انتخاب دوست از نگاه اهل بیت (علیهم السلام)

یکی از مهم ترین انتخاب های زندگی انسان، انتخاب دوست و هم نشین است که باید در آن به ویژگی های یک دوست خوب دقت داشت. در این نوشتار برآنیم به بیان ویژگی های دوست مناسب از منظر روایات اهل بیت (علیهم السلام)...
پنجشنبه، 25 ارديبهشت 1399
تخمین زمان مطالعه:
پدیدآورنده: محمد حسین افشاری
موارد بیشتر برای شما
انتخاب دوست از نگاه اهل بیت (علیهم السلام)
صدق در گفتار و عمل مهم ترین معیار در انتخاب دوست است. 
 

پیش گفتار

 از آن جایی که انسان موجودی اجتماعی است و بدون ارتباط با دیگران نمی­تواند به حیات خود ادامه دهد و در همه حال محتاج انسان های دیگر است که در دوره نوجوانی این نیاز بیشترین مقدار خود را پیدا می­ کند و نوجوانان به سمت گروه های دوستی تمایل بیشتری پیدا خواهند کرد، پس باید در این امر مهم آنان را به خوبی  یاری دهیم.
 
در قرآن کریم (سوره آل عمران، آیه 118) نیز به مومنان هشدار داده است که غیر از هم مسلکان خود، برای خود دوست همراه انتخاب نکنید و بیگانگان را از اسرار و راز های درونی خود با خبر نسازید.[1]
 
همینطور قرآن کریم در مورد تاثیر دوست در انسان می­فرماید: ( ای وای بر من، کاش فلان شخص گمراه را دوست خود انتخاب نکرده بودم! )[2] با توجه به این آیه در می­ یابیم بدون شک شخصیت انسان بعد از اراده و خواست خود تحت تاثیر امور مختلفی است که با آن همنشین دوست و معاشر می­باشد، زیرا نوجوان خواه و ناخواه از طریق دوستانش تاثیر می ­پذیرد.
 
پس با توجه به آیات قرآن می ­توان نتیجه گرفت که به راستی انتخاب یک دوست مناسب در نوجوان سبب می­ شود او گاه او را تا سر حد فنا و نیستی پیش ببرد و گاهی او را به اوج افتخار می ­رساند در تاریخ گذشته نیز نمونه های بارزی در این رابطه می ­یابیم: (پسر نوح با بدان بنشست            خاندان نبوتش گم شد)
 

ویژگی دوستان راستین در نوجوان

دوستان راستین برای نوجوانان ویژگی های مهمی دارن که در روایات به آن اشاره شده، امام صادق (علیه السلام) در همین مورد می ­فرماید: رفاقت جز با رعایت حدودش راست نیاید هر که آن حدود و شرایط را رعایت کند رفیقی راستین است و هر که رعایت نکند رفاقتش را به هیچ مشمار که عبارتند از :
  1. ظاهر و باطنش با تو یکی باشد
  2. زینت تو را زینت خود و زشتی تو را زشتی خود بیند
  3. اگر به مقام و ثروتی رسید وضعش دگرگون نشود
  4. آنچه را در اختیار دارد از تو دریغ نکند
  5. و مهمترین خصلت آنکه تو را در گرفتاری ها وا­نگذارد[3]
امام علی (علیه السلام) می­فرماید: نزدیک ترین دوستانت کسی است که تو را تنها رها نکند.[4] همینطور در جای دیگر می­ فرماید: بهترین برادرانت آنست که با صدق گفتارش تو را به صدق گفتار و با حسن اعمالش تو را به بهترین اعمال دعوت کند.[5]
 
پس والدین وظیفه دارند به نوجوان خود آموزش دهند که اگر شخصی این صفاتی که در روایات مختلف نام برد دارد او دوستی لایق برای همنشینی با وی می­باشد.
 

پرهیز کردن از دوستان نامناسب

روایات مختلفی در مورد دوری کردن از دوست نامناسب وجود دارد که شامل چند گروه مختلف می­ شود و با استفاده از آنان نوجوان می ­تواند آگاهی لازم را کسب کرده و از دوستی با چنین افرادی پرهیز کند.
 
گروه اول ( دوستی با احمق ممنوع) که به شرح زیر است:
امام علی(علیه السلام) می­فرماید: (از دوستی با نادان بپرهیز، زیرا او می­خواهد به تو سود برساند اما از روی نادانی ضرر می­رساند)[6] همچنین در روایات دیگری می­فرماید: (از دوستی با احمق بپرهیز، زیرا کار های احمقانه اش برای تو خوب جلوه می­دهد؛[7]در روایت دیگری آمده « از خسیس احمق با تمام قوا بگریز که نه عقلی دارد نه دستی کارگشا»[8]
 
گروه دوم ( دوستی با بخیل ممنوع) که به شرح زیر است:
 امام علی (علیه السلام) می­فرماید: از دوستی با شخص بخیل بپرهیز، زیرا او تو را هنگامی که به شدت نیازمند او باشی رها می­ کند.[9]
 
گروه سوم (دوستی با بی باک، احمق، دروغگو ممنوع) که به شرح زیر است:
(برای مسلمانان سزاوار است که از دوستی با سه کس اجتناب کنند:1- بی باک در گفتار و کردار2- احمق3- دروغگو) زیرا شخص بی باک در گفتار و کردار کار خود را برای تو زینت می­دهد و دوست دارد که تو هم مانند او باشی، شخص احمق تو را به خیر خوبی دستور نمی ­دهد و در دفع شر از او امیدی نیست، شخص دروغگو سبب شده که هیچگاه زندگانی بر تو گوارا نباشد و گفته تو را نزد دیگران می­برد.[10]
 
