رایجترین نوع لیزر درمانی که ترانس پوپیلاری ترموتراپی نامیده میشود، یک پرتو باریک و شدید نور مادون قرمز را به چشمتان میتاباند تا تومور را کوچک کند.
مقدمه
وقتی سلولهای سالم چشمتان تغییر میکنند – یا جهش مییابند – و به روشی نا منظم بیش از حد سریع رشد میکنند، میتوانند تودهای از بافت به نام تومور تشکیل بدهند. اگر این سلولهای مشکل دار در چشمهای شما شروع به فعالیت کنند، به آن «سرطان داخل چشم» یا « سرطان چشم اولیه» میگویند. اگر این مشکل به بخشهای دیگر بدن پخش شود، سرطان چشم ثانویه نامیده میشود.
۱. علائم سرطان چشم
رایجترین نشانهی سرطان چشم تغییر در بینایی است. ممکن است نتوانید خوب ببینید، یا احتمالا فلشهای نور یا نقاط تیرهای را مشاهده کنید. همچنین ممکن است متوجه لکهی سیاه جدیدی در یک چشمتان بشوید یا تغییر در اندازه یا شکل آن را شاهد باشید. اما سرطان همیشه در مراحل اولیه باعث بروز علائم نمیشود، و این چیزها به دلایل بسیار دیگری نیز میتوانند اتفاق بیفتند.
۲. ملانوم یووهآ
این رایجترین نوع سرطان چشم اولیه است. این بیماری وقتی اتفاق میافتد که سلولها در بخشی از چشمتان به نام یووهآ تومور تشکیل میدهند. این بخش سه قسمت دارد: قسمت رنگی چشمتان به نام عنبیه، جسم مژگانی (مایع ترشح میکند و کمک میکند تمرکز کنید)، و لایهی کوروئید که خونرسانی به چشم را انجام میدهد. این لایه جایی قرار دارد که سلولها معمولا شروع به تغییر شکل و سرطانی شدن میکنند.
۳. رتینوبلاستوما (تومور شبکیه)
این رایجترین نوع سرطان چشم در کودکان است، اما هر ساله در ایالات متحده فقط در ۲۰۰ تا ۳۰۰ کودک تشخیص داده میشود. معمولا قبل از ۵ سالگی اتفاق میافتد. زمانی شروع میشود که طفل درون رحم است، در پشتیترین قسمت چشم یعنی شبکیه. با رشد جنین، سلولهایی به نام رتینوبلاست رشدشان از کنترل خارج میشود و تشکیل تومور میدهند. گاهی ابتدا در عکسبرداری مشخص میشود، وقتی مردمکها متفاوت با هم به نظر میرسند.
۴. لنفوم داخل چشمی
سیستم لنفاوی شما از گرههای لنفاوی تشکیل شده است – غدههایی که به شما کمک میکنند از شر مواد زائد و میکروبها خلاص شوید. آنها بخشی از سیستم ایمنیتان هستند، و شما در تمام بدنتان این غدهها را دارید، منجمله در چشمها. این نوع نادر سرطان چشم در این گرههای لنفاوی آغاز میشود. تشخیص آن دشوار خواهد بود چون علائم برای همه یکسان نیستند.
۵. ملانومای کونژکتیوال
لایهی بیرونی کرهی چشم و داخل پلکها کونژکتیوال نامیده میشود. این نوع نادر سرطان وقتی اتفاق میافتد که توموری در آن لایه رشد میکند – این میتواند شبیه نقطههای تاریکی در چشمتان به نظر برسد. اگر به سرعت تشخیص داده و درمان نشود، میتواند از طریق سیستم لنفاوی به سایر قسمتهای بدن تسری پیدا کند.
۶. سرطان غدهی لاکریمال
این نوع سرطان نادر وقتی شروع میشود که توموری در غددی تشکیل میشود که کارشان تولید اشک است. به آنها غدد لاکریمال میگوییم، و در بالا و کنارهی هر چشم وجود دارند. این تومورها بیشتر در کسانی اتفاق میافتند که دههی سوم عمرشان را میگذرانند.
۷. سرطان پلک
این نوع سرطان در داخل پلکها واقع میشود. رایجترین شکل آن – که سرطان سلول پایهای نامیده میشود – در پلک پایینی حادث میشود و علت آن قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب است. کسانی که پوست نازک یا پریده رنگی دارند بیشتر مستعد ابتلا هستند. سرطان پلک را معمولا میتوان درمان کرد به شرط آنکه زود تشخیص داده شود.
۸. سرطان چشم ثانویه
در بیشتر موارد، سرطان در چشم آغاز نمیشود – یعنی از جای دیگر بدن به آنجا سرایت پیدا میکند. به آن سرطان چشم ثانویه میگویند، و اکثرا با سرطان سینه در زنان و سرطان ریه در مردان اتفاق میافتد. همچنین میتواند از پوست، کلیه، کولن، و تیروئید به چشم وارد شود.
۹. تشخیص سرطان چشم
پزشکتان از شما دربارهی علائم خواهد پرسید و بینایی شما و شیوهی حرکت چشمهایتان را معاینه و بررسی خواهد کرد. همچنین ممکن است از یک پرتو نور و لنز ذرهبینی برای جستوجوی علائم تومور در چشمهایتان استفاده کند. اگر فکر کند ممکن است سرطان چشم داشته باشید، از سیتیاسکن، سونوگرافی یا امآرآی برای نگاه و بررسی دقیقتر استفاده خواهد کرد. و ممکن است بافت برداری را پیشنهاد بدهد – او بخش کوچکی از بافت تومور را بر میدارد تا زیر میکروسکوپ بررسی کند و تشخیص بدهد سرطانی است یا خیر.
۱۰. درمان: عمل جراحی
اگر تومور کوچک باشد و سریع رشد نکند – و مشکلات زیادی برایتان به وجود نیاورد – پزشکتان ممکن است آن را به دقت معاینه و بررسی کند. اگر محیط آن بیش از ۱۰ میلیمتر و طول آن ۳ میلیمتر رشد کند، ممکن است برایتان جراحی تجویز کند تا بخشی یا تمام چشم را بردارند، که این به میزان آسیب چشم بر اثر تومور بستگی دارد.
۱۱. درمان: پرتودرمانی
پس از عمل جراحی، پزشکتان ممکن است از پرتوهای بلند انرژی (معمولا نوعی از پرتو ایکس) برای کشتن سلولهای سرطانی که ممکن است هنوز در آن قسمت باشند استفاده کند. اما این میتواند به سلامت سلولها نیز آسیب بزند، و این امر میتواند باعث خشکی چشمهایتان، کنده شدن مژهها، یا تیره شدن دیدتان بشود.
۱۲. درمان: لیزر درمانی
رایجترین نوع لیزر درمانی که ترانس پوپیلاری ترموتراپی نامیده میشود، یک پرتو باریک و شدید نور مادون قرمز را به چشمتان میتاباند تا تومور را کوچک کند. از آن برای درمان ملانومای چشم استفاده میشود چون آن سلولها انرژی نور را از لیزر جذب و دریافت میکنند. این عمل دربارهی لنفوم داخلی چشم اثر نمیکند. لیزر درمانی معمولا نسبت به جراحی یا پرتودرمانی عوارض جانبی کمتری به بار میآورد.
منبع: تحریریه سایت کسب و کار بازده – کامروا ابراهیمی
منبع: تحریریه سایت کسب و کار بازده – کامروا ابراهیمی