روش تربیت مطلوب روشی است که نظارت و محبت به یک اندازه متعادل در آن وجود داشته باشد.
روش مطلوب چه روشی است؟
بنابراین، روش مطلوب تربیتی، روشی است که والدین تعادل نسبی بین ارضا و پاسخگویی نیازهای گوناگون فرزندان و انتظاراتی که از آنان دارند و همین طور مشارکت ایجاد می کنند. این والدین سعی می کنند که متناسب با میزان پاسخگویی به نیازهای گوناگون فرزندان شان روش نمودن انتظارات خود از آنان بپردازند.
لازم به ذکر است که شیوه تربیتی والدین در دوره های مختلف رشد یکسان نیست. در دوره کودکی میزان تسلط والدین بر فرزندان بیشتر و در دوره های دیگر رشد میزان تسلط کم تر است. چرا که در دوره نوجوانی، همزمان با افزایش سن و رشد نوجوانی، به نوجوانان باید اختیار و آزادی کافی داده شود تا خود مختاری را تجربه کنند و احساسات و نیازهای خود را بشناسند و درباره زندگی خود تصمیم بگیرند و مسؤولیت نتایج تصمیم های خود را بپذیرند.
لازم به ذکر است که شیوه تربیتی والدین در دوره های مختلف رشد یکسان نیست. در دوره کودکی میزان تسلط والدین بر فرزندان بیشتر و در دوره های دیگر رشد میزان تسلط کم تر است. چرا که در دوره نوجوانی، همزمان با افزایش سن و رشد نوجوانی، به نوجوانان باید اختیار و آزادی کافی داده شود تا خود مختاری را تجربه کنند و احساسات و نیازهای خود را بشناسند و درباره زندگی خود تصمیم بگیرند و مسؤولیت نتایج تصمیم های خود را بپذیرند.
نیازمندی به کمک های والدین
آنها باید یاد بگیرند که به کمک های والدین نیازمند هستند. در واقع نکته مهم در دوره های بعد از کودکی در روابط والدین و فرزندان این است که نیاز به کمک ها و حمایت های والدین در فرزندان ایجاد شود. در صورت ایجاد این نیاز در نوجوانان است که حضور والدین در میان نوجوانان و جوانان پر رنگ می شود. نکته حائز اهمیت این است که رابطه والدین با فرزندان در دوره های بعد از کودکی بیش تر شکل "جهت دهی پیدا می کند. که این جهت دهی در بعضی از زمینه ها بیشتر و در بعضی از زمینه ها کمتر خواهد بود.
پورت ایجاد نیاز به کمک والدین در نوجوانان و جوانان است که والدین توانند از فرزندان خود توقع مسؤولیت پذیری در زمینه های مختلف تحصیلی، شغلی و اجتماعی، داشته باشند.
پورت ایجاد نیاز به کمک والدین در نوجوانان و جوانان است که والدین توانند از فرزندان خود توقع مسؤولیت پذیری در زمینه های مختلف تحصیلی، شغلی و اجتماعی، داشته باشند.
شیوه والدین درست کار
والدینی که در شیوه تربیتی خود همواره با تعادل بین ابراز محبت و پاسخ دهی به برای فرزندان و تعریف و روشن کردن توقع و انتظارات خود از آنها و مشارکت دادن آنها در تصمیم گیری های مربوط به امور خانه می پردازند همواره براساس موارد زیر رفتار خواهند کرد:
آنها تردید نمی کنند که درباره رفتارهای ناخوش آیند کودک سخن بگویند، اما همیشه بر رفتار کودک تأکید دارند و هرگز خود او یا شخصیتش را مخاطب قرار نمی دهند. این والدین به دلیل این که کودک خلافی انجام داده وی را طرد نمی کنند و تمام توجه خود را به اصلاح رفتار اختصاص می دهند و هرگز سعی نمی کنند او را هراسان و پریشان سازند و یا مقصر جلوه دهند. این دسته از والدین به مشکلات فرزندان، به عنوان مشکلی که نیاز به راه حل دارد توجه می کنند، نه به عنوان رفتاری ناپسند که فرزندان عمدا برای ناخشنود کردن والدینش انجام می دهد (براون و فرانسیس، ۱۹۸۳).
اینان به نیکی ذات انسان معتقد هستند و اعتقاد دارند که اگر به این نیکی بها داده شود، شکوفا خواهد شد. آنها تلاش نمی کنند تا فرزندان را مقصر جلوه دهند. این دسته از والدین سعی می کنند همواره فقدان دانش فرزندان را اصلاح کرده و به او مهارت و اندیشه لازم برای مقابله با مشکلات و ناکامی ها را ارائه دهند زیرا اعتقاد دارند که هیچ فردی نمی تواند ناملایمات اجتماعی را تحمل کند، مگر آن که خود را برای مقابله با ناملایمات آماده نماید.
اینان فرزندان خود را برای مقابله با مصائب زندگی آماده می سازند و اعتقاد دارند که رفتارهای اشتباه آنان برای رسیدن به بلوغ فکری و مقابله با مشکلات دوران بزرگسالی ضروری است (براون و فرانسیس، ۱۹۸۳) و در هنگام آموزش فرزندان خود بدون کوچک ترین خشونت و فشاری به آنها می آموزند که با ارزش ترین هدیه در زندگی خودنظمی است. چرا که تمام نعمات این جهان به تدریج از بین می رود، مگر آن که با نظم و ترتیب و به نحو احسن مورد استفاده قرار بگیرند. به همین دلیل این گونه والدین قاطع و جدی هستند. این والدین نیز نقاط ضعف فرزندان خود را نمی پسندند ولی آنها را در این نقائص و کمبودها مقصر نمی دانند و آنان را سرزنش نمی کنند بلکه توقعات خود را مورد بررسی قرار می دهند.