گروه چهارم (دوستی با افراد فاسق و فاسد ممنوع) که به شرح زیر است:
امام علی (علیه السلام) در این مورد دو روایات می ­فرماید: «از دوستی با بدان و افراد فاسق بپرهیز که بدی با بدی و زشتی پیوسته است»[11]و « بر حذر باش از دوستی با انسان آلوده گناه، چرا که او تو را به چیز کمی می ­فروشد»[12]
 
گروه پنجم ( دوستی با ثروتمندان مست ثروت ممنوع) که به شرح زیر است:
«چهار چیز قلب انسان را می­ میراند: تکرار گناه......تا آنجا که فرمود: همنشینی با مردگان، پرسیدند مردگان چه کسانی هستند، فرمود ثروتمندان مست ثروت»[13]
 
گروه ششم (دوستی با عیب جویان ممنوع) که به شرح زیر است:
امام علی (علیه السلام) فرمودند: از آمیزش و مجالست با عیب جویان بپرهیز که همنشین آنان از آسیبشان سالم نمی ­ماند.[14]
 
گروه هفتم (دوستی با اشرار و دنیا پرستان ممنوع) که به شرح زیر است:
امام صادق (علیه السلام)  فرمودند: از مجالست با دنیا پرستان بپرهیزید که همنشینی آنان مایه از دست دادن دین و آلوده شدن به دو رویی نفاق است.[15]

پی نوشت:
[1] تفسیر نمونه جلد3، ص66-64
[2] سوره فرقان، آیه28
[3]تحف العقول، ص586
[4] غرر الحکم، شماره9518، ص416
[5] غرر الحکم، شماره9535، ص417
[6] نهج البلاغه، حمت36
[7] نهج البلاغه، حکمت293،ص285
[8] تحف العقول، ص192
[9] نهج البلاغه، حکمت38، ص192
[10] تحف العقول، ص318 و اصول کافی، جلد دوم، ص85
[11] نهج البلاغه، نامه69، شماره14
[12] همان، حکمت38، ص192
[13] بحار الانوار، جلد74، ص105
[14] فهرست غرر الحکمف ص286
[15] حدیث الاخلاق، ص52


سبک زندگی مرتبط
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
سبک زندگی مرتبط
موارد بیشتر برای شما
رستوران و کافه نزدیک هتل لیلیوم کیش
رستوران و کافه نزدیک هتل لیلیوم کیش
فراخوان شصت و سومین سال جایزه (نخبگانی) سال 1404
فراخوان شصت و سومین سال جایزه (نخبگانی) سال 1404
حمله هوایی ارتش اسرائیل به یک خودرو در غزه
play_arrow
حمله هوایی ارتش اسرائیل به یک خودرو در غزه
رهبر انقلاب: روزی بخواهیم اقدام بکنیم احتیاجی به نیروی نیابتی نداریم
play_arrow
رهبر انقلاب: روزی بخواهیم اقدام بکنیم احتیاجی به نیروی نیابتی نداریم
رهبر انقلاب: فردای منطقه به لطف الهی از امروز بهتر خواهد بود
play_arrow
رهبر انقلاب: فردای منطقه به لطف الهی از امروز بهتر خواهد بود
نقشه شوم آمریکا برای جهان به روایت رهبر انقلاب
play_arrow
نقشه شوم آمریکا برای جهان به روایت رهبر انقلاب
پزشکیان: حضور زنان در آینده کشور مؤثر تر از من است که اینجا ایستاده‌ام
play_arrow
پزشکیان: حضور زنان در آینده کشور مؤثر تر از من است که اینجا ایستاده‌ام
اهدای جوایز به زنان موفق در مراسم آیین تجلیل از مقام زن
play_arrow
اهدای جوایز به زنان موفق در مراسم آیین تجلیل از مقام زن
رهبر انقلاب: مداحی یک رسانه تمام عیار است
play_arrow
رهبر انقلاب: مداحی یک رسانه تمام عیار است
رهبر انقلاب: مهم‌ترین کار حضرت زهرا(س) تبیین بود
play_arrow
رهبر انقلاب: مهم‌ترین کار حضرت زهرا(س) تبیین بود
سرود جمعی با اجرای نوشه‌ور در حسینیه امام خمینی(ره)
play_arrow
سرود جمعی با اجرای نوشه‌ور در حسینیه امام خمینی(ره)
مدیحه سرایی احمد واعظی در محضر رهبر انقلاب
play_arrow
مدیحه سرایی احمد واعظی در محضر رهبر انقلاب
مداحی اتابک عبداللهی به زبان آذری در حسینیه امام خمینی
play_arrow
مداحی اتابک عبداللهی به زبان آذری در حسینیه امام خمینی
مداحی مهدی ترکاشوند به زبان لری در محضر رهبر انقلاب
play_arrow
مداحی مهدی ترکاشوند به زبان لری در محضر رهبر انقلاب
خطر تخریب یکی از بزرگترین مساجد دوران قاجار
play_arrow
خطر تخریب یکی از بزرگترین مساجد دوران قاجار