شب و شمع و شکر و بوي گل و باد بهار

شاعر : انوري

مي و معشوق و دف و رود و ني و بوس و کنار		شب و شمع و شکر و بوي گل و باد بهار
ناله‌ي بلبل و آواز بت سيم عذار		سبزه و آب گل‌افشان و صبوحي در باغ
واي بر آنکه دلي دارد و آنهم افکار		خوش بود خاصه کسي را که توانايي هست
چه بهاري که ز دلها ببرد صبر و قرار		نوبهار آمد و هنگام طرب در گلزار
بوستان جنت و مي کوثر و طوبيست چنار		ساقيا خيز که گل رشک رخ حورا شد
کشته خواهد که ز خون لاله کند با گلنار		مرده خواهد که بجنبد به چنين وقت از جا
مست رو سوي چمن تات کند باغ نثار		کار مي‌ساز که بي‌مي نتوان رفت به باغ
نپسندند که او مست بود ما هشيار		بلبل شيفته مست است و گل و سرو و سمن
گل صد برگ برون رست ز پيرامن خار		باد نوروز سحرگه چو به بستان بگذشت
کرد اطراف چمن را همه پر نقش و نگار		چرب‌دستي فلک بين تو که بي‌خامه و رنگ
که دو صد دايره بر دايره زد بي‌پرگار		نقش‌بندي هوا باز نگه کن بر گل
برگ بيدست چو تيغي که برآرد زنگار		شکل غنچه است چو پيکان که بود بر آتش
دانه‌ي نار چو لل و چو در جست انار		گل نارست درخشنده چو ياقوتين جام
مادر ابر همي اشک برو بارد زار		طفل غنچه عرق آورده ز تب بر رخ از آن
در ميان آمدشان گفت و شنودي بسيار		دي گل سرخ و سهي سرو رسيدند به هم
سرو مي‌گفت ترا نيست بر من مقدار		گل همي گفت ترا نيست بر من قيمت
دم خوبي زني آخر به کدام استظهار		گل ازو طيره شد و گفت که اي بي‌معني
دعوي رقص نمايي و نداري رفتار		گويي آزادم و بر يک قدمي پيوسته
پاي برجايم و همچون تو نيم دست‌گذار		سرو لرزان شد و زان طعنه به گل گفت که من
تو که دوش آمدي امروز شدي در بازار		سالها بودم در باغ و نديدم رخ شهر
هر به يک سال يکي هفته نمايم ديدار		گل دگربار برآشفت و بدو گفت که من
که کنون نيز بپوشم رخ و بنشينم زار		نه پس از يازده مه بودن من در پرده
بزم خورشيد زمين سايه‌ي حق فخر کبار		سوي شهر از پي آن رفتم تا دريابم
که بدو فخر کند تخت به روزي صدبار		نازش ملک و ملک ناصر دين قتلغ شاه
آن نکوسيرت نيکوسير نيکوکار		آن جوان بخت شه پاکدل پاک‌سرشت
بحر و کان را به گه بذل يمينش ز يسار		آن خردمند هنردوست که کردست خجل
در او قبله‌ي ارکان بلادست و ديار		کف او ضامن ارزاق وحوشست و طيور
زه زه اي راي ترا صبح منير آينه‌دار		خه‌خه اي قدر ترا طارم گردون کرسي
تو از آن بيشتري نيست در آن هيچ انکار		هرچه گويم به مديح تو و گويند کسان
بر تميز و خرد و خلق تو کردند اقرار		منکران همه عالم چو رسيدند به تو
که نشاط و طرب و ناز و نعيم آرد بار		احتشام تو درختي است به غايت عالي
تخت از معجزه بر باد نشسته چو غبار		تو سليماني و زير تو فرس تخت روان
هم تواش باز کني پوست ز تن همچو خيار		چون کدو خصم تو گردنکش اگر شد چه شود
دست حکم تو ببينيش درون کرد مهار		با همه سرکشي توسن گردون چو شتر
نيست جز طبع تو گر طبع بود گوهربار		نيست جز کلک تو گر کلک بود مشک‌فشان
گر به بالاکشدش چرخ دو صد ره چو بخار		همچو باران به نشيب افتد بدخواه تو باز
نشود مالک دينار به ملک و دينار		دشمنت را چو خرد نيست اگر گنج نهد
جگر سوخته در نافه‌ي آهوي تتار		نشود مشک اگر چند فراوان ماند
عزت ذات شريفت شرف ليل و نهار		علم دولت تو ميخ زمين است و زمان
که تويي واسطه‌ي هفت و شش و پنج و چهار		ده ره از نه فلک ايام شنيدست صريح
موکب موسويت گرد برآرد ز بحار		گر چو فرعون لعين خصم تو در بحر شود
سر فرو دزدد بدخواه تو چون بوتيمار		باز تمکين تو هرجا که به پرواز آيد
زود از پوست برون آردش ايام چو مار		گرد نبندد کمر مهر تو چون مور عدوت
به صفا و به حيا و به ثبات و به وقار		تو چناني که در آفاق ترا نيست نظير
زيرک و فاضل و دشمن‌شکن و کارگذار		باز اخوان خردمند ترا چتوان گفت
زندگاني رهي گشت به غايت دشوار		سرورا، پاکدلا، زين فلک بي‌سر و پا
نقدتر از همه حالي فرجي و دستار		نقد مي‌بايدم امروز ز خدمت صد چيز
بنده را نيز چه باشد هم از ايشان انگار		بندگانند فراوان ز تو با نعمت و ناز
بدري پاره‌ي کاغذ ز کنار طومار		وقت آنست که خواهي ز کرم کلک و دوات
به کمال‌الدين باري ننويسي زنهار		بر هر آن کس که براتم بنويسي شايد
زان زر و جامه و کرباس و کتان من پار		زانکه آن ظالم بي‌رحم يکي حبه نداد
زان نديدم من از آن هديه‌ي شاهي آثار		آن کمالي که چو نقصان من آمد در پيش
که نه بر طبع ملک راست بود آن گفتار		هجو کي خواستمش گفت ولي ترسيدم
با ويم بيش از اين نيز مبادا سر و کار		بحلش کردم اگر چند که او ظالم بود
بادي از بخت و جواني و جهان برخوردار		تا جهان ماند، ماناد وجودت به جهان
سر تو سبز و دلت شاد و تنت بي‌آزار		دوستان جمع و نديمان خوش و دولت باقي
سر بريده عدويت همچو شتر زار و نزار		عيد فرخنده و در عيد به رسم قربان

شب و شمع و شکر و بوي گل و باد بهار

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته