پرتو، داستان نويسي مورخ و شاعر
نويسنده: اکبر رضي زاده
شين پرتو (علي شيراز پور پرتو) در دوم دي ماه 1286 در شهر کنگاور به دنيا آمد و در 27 مهر ماه 1376 در تهران، در سن 90 سالگي بدرود حيات گفت. وبه سراي باقي راه يافت.
پرتو در سال 1304 براي ادامه تحصيلات عالي به کشور فرانسه رفت و پس از کسب دکتراي تاريخ و ادبيات فرانسه به ايران بازگشت و در سال 1309 به استخدام وزارت امور خارجه در آمد. مدتي را در اين وزارتخانه گذراند تا اينکه به عنوان مأمور خدمت به کشور هندوستان رفت. و پس از چندي مقدمات سفر «صادق هدايت» به هند را فراهم کرد.
او فعاليت ادبي خود را که تاکنون به طور جسته، گريخته پي گيري مي کرد، از سال 1309 با بنيان نهادن مجله ي «آرمان » به طور جِد دنبال کرد و يک دوره ي آن را منتشر نمود.
نخستين داستانش را به همراهي صادق هدايت و بزرگ علوي در مجموعه داستانهاي تاريخي «انيران» در سال 1310 منتشر کرد. سپس داستان هاي عاشقانه و تاريخي متعددي نوشت و در آن ها با نثر شاعرانه اش نوعي غزل منثور آفريد.
دکتر پرتو آثار زيادي منتشر کرد که برخي از آنها به شرح زير است:
کتاب «در گرو پول» را در سال 1310 نوشت که طي آن آفات اجتماعي پول و پول پرستي را عنوان نمود.
کتاب بعدي او يک داستان عاشقانه بود که «کو عشق من؟» نام داشت. اين کتاب را در سال 1313 ارائه کرد. داستان «پهلوان زند، 1312 » وي درباره ي هجوم آغامحمد خان قاجار به شيراز و قتل عام مردم و اسارت و مرگ لطفعلي خان زند بود. که در اين کتاب برهه اي از تاريخ ايران را به تصوير کشيد.
آثار بعدي شيراز پور که هر يک در مقطعي از ادبيات معاصر تأثير گذار بود، بر اساس تاريخ ثبت آنها عبارتند از : « ويدا، 1313»، « کام شير، 1325»، « بهاي عشق، 1325» که کتاب اخير الذکر يک داستان لطيف عاشقانه بود. «داستان ها، 1329 » که مجموعه اي از چند داستان انتخاب شده ي نويسنده است.
«قهرمان ايرانشهر، 1332» يک رماني تاريخي درباره ي يعقوب ليث صفار بود. اما کتاب بعدي اين نويسنده مجموعه اي از قطعه هاي شاعرانه و رمانتيک در وصف سير و سفري عرفاني بود که عنوان «چشمه ي سيماب، 1338» را بر پيشاني داشت.
اثر بعدي پرتو «بيگانه اي در بهشت، 1352» نام داشت، جالب اينجاست که شخصيت محوري اين داستان دوست همقلم و همکلاس او «صادق هدايت» بود که به چگونگي گذران او در سرزمين هندوستان پرداخته است.
يکي از کتابهاي معروف شيرازپور «هفت چهره » نام داشت که مجموعه اي از زندگي نامه هاي حضرت عيسي مسيح (ع)، ذبيح بهروز، ميرزاده عشقي (شاعر شهيد دوران رضا خان مير پنج)، رضا کمال شهرزاد و چند تن ديگر از شخصيتهاي ملي و ادبي کشور بودند که با مايه اي روايي، بيان شده بود.
از اين استاد تاريخ و ادبيات فرانسه چند مجموعه شعر با قالبهاي کلاسيک نيز منتشر شده که سه عنوان از برجسته ترين آنها «مثل ژينوس»، «دختر دريا» و «سمندر» نام داشتند.
شيرازپور علاوه بر اينکه يک داستان نويس برجسته ي عصر خود بود، در مايه هاي نمايشنامه نويسي، شعر و آثار تاريخي نيز دست داشت که بسياري از آثارش را در مجله ي «آرمان» منتشر مي نمود.
ديگر آثار اين روزنامه نگار عبارتند از:
«ساده، شکندجادو، داغ شقايق، 1352»، « زندگي فرداست، سايه ي شيطان، 1353»، «قهرمان، 1353»، « خانه ي نمک، 1353»، « آخرين پيکار، 1354»، « بهاميدا، 1354»، « بازي هاي هستي، 1347»، « مهراب عشق، 1354» و. . .
/ع
پرتو در سال 1304 براي ادامه تحصيلات عالي به کشور فرانسه رفت و پس از کسب دکتراي تاريخ و ادبيات فرانسه به ايران بازگشت و در سال 1309 به استخدام وزارت امور خارجه در آمد. مدتي را در اين وزارتخانه گذراند تا اينکه به عنوان مأمور خدمت به کشور هندوستان رفت. و پس از چندي مقدمات سفر «صادق هدايت» به هند را فراهم کرد.
او فعاليت ادبي خود را که تاکنون به طور جسته، گريخته پي گيري مي کرد، از سال 1309 با بنيان نهادن مجله ي «آرمان » به طور جِد دنبال کرد و يک دوره ي آن را منتشر نمود.
نخستين داستانش را به همراهي صادق هدايت و بزرگ علوي در مجموعه داستانهاي تاريخي «انيران» در سال 1310 منتشر کرد. سپس داستان هاي عاشقانه و تاريخي متعددي نوشت و در آن ها با نثر شاعرانه اش نوعي غزل منثور آفريد.
دکتر پرتو آثار زيادي منتشر کرد که برخي از آنها به شرح زير است:
کتاب «در گرو پول» را در سال 1310 نوشت که طي آن آفات اجتماعي پول و پول پرستي را عنوان نمود.
کتاب بعدي او يک داستان عاشقانه بود که «کو عشق من؟» نام داشت. اين کتاب را در سال 1313 ارائه کرد. داستان «پهلوان زند، 1312 » وي درباره ي هجوم آغامحمد خان قاجار به شيراز و قتل عام مردم و اسارت و مرگ لطفعلي خان زند بود. که در اين کتاب برهه اي از تاريخ ايران را به تصوير کشيد.
آثار بعدي شيراز پور که هر يک در مقطعي از ادبيات معاصر تأثير گذار بود، بر اساس تاريخ ثبت آنها عبارتند از : « ويدا، 1313»، « کام شير، 1325»، « بهاي عشق، 1325» که کتاب اخير الذکر يک داستان لطيف عاشقانه بود. «داستان ها، 1329 » که مجموعه اي از چند داستان انتخاب شده ي نويسنده است.
«قهرمان ايرانشهر، 1332» يک رماني تاريخي درباره ي يعقوب ليث صفار بود. اما کتاب بعدي اين نويسنده مجموعه اي از قطعه هاي شاعرانه و رمانتيک در وصف سير و سفري عرفاني بود که عنوان «چشمه ي سيماب، 1338» را بر پيشاني داشت.
اثر بعدي پرتو «بيگانه اي در بهشت، 1352» نام داشت، جالب اينجاست که شخصيت محوري اين داستان دوست همقلم و همکلاس او «صادق هدايت» بود که به چگونگي گذران او در سرزمين هندوستان پرداخته است.
يکي از کتابهاي معروف شيرازپور «هفت چهره » نام داشت که مجموعه اي از زندگي نامه هاي حضرت عيسي مسيح (ع)، ذبيح بهروز، ميرزاده عشقي (شاعر شهيد دوران رضا خان مير پنج)، رضا کمال شهرزاد و چند تن ديگر از شخصيتهاي ملي و ادبي کشور بودند که با مايه اي روايي، بيان شده بود.
از اين استاد تاريخ و ادبيات فرانسه چند مجموعه شعر با قالبهاي کلاسيک نيز منتشر شده که سه عنوان از برجسته ترين آنها «مثل ژينوس»، «دختر دريا» و «سمندر» نام داشتند.
شيرازپور علاوه بر اينکه يک داستان نويس برجسته ي عصر خود بود، در مايه هاي نمايشنامه نويسي، شعر و آثار تاريخي نيز دست داشت که بسياري از آثارش را در مجله ي «آرمان» منتشر مي نمود.
ديگر آثار اين روزنامه نگار عبارتند از:
«ساده، شکندجادو، داغ شقايق، 1352»، « زندگي فرداست، سايه ي شيطان، 1353»، «قهرمان، 1353»، « خانه ي نمک، 1353»، « آخرين پيکار، 1354»، « بهاميدا، 1354»، « بازي هاي هستي، 1347»، « مهراب عشق، 1354» و. . .
/ع
