نشانگان ژنتيکي کم دنداني
نويسنده:دکتر سيدمهدي هاشمي*
دسته‌اي از ناهنجاري‌هاي ارتودنسي هستند که به علت کمي يا زيادي تعداد دندان‌ها يا اندازه آنها به وجود مي‌آيند. در اين مقاله راجع به فقدان مادرزادي تعداد زيادي از دندان‌ها صحبت مي‌کنيم.
اين حالت معمولا در يک نشانگان ژنتيکي به نام اکتودرمال ديسپلازي ديده مي‌شود. در اين افراد علايم زير عمدتا وجود دارند. 1) پوست خشک، 2) موهاي کم‌پشت و نازک و بور و البته ابروهاي کم‌پشت، 3) ناخن‌هاي شکننده، 4) عدم تحمل گرما، 5) کم‌دنداني، در اين افراد به دليل تعداد کم‌دندان‌هاي موجود و همچنين کوچک‌تر بودن دندان‌هاي موجود و شکل نامناسب آنها، فضاهاي خالي دهان زياد است. درمان اين افراد به صورت تيمي توسط متخصص ارتودنسي و پروتز و جراح خواهد بود.
ارتودنتيست فضاهاي خالي را بر اساس نظر متخصص پروتز تنظيم و آماده مي‌نمايد (با درمان ارتودنسي ثابت) و سپس در صورت تمايل فرد به درمان ايمپلنت، جايگذاري ايمپلنت‌ها توسط جراح و نهايتا روکش آنها توسط متخصص پروتز نتيجه نهايي را ايده‌آل مي‌سازد. در غير اين صورت درمان با روکش‌هاي پل مانند (بريج) انجام خواهد شد که به دليل ضعيف بودن دندان‌هاي موجود که پايه روکش‌ها محسوب مي‌شود، چندان هم مطلوب نخواهد بود. اين درمان‌ها بايد در سنين بعد از 17 تا 18 سالگي صورت پذيرد.
ساير علت‌هاي فاصله بين دندان‌ها مي‌تواند کوچک بودن اندازه دندان‌ها، بزرگي زبان، عدم رويش بعضي از دندان‌ها و يا اتصالات عضلات و لب‌ها باشد که مي‌توانيم در يک بررسي همه جانبه با معاينه بيمار به وجود آنها پي ببريم و درمان مناسب را انجام دهيم اما اغلب کساني که به دليل کمبود يک يا چند دندان دچار فاصله بين دندان‌ها هستند، در پدر مادر يا خواهر برادر خود اين مشکل ژنتيکي را داشته‌اند.
دندان‌هايي که بيشتر دچار اين اختلال مي‌شوند دندان‌هاي دوم جلويي (پيش) در فک بالا، دندان آسياي کوچک دوم در فک پايين و دندان آسياي بزرگ سوم يا همان دندان‌هاي عقل است. ميزان فقدان مادرزادي دندان‌هاي عقل بسيار شايع است ولي خوشبختانه به علت عقب‌تر قرار گرفتن اين دندان‌ها، نبود آنها باعث فاصله بين دندان‌ها نمي‌شود. براي درمان نبود مادرزادي دندان‌هاي ديگر در اولين فرصت با شما صحبت خواهم کرد.
/ج
اين حالت معمولا در يک نشانگان ژنتيکي به نام اکتودرمال ديسپلازي ديده مي‌شود. در اين افراد علايم زير عمدتا وجود دارند. 1) پوست خشک، 2) موهاي کم‌پشت و نازک و بور و البته ابروهاي کم‌پشت، 3) ناخن‌هاي شکننده، 4) عدم تحمل گرما، 5) کم‌دنداني، در اين افراد به دليل تعداد کم‌دندان‌هاي موجود و همچنين کوچک‌تر بودن دندان‌هاي موجود و شکل نامناسب آنها، فضاهاي خالي دهان زياد است. درمان اين افراد به صورت تيمي توسط متخصص ارتودنسي و پروتز و جراح خواهد بود.
ارتودنتيست فضاهاي خالي را بر اساس نظر متخصص پروتز تنظيم و آماده مي‌نمايد (با درمان ارتودنسي ثابت) و سپس در صورت تمايل فرد به درمان ايمپلنت، جايگذاري ايمپلنت‌ها توسط جراح و نهايتا روکش آنها توسط متخصص پروتز نتيجه نهايي را ايده‌آل مي‌سازد. در غير اين صورت درمان با روکش‌هاي پل مانند (بريج) انجام خواهد شد که به دليل ضعيف بودن دندان‌هاي موجود که پايه روکش‌ها محسوب مي‌شود، چندان هم مطلوب نخواهد بود. اين درمان‌ها بايد در سنين بعد از 17 تا 18 سالگي صورت پذيرد.
ساير علت‌هاي فاصله بين دندان‌ها مي‌تواند کوچک بودن اندازه دندان‌ها، بزرگي زبان، عدم رويش بعضي از دندان‌ها و يا اتصالات عضلات و لب‌ها باشد که مي‌توانيم در يک بررسي همه جانبه با معاينه بيمار به وجود آنها پي ببريم و درمان مناسب را انجام دهيم اما اغلب کساني که به دليل کمبود يک يا چند دندان دچار فاصله بين دندان‌ها هستند، در پدر مادر يا خواهر برادر خود اين مشکل ژنتيکي را داشته‌اند.
دندان‌هايي که بيشتر دچار اين اختلال مي‌شوند دندان‌هاي دوم جلويي (پيش) در فک بالا، دندان آسياي کوچک دوم در فک پايين و دندان آسياي بزرگ سوم يا همان دندان‌هاي عقل است. ميزان فقدان مادرزادي دندان‌هاي عقل بسيار شايع است ولي خوشبختانه به علت عقب‌تر قرار گرفتن اين دندان‌ها، نبود آنها باعث فاصله بين دندان‌ها نمي‌شود. براي درمان نبود مادرزادي دندان‌هاي ديگر در اولين فرصت با شما صحبت خواهم کرد.
پي نوشت ها :
* متخصص ارتودنسي
منبع:www.salamat.com/ج
