راهکارهای برای خلاصی از ترس

نشستن و استراحت کردن یک اشتباه بزرگ است شما به حرکت کنید و آدرنالین را بسوزانید، بنابراین در طول حملات راه بروید یا ورزش کنید.
 

ما به تعداد انسان های کره زمین ترس وجود دارد، اما هر کدام با دیگری متفاوت می‌باشد. چرا که هر فردی از چیز خاصی می ترسد و مقدار ترس و فرد دیگر کاملاً متفاوت است. ترس هرکسی به شکل خاص خودش می باشد، برای مثال اگر فوبیای ساده داشته باشند، از یک شی خاص، مکان یا وضعیت خاصی می‌ترسید. اما اگر فوبیای اجتماعی در آنها باشد، از جمعیت زیاد، مهمانی ها و بازی های گروهی می ترسد، به طوری که از حضور در این مکان ها خودداری می کنند و هرگز در این موقعیت ها احساس آرامش ندارد. 

ترسهای شدت دار در کودکان با علائمی مانند گریه های طولانی یا مداوم بی اشتهایی و اختلال در خواب، تیک های عصبی، وسواس، لجبازی، بهانه گیری، دل دردهای بی مورد، سردرد و لرزش دست و پا خود را نشان می دهد. [1] هر ترسی، ترس اضافه نیست. چرا که بعضی اوقات ترس باعث نجات جان انسان می شود و بسیار بجاست، اما یک سری از ترس های اضافه است و انسان را باز می‌دارد. اینگونه ترس ها که باعث آزار خود فرد نیز می شود، فوبیا می‌باشد. که برای درمان آن و کنترلش می‌توانید از راه های زیر استفاده کنید. 
 

گاهی اوقات قبل از آنکه موضوعی پیش بیاید، ما اعتمادمان را نسبت به خودمان از دست می‌دهیم. حتی زمانی که نمی دانیم که با آن روبه‌رو شویم یا نه! در این این موقعیت ها باید به خودتان اعتماد کامل پیدا کنید، و اطمینان دهید که هرگز از آن موضوع نمی ترسید. این روش به شما کمک می کند که کم کم با ترس خود مقابله کنید.
 

هنگامی که ترسیدید، سعی کنید با نفس کشیدن های عمیق یا بلند صحبت کردن خودتان را مشغول کنید. این کار شما یک بازی فکری به حساب می آید، چرا که شما مغز خود را با کارهای دیگر مشغول می کنید که از تمرکزش را از ترس دور کنید و بدن تان را آرام کنید.

یا می توانید تفکر خود را درگیر خاطرات خوب تان کنید یا فضای خوبی که در ذهن دارید، مانند یک رنگین کمان، یک جنگل سرسبز، که می‌تواند حال روحی شما را خوب کند. زمانی که افکار ترسناک را از خود دور کرده و به افکار خوب فکر می کنید، ذهن شما بازی داده می‌شود و ترس را فراموش می کند. 
 

بعضی از افراد زمانی که می ترسند، دچار حملات عصبی شده و نمی‌توانند از جای خود حرکت کنند و واکنشی را داشته باشند. بنابراین بهتر است که در آن زمان با انقباض و انبساط کردن عضلات آنها را بیدار کنید. به طوری که برای مثال زمانی که می‌خواهیم راه بروید و ترس شما مانع این کار می شود، یک بار عضلات ران خود را سفت کرده سپس سریع آن را شل کنید و حرکت کنید. 
 

زمانی که ترس به شما غلبه می کند، گاهی اوقات ترس مرگ دارید و فکر می‌کنید که الان دیگر در معرض مرگ قرار دارید. این در حالی است که همان اتفاق شاید قبلا هم برای شما اتفاق افتاده باشد و همان گونه تجربه ترس داشتید  و هرگز نمرده ایم. بنابراین به خود گوشزد کنید که این تجربه را داشته اید و این حمله ترس را قبلاً داشتید و از آن جان سالم به در برده اید. پس لزومی ندارد که الان همان گونه بترسید و همان گونه که احساس مرگ داشته باشید. 
 

امام علی(علیه السلام) فرمودند: هنگامى که از چیزى (زیاد) مى ترسى خود را در آن بیفکن، چرا که سختى پرهیز از آن از آنچه مى ترسى بیشتر است.[2] شاید قبلا هم این جمله را شنیده باشید، که برای مقابله با خطر باید به دل او زد، این جمله در مورد ترس نیز صدق می کند. به طوری که خیلی از ماها حتی قبل از آنکه تجربه ترسناکی را داشته باشیم، از آن اجتناب می کنیم. چرا که در ذهن خود آن را مانند یک غول ترسناک، بزرگ کرده ایم و از آن دوری می کنیم. 

