خشم، دشمن بزرگ زندگی مشترک

بعضی از زوجین، هنگامی که با هم در رابطه با زندگی خودشان صحبت می‌کنند و به کام آنها خوش نمی‌آید، عصبانی می‌شوند و شروع می‌کنند به داد و فریاد زدن. 
 

خشم یک صفتی است که وجودش برای ادامه زندگی ما امری حیاتی است. اما همین امر حیاتی اگر بیش از اندازه استفاده شود، روح زندگی مشترک را بیمار می‌کند. در گذشته، عصبانیت و خشم بیشتر از طرف شوهر انجام می‌شد اما امروزه هم زن و هم مرد به این بیماری اخلاقی مبتلایند. این بیماری اخلاقی، بزرگترین آفت خانواده هاست که موجب کدورت، اختلاف و کشمکش می‌شود، آرامش را سلب می‌کند و چه بسا، خانواده ها را متلاشی می‌سازد و عواقب بسیار بدی را به همراه می‌آورد. [1]

اگر زوجین، روی رفتار خودشان کنترل نداشته و دائما عصبانی شوند و خشم خودشان را بروز دهند، آن زندگی تبدیل به جهنم خواهد شد. یکی از دلایل عمده ای که باعث طلاق می‌شود همین خشم و عدم بردباری زوجین است.  درست است که از قدیم گفته اند دعوا نمک زندگی است، اما در برخی اوقات این نمک ها بیش از حد شده و جر و بحث ها موجب عصبانیت زوجین می شود و زندگی را تباه می‌سازد. امام صادق (علیه السلام) می‌فرماید : غضب، کلید همه شرور است.[2]

حالت خشم و غضب از خطرناک ترین حالات است و اگر جلوی آن رها شود، در شکل یک نوع جنون و دیوانگی و از دست دادن هر نوع کنترل اعصاب خودنمایی می کند و موجب می شود که بسیاری از جنایات و تصمیم های خطرناک از انسان صادر شود که انسان یک عمر باید کفاره و تاوان آن را بپردازد.[3]
 

افرادی که زود از کوره در می‌روند و عنان اختیار از دست می‌دهند، دارای خصوصیاتی هستند که سبب شناخت آنها می‌شود. 

افرادی که زود عصبانی می‌شوند و خشم خودشان را بروز می‌دهند در برابر سختی ها تاب و تحمل ندارند و در مقابل آنها ضعیف هستند و برای جبران ضعف خودشان به سراغ خشم می‌روند تا اظهار وجود کنند. در حالی که باید بدانند زندگی مشترک علاوه بر خوبی ها، دارای سختی ها و مشکلاتی هم هست که باید آنها را مدیریت کرد نه با خشم و عصبانیت، وضعیت را بدتر کرد. 

لازم است این نکته را بدانیم که خداوند مرد و زن را متفاوت آفریده است . زن و مرد مانند هم نیستند، بلکه مکمل هم هستند. اما بعضی افراد اینقدر حساس هستند و رفتارهای ریز همسرشان را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهند و اگر مطابق با میل آنها نبود از کوره در می‌روند و همه جا را به آتش می‌کشند. 

همه انسانها عصبانی می‌شوند، چون احساسی است که در وجود ما قرار دارد. اما آن چیزی که تمایز ایجاد می‌کند بین افراد ها، کنترل کردن خشم و مدیریت آن است. افرادی که دائم، عصبانی می‌شوند این معنا را به ذهن تداعی می‌کند که آنها کنترل بر اعصاب خودشان ندارند. 

بعضی از زوجین، هنگامی که با هم در رابطه با زندگی خودشان صحبت می‌کنند و به کام آنها خوش نمی‌آید، عصبانی می‌شوند و شروع می‌کنند به داد و فریاد زدن. 

علت فریاد زدن: بعضی ها فریاد می زنند چون در خانه ای بزرگ شده اند که بزرگترها با فریاد زدن مشکلات شان را حل می کردند. آن ها یاد گرفته اند که وقتی درگیری بالا می گیرد صدا هم باید بالا بگیرد. آن ها رفتارهای مقابله ای درست را یاد نگرفته اند

وقتی زوجین (منظور زوج های عصبانی است) از دست هم ناراحت و عصبانی می‌شوند شروع می‌کنند به ناسزا گفتن و کلماتی را از دهان خود خارج می‌سازند که در شان آنها نیست و با همین حرکت زشت، زیر بنای زندگی مشترک خود را سست می‌کنند. پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: «خداوند بهشت را حرام کرده بر هر دشنام دهنده بی ابروی بی حیایی که از آن چه می گوید و از آن چه به او گفته می شود باکی ندارد و متاثر و ناراحت نمی شود. [4] 

مرد میل دارد تمام امور خانواده مطابق خواست او انجام بگیرد و زن مطیع وی باشد، زن هم همین آرزو را دارد. در اینجاست که امر و نهی‌ها از دو طرف آغاز و مخالفت‌ها و کشمکش‌ها شروع می‌شود. برخی از شوهر ها هستند که در این حالت، عصبانی می‌شوند و مغز آنها از کار میفتد و همسرشان را کتک می‌زنند.  پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: تعجب می‌کنم از مردی که همسرش را کتک می‌زند در صورتی که خودش در کتک خوردن سزاوار‌تر از همسرش می‌باشد. ای‌مردم! زنان تان را با چوب نزنید، زیرا قصاص دارد. [5] 
 

تفکر خودتان را عوض کنید و با نگرشی مثبت به دنیا بنگرید و رفتار خودتان را تحت کنترل خود بگیرید. طبق نظر روان شناسانی همچون بک و الیس، عواطف و احساسات ما از کنترلمان خارج نیستند; چون شما می توانید احساسات خود را تغییر دهید. آن ها معتقدند: ریشه همه ناراحتی ها و آشفتگی ها در افکار غیرمعقول است که همگی تقریباً یادگرفتنی و اکتسابی اند. آلبرت الیس ( AlbertEllis) در کارهای درمانگری خود، جمله معروف فیلسوف رواقی اپیکتتوس را شعار خود قرار داده است: «این چیزها نیستند که انسان را ناراحت می کنند، بلکه این نگرش و طرز تفکر (غیرمعقول) انسان در مورد چیزهاست که او را ناراحت می کند.[6]

پی نوشت :
[1] ابراهیم امینی، آیین همسرداری، قم: بوستان کتاب قم، سال چاپ: 1393، چاپ 35، صفحه 149.
[2] اصول کافی ،جلد 2 ،ح 3،صفحه 306.
[3] مکارم شیرازی، ناصر،  تفسیر نمونه، تهران. : دارالکتب الاسلامیه، جلد 3، صفحه 97.
[4] ان الله حرم الجنه علی کل فحاش بدی قلیل الحیاء لایبال ما قال و لا ما قیل له (کافی، جلد 2، صفحه 323؛ وسائل، جلد 11، صفحه ۳۲۹؛ تحف العقول، صفحه ۴۱۶)
[5] بحارالأنوار، جلد ۱۰۳، صفحه ۲۴۹. 
[6] برنز دیوید، از حال بد به حال خوب، ترجمه مهدی قراچه داغى، تهران: پیکان، 1380، صفحه 93.