در این الگوی تربیت فرزندان علی رغم رفتار ناشایستی که از خود سر می زند مورد تنبیه واقع نمی شود و در همین حال جنبه های مثبت آنها در نظر گرفته می شود. به عقیده آنان فرزندان هرگز به قدری ناپسند رفتار نمی کنند که هیچ نکته مثبتی در او دیده نشود، بلکه حتی زمانی که به دلیل رفتار بد، او را تنبیه می کنند، محبت و توجه خود را از او دریغ نمی کنند و در انتقاد از کودک به ندرت خشرنت به خرج می دهند و همواره انصاف را رعایت می کنند، آنها بیش از آن که تنبیه کنند از کودک تمجید می کنند و می دانند که آن چه به طور مداوم به کودک بگویند در ذهن او نقش خواهد بست و اگر توانایی و شایستگی در مورد کودک وجود دارد باید به او گوشزد کرد تا بتواند این توانایی را در خودش تقویت کند.
به اعتقاد این دسته از والدین هیچ هدیه ای از بالاتر از خود خویشتن پذیری نیست.
منبع: تقویت نظام خانواده و آسیب شناسی آن. گروه نویسندگان. 330-332، موسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی (ره). سوم. 1388.
آنها تردید نمی کنند که درباره رفتارهای ناخوش آیند کودک سخن بگویند، اما همیشه بر رفتار کودک تأکید دارند و هرگز خود او یا شخصیتش را مخاطب قرار نمی دهند. این والدین به دلیل این که کودک خلافی انجام داده وی را طرد نمی کنند و تمام توجه خود را به اصلاح رفتار اختصاص می دهند و هرگز سعی نمی کنند او را هراسان و پریشان سازند و یا مقصر جلوه دهند. این دسته از والدین به مشکلات فرزندان، به عنوان مشکلی که نیاز به راه حل دارد توجه می کنند، نه به عنوان رفتاری ناپسند که فرزندان عمدا برای ناخشنود کردن والدینش انجام می دهد (براون و فرانسیس، ۱۹۸۳).
اینان به نیکی ذات انسان معتقد هستند و اعتقاد دارند که اگر به این نیکی بها داده شود، شکوفا خواهد شد. آنها تلاش نمی کنند تا فرزندان را مقصر جلوه دهند. این دسته از والدین سعی می کنند همواره فقدان دانش فرزندان را اصلاح کرده و به او مهارت و اندیشه لازم برای مقابله با مشکلات و ناکامی ها را ارائه دهند زیرا اعتقاد دارند که هیچ فردی نمی تواند ناملایمات اجتماعی را تحمل کند، مگر آن که خود را برای مقابله با ناملایمات آماده نماید.
اینان فرزندان خود را برای مقابله با مصائب زندگی آماده می سازند و اعتقاد دارند که رفتارهای اشتباه آنان برای رسیدن به بلوغ فکری و مقابله با مشکلات دوران بزرگسالی ضروری است (براون و فرانسیس، ۱۹۸۳) و در هنگام آموزش فرزندان خود بدون کوچک ترین خشونت و فشاری به آنها می آموزند که با ارزش ترین هدیه در زندگی خودنظمی است. چرا که تمام نعمات این جهان به تدریج از بین می رود، مگر آن که با نظم و ترتیب و به نحو احسن مورد استفاده قرار بگیرند. به همین دلیل این گونه والدین قاطع و جدی هستند. این والدین نیز نقاط ضعف فرزندان خود را نمی پسندند ولی آنها را در این نقائص و کمبودها مقصر نمی دانند و آنان را سرزنش نمی کنند بلکه توقعات خود را مورد بررسی قرار می دهند.
در این الگوی تربیت فرزندان علی رغم رفتار ناشایستی که از خود سر می زند مورد تنبیه واقع نمی شود و در همین حال جنبه های مثبت آنها در نظر گرفته می شود. به عقیده آنان فرزندان هرگز به قدری ناپسند رفتار نمی کنند که هیچ نکته مثبتی در او دیده نشود، بلکه حتی زمانی که به دلیل رفتار بد، او را تنبیه می کنند، محبت و توجه خود را از او دریغ نمی کنند و در انتقاد از کودک به ندرت خشرنت به خرج می دهند و همواره انصاف را رعایت می کنند، آنها بیش از آن که تنبیه کنند از کودک تمجید می کنند و می دانند که آن چه به طور مداوم به کودک بگویند در ذهن او نقش خواهد بست و اگر توانایی و شایستگی در مورد کودک وجود دارد باید به او گوشزد کرد تا بتواند این توانایی را در خودش تقویت کند.
به اعتقاد این دسته از والدین هیچ هدیه ای از بالاتر از خود خویشتن پذیری نیست.
منبع: تقویت نظام خانواده و آسیب شناسی آن. گروه نویسندگان. 330-332، موسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی (ره). سوم. 1388.
.jpg "چرا پیامبر (ص) فرموده است که سوره هود مرا پیر کرده است؟")
