چکیده: در بخش پیشین بیان شد که حفظ سلامت بدن، از سوی دین بسیار سفارش شده است. برخی از توصیه ها برای حفظ سلامت قلب، مغز، دندان، چشم و ... بیان شد. در این نوشتار به بیان توصیه هایی برای حفظ سلامت کبد و معده و نیز برخی شغل ها اشاره خواهد شد. با ما همراه باشید. 

تعداد کلمات 910 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

-اموری مانند تُخَمه (درهم خوری)، روی هم خوری غذاهای مختلف، پرخوری، خوردن چیزهای چرب و لزج، قی متواتر (استفراغ عمدی پشت سرهم)، گرسنگی مفرط و خوردن آب در میان غذا به معده آسیب می زنند و باید از چنین اموری دوری کرد.
- قی ملایم در صورت آمادگی و سازگاری بدن با شرایط قی و با دستور پزشک، در هر ماه دو مرتبه برای پاکسازی معده از فضولات لازم، و حافظ صحت معده و بدن است.
- مصرف غذاها و کباب های مقوی مثل کباب کبک، تیهو، بچه خروس و طعام هایی که از گوشت های مذکور با ادویة گرم مثل زیره، دارچین و هل به عمل آورده باشند-متناسب با حال و موافق مزاج - موجب تقویت معده و هاضمه می گردد.
-بر حافظ صحت لازم است از شربت های مقوی معده (مثل کنجبین، شربت لیمو ترنح، غوره، انار، زرشک) و از معجون های مقوی و برطرف کننده رطوبات مانند زنجبیل پرورده استفاده کنند.
 

-خوراک های معطر سرد، مقوی کبداند، خواه این عطر از طعام و خواه از میوه باشد.
-نانی که خمیرش خوب رسیده و نمکش معتدل باشد برای کبد مفید است.
 -گوشت های سریع الهضم، متناسب با حال و مزاج، که همراه ادویه های گرم پخته شده باشند، مفید است.
-مویز، انجیر و فندق برای کبد مفیداند.
-پیاپی خوردن غذاهای گوناگون بر روی هم و عدم رعایت ترتیب غذا به کبد آسیب می زند.
-نوشیدن آب سرد هنگام ناشتا، پس از حمام گرم، جماع و ورزش می تواند منجر به آسیت یا ورم شکم در اثر بیماری کبدی شود.
- مداومت بر غذاهای غلیظ مثل گوشت گاو و نان روغنی که در گرفتن سبوس آن مبالغه کرده باشند و نان فطیر و غذاهای لزج مثل پاچه و امثال آن برای کبد مضر هستند.

برای داشتن بدنی سالم، زندگی سرشار از نشاط و شادابی و حالات روانی و روحی مناسب هر فردی در زندگی با توجه به شغل و موقعیت اجتماعی و نوع کاری که دارد باید یکسری مسائل را رعایت نماید که ما از آن به عنوان بهداشت حرفه ای یاد می کنیم.
در طب سنتی ایران توصیه های مهمی برای افزایش سطح سلامت شاغلین و پیشگیری از عوارض شغلی پیشنهاد شده است. دستورهای حفظ صحت برای هر شغل و حرفه اختصاصی می باشد که شرح همه آنها در اینجا ممکن نیست ولی به طور مختصر به تدبیر شغل هایی که با فعالیت های بدنی و ذهنی مرتبط اند، اشاره ای می کنیم:

- صاحبان مشاغل دستی معمولا در طی کار ریاضت بدنی دارند. پس کمیت و کیفیت غذایشان باید طوری باشد که به خوبی مورد تحلیل یافته در این ریاضت بدنی را جبران کند.
-حتی با وجود قوت بدن و خوبی و کفایت غذا، آسایش برای این گونه افراد ضروری می باشد ولی منظور از این آسایش فقط خواب شبانه روزی نیست. بدیهی است شخصی که به کار بدنی سنگین می پردازد بیش از دیگران به خواب کافی و عمیق نیاز دارد اما این مقدار سکون، کافی نیست؛ بنابراین بهتر است چنین افرادی در هر چند روز، یک روز یا اقلا نصف روز از کار دست بکشند و به استراحت بپردازند و کار را تعطیل کنند تا عضلات مرمت شوند و ارواح و قوا آسوده و تازه گردند و در صدد اصلاح اعمال طبیعی برآیند. بدیهی است که آسایش جسمی، هر چند روز یک بار برای حفظ صحت نفس نیز ضروری می باشد.
- از خطراتی که افراد دارای مشاغل بدنی را تهدید می کند، سرماخوردگی است. حرارت فوق العاده ای که از عمل عضله پیدا می شود موجب تعریق مداوم می گردد و تبخیر آن همیشه باید با ملاحظاتی همراه باشد.
- در بین مشاغل دستی، شغلی که به حفظ صحت نزدیکتر است، شغل کشاورزی می باشد؛ زیرا پاکی و صافی هوا، کار کردن در هوای آزاد، عدم مصرف غذاهای متعدد، تعادل باطنی، عدم آرزوهای فسادانگیز و اضطراب آمیز، همگی به حفظ سلامت و طول عمر کمک می کنند.

در جفظ صحت اهل فکر و ورزش مغزی و ذهنی، باید توجه داشت که کار مغز نباید بسیار زیاد باشد و لازم است همه آن را با ورزش عضلانی کافی همراه کرد.
بر تمام اشخاص اهل اندیشه که مدت طولانی قدرت ذهنی و مغزی خود را به کار می گیرند، لازم است که قسمت کافی از زندگی خود را صرف ورزش نمایند. ولی افسوس که استرس ها، هم و غمها، تفکرات علمی دقیق، مسایل جانبی و بلکه غالبأ عدم اطلاع از اصول ابتدایی حفظ صحت و گاهی تنبلی و بی فکری، اکثر چنین افرادی را از رعایت شرایط حفظ تندرستی باز می دارد.
بنابراین لازم است پیش از آنکه مدیران و متفکران جامعه، به تدریج دچار بیماری های مختلف جسمی و روانی از قبیل اختلالات هضم درد معده، بواسیر، سردرد، سنگینی سر، بی خوابی و دردهای عصبی شوند، تا وقتی قوای جوانی ایشان در سر حد کمال است و بدنشان متعادل و پایدار است با آموزش و رعایت ستة ضروریة متناسب با شرایط آنان و فراهم آوردن زمینه فرهنگ بهداشت مدیران، سلامتی آنها را حفظ کنیم.
در باب تغذیه ذکر شد که شایسته است مقدار و نوع تغذیه با شدت و ضعف حرکت و نوع و مدت آن متناسب باشد، بنابراین اهل قلم و اشخاص گوشه گیر که فعالیت جسمی چندانی ندارند، باید از افراط در غذا خوردن پرهیز کنند و شیرینی و چربی و نشاسته جات را نیز به حداقل ممکن کاهش دهند. برای تغذیه ایشان مقدار عمده ای از مواد گیاهی و سبزیجات لازم است تا به هضم ایشان کمک کند و از یبوست نیز پیشگیری کند.