروسال موجود در واکسن در دست نيست اما مقامات بهداشتي در حال تلاش براي کاهش سطح اين نگهدارنده در واکسن به منظور به حداقل رساندن مواجهه احتمالي کودکان با جيوه هستند. با مورد تاييد قرار گرفتن شکل جديد واکسن ثلات همه واکسيناسيونهاي متداول در اطفال در حال حاضر با هدف به حداقل رساندن يا حتي حذف تيمروسال در حال فرمولبندي جديد هستند.
منبع: http://salamat.com
/ج