افسردگی، اضطراب و مصرف مواد مخدر از مشکلات شایعی است که در افراد مبتلا به پرخوری عصبی دیده می شود.
مقدمه
اختلال پرخوری عصبی Bulimia Nervosa یکی از شایع ترین اختلالات روان شناختی در جامعه زنان بوده و محققان عوامل متعددی را در پیدایش آن دخیل می دانند. آمارها نشان می دهد در حال حاضر زندگی بیش از 4.7 میلیون زن در دنیا با این بیماری تهدید می شود. ماگنولیا کریک، یکی از بهبود یافته گان اختلال پرخوری عصبی در وب سایتی که برای به اشتراک گذاشتن تجربیات خود از بیماری و مراحل درمان، طراحی کرده است، می نویسد: «من از همان زمان که نوجوان بودم می دانستم مسئله ای غیر عادی وجود دارد. البته پرخوری من از دوران کودکی آغاز شده بود. وقتی نگران و مضطرب می شدم رو به پرخوری می آوردم و هر زمان که موقعیت ناراحت کننده ای برایم اتفاق می افتاد، تنها مصرف حجم فراوانی از مواد غذایی بود که آرامم می کرد.»
تعریف بیماری پر خوری عصبی
اختلال پرخوری عصبی به میل غیر طبیعی افراد برای غذا خوردن در مدت زمان کوتاه گفته می شود. این افراد دست کم دو بار در هفته وعده های غذایی سنگین و پر کالری مصرف می کنند و برای رفع تنش ناشی از احساس گناه چاقی و ابتلا به اضافه وزن به روش های پاک سازی مانند استفراغ مواد غذایی یا انجام ورزش های سنگین متوسل می شوند. افراد مبتلا به پرخوری عصبی قادر به کنترل امیال و تکانه های وسوسه آمیز خود در مقابل صرف غذا نیستند. یک فرد پرخور می تواند در کمتر از نیم ساعت، وعده غذای حاوی 3400 کالری را تمام کند و کالری مصرفی بسیاری از آن ها در طول 8 ساعت از شبانه روز به 20 هزار کالری هم می رسد.
مشکلات افراد پرخور
اغلب مبتلایان به پرخوری عصبی، مشکل خود بینشی دارند و می دانند که همه چیز نرمال و طبیعی نیست. ناتوانی در دست کشیدن از غذا خوردن، افراد مبتلا را می ترساند و برای همین است که از روش های جبرانی مانند مصرف داروهای ملین یا پاکسازی معده برای رها شدن از احساس گناه مصرف کالری ها کمک می گیرند. تخلیه غذا و کالری سوزی غیر طبیعی و آسیب زده در این بیماران معمولا به صورت پنهانی و مخفیانه انجام می گیرد و با احساس شرم و گناه نیز همراه می شود.
مشکلات روانشناسی ناشی از پراشتهایی عصبی
افسردگی، اضطراب و مصرف مواد مخدر از مشکلات شایعی است که در افراد مبتلا به پرخوری عصبی دیده می شود. همچنین این بیماران به علت تخلیه مواد غذایی یا استفاده از ملین ها، اغلب دچار مشکلات دستگاه گوارشی یا بیماری های دهان و دندان شده و تعادل الکترولیتی بدن شان نیز بر هم می خورد. آمارها نشان می دهد شیوع ابتلا به پرخوری عصبی در زنان در حدود 4 درصد بوده و شروع ابتلا به آن اواخر نوجوانی گزارش می شود. با این حال سن تشخیص بیماری معمولا در دهه 30 و 40 گزارش می شود.
علائم بیماری پرخوری عصبی
دوره های پرخوری، اغلب با مصرف حجم قابل توجهی از غذا که مردم عادی توان خوردن آن را ندارند، گزارش می شود. احساس اجبار برای خوردن و ناتوانی در دست کشیدن از پرخوری و تلاش برای پاکسازی بدن از کالری، نیز از دیگر علائم ابتلا به پرخوری عصبی به شمار می آید. علاوه بر علائم نامبرده، گلو دردهای مزمن، پوسیدگی زود هنگام دندان ها که در نتیجه تماس زیاد شیره های گوارشی با دهان حاصل می شود، مشکلات رفلاکس و اختلالات کلیوی و کم خونی شدید از عوارض پاکسازی مواد غذایی، رژیم های زیاد و کالری سوزی های افراطی در بیماران مبتلا به پرخوری عصبی است.
سبب شناسی اختلال پر خوری عصبی
تغییرات استرس آور زندگی و مواجه با تروماهایی مانند تجاوز، تغییر شغل، ازدواج یا اخراج و ورشکستگی از ریسک فاکتورهای تشدید کننده ابتلا به پرخوری عصبی محسوب می شود. همچنین ویژگی های شخصیتی مانند کمال گرایی، منفی، شرم داشتن و خجالتی بودن، وابستگی، عزت نفس پایین و احساس نا امیدی می تواند منجر به عدم کنترل تکانه ها و روی آوردن به پرخوری شود.
عوامل خانوادگی
عوامل وراثتی مانند نقش ژن ها، هورمون ها و عملکرد مواد شیمیایی مغز، نقش مهمی در ابتلا به پرخوری عصبی دارند. مشکلات روان شناختی مانند افسردگی، اضطراب، مواجه با تروما و استرس پس از سانحه، احتمال ابتلا به بیماری را بالا می برد. فرهنگ از دیگر ریسک فاکتورهای تشدید کننده ابتلا به بیماری است. برای نمونه زنان آمریکایی تحت تاثیر تبلیغات رسانه ای تنها زمانی نسبت به بدن خود احساس رضایت دارند که با معیارهای زیبایی معرفی شده هماهنگ باشند. خانواده نیز نقش مهمی در بروز علائم پرخوری عصبی در دختران دارد. تحقیقات نشان می دهد، مادران سرزنش گر و مداخله گر، یا مادرانی که در مراقب از فرزندان خود افراط می کنند و خانواده هایی که همواره در نزاع و جنگ هستند، در بروز اختلال پرخوری عصبی در دختران شان نقش بسزایی دارند.
درمان اختلال پرخوری عصبی
درمان بیماران مبتلا به پرخوری عصبی نیاز به راهنمایی مشاور تغذیه و مداخله روان درمانگر دارند. تجویز داروهای تنظیم کننده سروتونین و استفاده از تکنیک های شناختی رفتاری برای تغییر باورهای منفی و بالا بردن عزن نفس پایین در بیماران، از روش های کاهش علائم و کنترل میل به خوردن در افراد مبتلا به پرخوری عصبی است.
منبع: مرکز مشاوره رهیاب - مریم بهریان
منبع: مرکز مشاوره رهیاب - مریم بهریان