در روایات معصومین سفارش شده است که والدین بین دو جنس تبعیض قائل نشوند تا هر یک از دو جنس نسبت به جنسیت خود احساس افتخار کنند.
شیوه های والدین در رشد نقش جنسی فرزندان در منابع اسلامی
در منابع اسلامی به والدین توصیه می شود که در ارتباط با فرزندان جنسیت آنان را در نظر بگیرند و به گونه ای رفتار کنند که هر یک از دو جنس رفتارهای مناسب با جنس خود را بیاموزد و از رفتار مناسب با جنسیت خود احساس رضایت کند. که در این جا به بعضی از این توصیه ها اشاره می کنیم:
1.بازی کردن با کودک
اصل بازی و نوع آن می تواند در پذیرش نقش جنسی کودک موثر باشد. در روایات مختلف وارد شده است که به فرزندان اجازه داده شود تا در هفت سال اول بازی کنند. و با آنان همبازی شوند. والدین از راه همبازی شدن با کودکان، نخست راه و روش بازی با اسباب بازی های جدید را به کودکان می آموزند. دوم این که از این راه می توانند جنسیت و نوع بازی های مناسب با جنس آنان را به آنها آموزش دهند. آموزش شنا و تیراندازی از بازی های مورد سفارش برای پسران و هنر بافندگی یکی از بهترین سرگرمی ها و بازی ها برای دختران معرفی شده است.
۲. عدم تبعیض بین دختر و پسر
در روایات معصومین سفارش شده است که والدین بین دو جنس تبعیض قائل نشوند تا هر یک از دو جنس نسبت به جنسیت خود احساس افتخار کنند. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) بیان فرمود: بین فرزندان خود به عدالت رفتار نماید؛ همان طور که مایلید دیگران بین شما به عدل رفتار کنند. باید دختران را بر پسران در دادن هدیه مقدم دارید، چرا که هر کس دختری را شاد کند گویا غلامی از نسل اسماعیل را آزاد کرده است.
۳. عدم نارضایتی والدین از جنس خود
برخی مادران از این که زن خلق شده اند نه مرد، همواره شاکی و ناراحتند و این ناراحتی خود را به صورت های گوناگون به زبان می آورند تا اظهار این در حضور دختران، آنها را دچار تعارض کرده و احساس ارزشمندی را از آنها می ستاند. و این امر، موجب می شود که از دختر بودن خود احساس تنفر کنند و نسبت به نقش های جنسی خود گریزان باشند.
قرآن کریم برای رد این تفکر که مردان برتر از زنان هستند می فرماید: ای مردم ما شما را از یک مرد و یک زن آفریدیم و شما را از تیره ها و قبیله ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید، (اینها ملاک امتیاز نیست) گرامی ترین شما نزد خداوند باتقواترین شماست.[1]
قرآن کریم برای رد این تفکر که مردان برتر از زنان هستند می فرماید: ای مردم ما شما را از یک مرد و یک زن آفریدیم و شما را از تیره ها و قبیله ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید، (اینها ملاک امتیاز نیست) گرامی ترین شما نزد خداوند باتقواترین شماست.[1]
۴. نوع پوشش والدین در خانه و شکل پوشش آنها
اگر والدین در پوشش خود از لباس های جنس مخالف استفاده کنند و به مبدل پوشی روی آورند، به طور غیر مستقیم فرزندان خود را به سوی اختلال نقش جنسی سوق می دهند.
در منابع اسلامی مبدل پوشی و تمایل مردان به پوشیدن لباس زنان و پوشیدن زنان لباس مردان و هم چنین هر گونه تشبیه به جنس مخالف در آرایش مو و صورت به عنوان یکی از اختلالات نقش جنسی و هویت جنسی مورد مذمت و منع قرار گرفته است.روزی علی (علیه السلام) مردی را در مسجد النبی دید که تشبه به زنان پیدا کرده است. حضرت فرمود از مسجد خارج شو! ای لعنت شده! رسول الله سپس فرمود شنیدم از رسول خدا (صلی الله علیه و آله)که می فرمود: خدا لعنت کند مردانی را که به زنان تشبه پیدا کنند و زنانی را که به مردان تشبه پیدا کنند.
شاید بتوان گفت این مبدل پوشی علاوه بر تأثیری که در خود زن و مرد دارد، در نقش الگوی والدین برای همانندسازی هم ایجاد اختلال می کند.
در منابع اسلامی مبدل پوشی و تمایل مردان به پوشیدن لباس زنان و پوشیدن زنان لباس مردان و هم چنین هر گونه تشبیه به جنس مخالف در آرایش مو و صورت به عنوان یکی از اختلالات نقش جنسی و هویت جنسی مورد مذمت و منع قرار گرفته است.روزی علی (علیه السلام) مردی را در مسجد النبی دید که تشبه به زنان پیدا کرده است. حضرت فرمود از مسجد خارج شو! ای لعنت شده! رسول الله سپس فرمود شنیدم از رسول خدا (صلی الله علیه و آله)که می فرمود: خدا لعنت کند مردانی را که به زنان تشبه پیدا کنند و زنانی را که به مردان تشبه پیدا کنند.
شاید بتوان گفت این مبدل پوشی علاوه بر تأثیری که در خود زن و مرد دارد، در نقش الگوی والدین برای همانندسازی هم ایجاد اختلال می کند.
۵. حضانت کودک بعد از طلاق
اگرچه اسلام به طلاق به عنوان حلال مبغوض می نگرد و آن را آخرین راه حل برای زوجینی که نمی توانند یکدیگر را تحمل کنند در نظر می گیرند، برای این که فرزندان کمتر مورد آسیب قرار گیرند و تناسب جنسیت کودک با جنسیت سرپرست که مورد تأکید تعدادی از صاحب نظران قرار گرفته مراعات شود و همانندسازی صورت گیرد، حضانت دختر را تا هفت سال به مادر واگذار کرده است و این به دلیل نقش مهمی است که مادر در رشد نقش جنسی و همانندسازی دختر با مادر دارد، اما نسبت به پسر بسیاری از فقها معتقدند حق حضانت مادر فقط تا دو سالگی به مادرش تعلق دارد و پس از آن به پدر منتقل می شود.
:پی نوشت
:پی نوشت
[1] . حجرات آیه 13.
منبع: تقویت نظام خانواده و آسیب شناسی آن. گروه نویسندگان.491-493، موسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی (ره). سوم. 1388.
منبع: تقویت نظام خانواده و آسیب شناسی آن. گروه نویسندگان.491-493، موسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی (ره). سوم. 1388.