خادم، شاعر نکته هاي پندآموز
«اي که مي کوشي براي جمعِ مال/ وقت رفتن مي بري با خود وَبال/ تا به کي خوابي، دلت بيدار کن/ روزن دل جانب دلدار کن/ دل به دامش نِه که گيري کام دل/ کي تو خواهي شد برون زين دام دل/ کي رها سازي تو خود اين دام را/ گر ز معشوقت گرفتي کام را/ چون دل «خادم» بود در دستِ يار/ او مصون باشد زکيد روزگار...»
يکي از چهره هاي وارسته ي شعر کلاسيک اصفهان آقاي جواد مهرشاد متخلص به «خادم» است که در سال 1324 هجري شمسي در استان هنرپرور نصف جهان چشم به عرصه ي وجود گشود.
هر چند که اين شاعر و نويسنده ي معاصر خيلي دير دست به قلم بُرد ولي خيلي زود جاي خود را در محافل ادبي شهر باز کرد.
خادم ضمن داشتن درونمايه هاي اخلاقي و فرهنگي در اشعارش، به دليل علاقه و استعداد سرشارش در سرودن شعر، از بدايع و صنايع ادبي بخوبي استفاده کرده و هم چون پدري مهربان، مخاطبين اش را به ارشاد و هدايت نفس رهنمون داشته و با آوردن احاديث و روايات فراوان از چهارده معصوم (ع)، خوانندگان را به سوي اهداف والاي انساني و اخلاقي، هدايت مي کند.
عده اي بر اين باورند که کساني مي توانند در رشته هاي ادبيات هنري، خصوصا شعر و داستان وارد شوند که در يکي از دانشگاه ها يا مراکز فرهنگي يا کالج هاي خارج، درس آموخته و کلاس ديده باشند، ولي به اعتقاد نگارنده ي اين سطور اگر مؤلفه ي عشق و احساس و دلباختگي را از شعر و داستان دريغ بداريم، کتاب و کلاس و تئوري به تنهايي قادر نيست که از يک فرد غير عاشق، يک شاعر يا نويسنده ي قهار بسازد. و علم و عشق مکمل يکديگرند.
نمونه ي بارز يک شاعرِ عاشق غيرکلاسيک، همين «جواد مهرشاد» است. مهرشاد با اينکه از تحصيلات عالي برخوردار نيست و اساساً به کارهاي فني اشتغال دارد، ولي شعرهايش مملو از عشق و علاقه و استعداد مي باشد.
«نکته هاي پند آموز نظم و نثر» يکي از کتابهاي سروده ي خادم است. قالب شعرهاي اين کتاب «مثنوي» مي باشد، و از شاخصه هاي مهم اين منظومه، توضيحات پندآموزي است که شاعر درباره هر شعر به صورت نثر، با زباني بسيار ساده و سليس و روان در پايان هر شعر، ارائه کرده، و در خلال آن ها از ضرب المثل ها و داستان هاي عاميانه استفاده بهينه نموده است. که اين ابتکار باعث شده توجه مخاطبين بيش از پيش به مسائل اخلاقي و انساني معطوف گردد.
مهرشاد در مجموعه ي نکته هاي پندآموز نظم و نثر با استفاده از تجربيات شخصيِ خود و بهره مندي بهينه از آيات قرآن کريم و هم چنين احاديث و سخنان بزرگان دين و دانش، خصوصاً کلمات قصار پيامبران و ائمه عليهم السلام، پيام هايي را گردآوري کرده و به صورت نظم و نثر ارائه نموده است، آن هم با زباني سليس و روان، به گونه اي که حتي براي هر خواننده عامي هم قابل هضم باشد.
به کارگيري توصيه هاي مذهبي و اخلاقيِ اشعار خادم، براي عموم مردم به ويژه جوانان و نوجوانان بسيار سودمند است و ايشان را به سوي خداوند متعال سوق مي دهد.
جواد مهرشاد، کار تکامل شعر و شاعري را با حضور در انجمن هاي مشتاق (به سرپرستي شاعر توانا استاد نامي) و هم چنين انجمن هاي ادبي خانه ي هنرمندان و کانون بازنشستگان (انجمن حافظ به سرپرستي استاد شهير) ادامه داده و خواهد داد.
حُسن مطلع اين مقال شعري بود خطاب به مردم طماع و ثروت اندوز و براي حُسن مقطع شعر زيباي ديگري از اين شاعر اصفهاني، انتخاب کرده ايم:
«اهل تحقيقي پي ليلي شتافت
بس حقيقت ها در اين تحقيق يافت
گفتش آوازي ز تو بشنيده ام
در جمال تو چرا کم ديده ام
گفت رو، رو چون تو مجنون نيستي
عاشق رنجور و دلخون نيستي
عشق را عاشق شناسد در جهان
ارتباطِ عقل و دل باشد نهان
عشق هايي پايدار و پُر بهاست
که نگهدار دلِ آن ها خداست
اي خوش آن مجنون که ليلايش خداست
سوز و ساز اشک و آهش پُر بهاست
ادامه ي اين مثنوي عارفانه ي عاشقانه را در کتاب «نکته هاي پند آموز...» بخوانيد.
/ج