اما اگر یک بار به آن غلبه کنیم و به دل ترس برویم، می فهمیم که ما از آن بالاترین و می‌توانیم به آن پیروز شویم.  اینکه شما خودتان را در معرض یک ترس قرار می دهید، به تدریج باعث می شود که به آنها عادت کنید و این عادت شما ترس را از بین می‌برد. برای مثال اگر از موجودی می‌ترسید، هرگز از دیدن آن اجتناب نکنید، عکس‌های آن موجود را به مرور نگاه کرده و به خود یادآوری کنید، که این موجود هرگز ترس ندارد من به آن غلبه می کنم. این کلمات کلیشه ای حتی می تواند به مرور زمان تاثیر مثبت بر شما بگذارد. 
 

ترس های خود را اندازه گیری کنید و ببینید از یک تا ده در چه درجه ای قرار دارد؟! در این صورت متوجه می شوید که کمترین ترس های شما کدامند و بیشترین ترس ها کدام می‌باشد. شروع کنید و از کمترین آنها از زندگی خود حذف شان کنید. به طور که افکار منفی خود را نسبت به آن موضوع کنار بگذارید، برای مثال زمانی که در ذهن خود می پندارید که سگی که در روبرو شما است شما را گاز می گیرد، بهتر است همان لحظه به این فکر کنید که آن سگ به کمک شما نیاز دارد یا گرسنه است، هیچ آسیبی را به شما نمی رساند و تنها می‌خواهد از کنار شما بگذرد. 
 

آدرنالین هورمونی است که غده فوق کلیه آن را ترشح می‌کند و هنگام حملات فوبیایی بدن شما مقدار زیادی از این هورمون را ترشح می‌کند و وقتی که شما حرکت می‌کنید، آن را می سوزانید. نشستن و استراحت کردن یک اشتباه بزرگ است شما به حرکت کنید و آدرنالین را بسوزانید، بنابراین در طول حملات راه بروید یا ورزش کنید. [3] 
 

افرادی که دچار حملات ترس می شوند و بدن آنها در مقابله ترس واکنش‌های زیادی نشان می دهد، کافئین اثر بسیار منفی را بر آنها دارد. بنابراین سعی کنید به مرور زمان مواد دارای کافئین را از رژیم غذایی خود کاملا حذف کنید. کافئین در قهوه، چای، کوکاکولا و شکلات های کاکائویی و..  وجود دارد. 
 

همیشه و هر لحظه به خودتان هشدار ندهید که نباید بترسید، چرا که این جمله شما را ضعیف تر می کند. سعی کنید در برابر خودتان آرام باشید و کم کم پیش بروید. یک شروع آرام داشته باشید و همیشه آن را ادامه دهید. هدفی را برای خود مشخص کنید و هر هفته یا هر ماه سعی کنید با آن هدف خود برسید؛ برای مثال سعی کنید در این ماه ترس خود را از رانندگی کنار بگذارید.

ما باید نگاه خودمان را به دو مفهوم موفقیت و شکست تغییر دهیم. شکست نردبان و پلکان ترقی و پیشرفت ماست. ما باید به این نکته باور داشته باشیم که شکست هرگز پایان راه و آخر زندگی نیست و هیچ انسانی به دلیل شکست خوردن از زندگی محو نخواهد شد. بلکه این افکار و طرز فکر ماست که شکست را به عنوان نقطه پایان راه و مسیر و مانعی بر سر راه انجام دادن کار تلقی می کنیم. [4] 
 

خیلی از فیلم های ترسناک یا داستان هایی که می شنوید، زاده مغز یک انسان دیگر می باشد و هرگز در واقعیت وجود ندارد و بیشتر پیش آمدهای آن ساختگی می باشد. اما این موضوع را مغز ما درک نمی‌کند و با آن تصویر ها و آن صداهایی که می شنود باور می کند که این اتفاق ممکن است برایش پیش بی‌اید، سپس تا مدتها آن ترس را به همراه دارد. برای همین به شما توصیه می کنیم که از دیدن این فیلم ها یا شنیدن داستان های ترسناک دیگران دوری کنید. 

پی نوشت :
[1] سید هادی فاطمی، بیماری های کودکان ، قم: شهید کاظمی 1396، صفحه 278.
[2] شرح و تفسیر نهج البلاغه، حکمت 175. «ذَا هِبْتَ أَمْراً فَقَعْ فِیهِ، فَإِنَّ شِدَّةَ تَوَقِّیهِ أَعْظَمُ مِمَّا تَخَافُ مِنْهُ.»
[3] رضا علی کرمی،  علل تنبلی و درمان آن، قم: انتشارات قلمگاه، 1398، صفحه 176.
[4] پزشک خانواده، گروه مؤلفان انستیو سلامتی آمریکا، ترجمه حمسین کریمی/پدرام مصطفایی، قم: آیینه دانش 1388، صفحه 340.