« خوانندگان دقيق، خواهش مي کنم شتاب زده مرا به تناقض گويي متهم نکنيد. با توجه به فقر زبان، نتوانستم از تناقض گويي در الفاظ بپرهيزم. اما صبر کنيد ».(1) با اين جملات خود روسو پيشاپيش خواننده اش را از ابهامِ...

جوهر ( به فتح ) معرّب گوهر، هر سنگي كه از آن منفعتي برآيد؛ همچون الماس، ياقوت، لعل و امثال آن و اصل و خلاصه و ماده ي هر چيزي است. جوهر يكي و جمع آن جواهر است. موج، چوب و استخوان و كنايه از مردم رشيد

در سنّت ارسطويي علت ها بر چهار گونه اند، علت مادي، صوري، فاعلي و غايي. زيرا علت يا جزء وجود شيء معلول است و يا جزء وجودش نيست، بلكه خارج از آن است. در فرض اول يا سبب فعليت شيء است، يعني شيء به واسطه

باروخ بنديكت اسپينوزا فيلسوف بزرگ و انسان با فضيلت اروپا، ‌در حكمت كم نظير و در فضيلت بي نظير است. متفكّران و نويسندگان سرشناس غرب تا توانستند از برتري عقل و اعتبار فلسفه اش سخن ها گفتند و از نجابت و فضيلتش...

همنامهای در انتساب به واحد یکی از اقسامی است که ارسطو در ذکر اقسام همنامها در متافیزیک مطرح کرده است. در یک تقسیم کلی، همنامها می توانند به یکی از این سه صورت باشند:

تأویل و زندآگاهی به عنوان رُکنی از طریقت فکری دینی، گذشته از حکمت اسلامی در دیر ادیان نیز موجود است.

کلمه ی "حق" چنانکه استاد فردید تحقیق نموده اند با کلمه ی "هست" فارسی هم ریشه است. بدین بیان که در زبان هندواروپایی به تحقیق والده و پورکورنی (1) لغتی به صورت «es» به معنی هستی وجود داشته است که کلمات «esse»...

حکمت را اغلب بدین نحو تعریف کرده اند: «الحکمة هی العلم باعیان الاشیاء و العمل بمقتضاهُ» از تعمق در این تعریف، آشکار می گردد که قسمت اول تعریف مذکور، ناظر به حکمت نظری، و قسمت دوم آن یعنی عبارت «و العمل...

لفظ متافیزیک از دو کلمه یونانی «متا» به معنای بعد و «فوسیکا» به معنای طبیعت تألیف یافته است و در اصطلاح، به فلسفه اولی - مابعدالطبیعه - در حیطه ی فلسفه ی مشاء و اشراق اطلاق می شود.

بر حسب تفاوت موضوع حکمت اولی در اقسام متعدد حکمت، مسائل آن نیز تفاوت می یابد؛ چنانکه در باب برهان منطق گفته اند مسائل هر علم، عوارض ذاتی موضوع آن علم است. مراد از «عوارض ذاتی» در اینجا اموری است که برای