سيد محمدحسين طباطبايي (1281-1360ش) فيلسوف، الهي‌دان، مفسر قرآن، فقيه، عارف و دانشمند اسلامي؛ وي را به سبب وسعت حوزة دانشوري و گسترة وسيع علم و دانش و غور در حوزه‌هاي معرفتي گوناگون لقب «علامه» داده‌اند.[1]...

صدرالدين سرانجام در ۱۰۵۰ هجري قمري چهارمين سفر عقلي خود را به پايان رساند: سفري از خلق به سوي حق؛ سفري به هستِ نيست؛ سفر مرگ، تا آن گونه كه خود مي خواست در بي زمانيِ مطلق و در شكوه تجرّد محض، جهان ذهني...

ملاصدا در نگاه به زمانه‌اش احیای علم دین را در تذکر و توجه به چند چیز در جهت اصلاح تصوف و فقه در نسبت آن دو با تشیع می‌دیده است: ایمان با اسلام ظاهری تفاوت دارد و آن نوری است که از جانب خدای بردل بنده...

به اين معنا كه ما همواره سنت را به چيزي در دسترس فروكاسته‌ايم تا از آن بهره‌اي و يا نسخه‌اي براي حل برخي از معضلات خود برگيريم. ازاين‌رو شايسته است تا در سنت تعمق كنيم و ذهن‌مان را از پيش‌فرض‌ها رها و...

اثر تفسیری ملاصدرا در میان دیگر آثارش، مزیت ویژه ای در رهیافت قرآنی او دارد. صدرا دو پایه اساسی تفسیر را نقل صریح و کشف تام می داند. از این رو، نه جمود بر لفظ را می پسندد نه فراموشی آن را، بلکه با حفظ...

فلاسفه پيش از صدرا اعم از حكماى مشائى و حكماى اشراقى حركت را ويژه اعراض مى دانستند و حركت در جوهر را امرى محال تلقى مى كردند چرا كه به نظر آنها حركت در جوهر باعث گسست ميان گذشته و آينده شىء مى شود و ديگر...

وقتي به جهان و موجودات آن از گياه و حيوان و انسان مي‌نگريم، به موضوعاتي برمي‌خوريم كه با دقت و تعمق حقايق بزرگي را بر ما منكشف مي‌سازند. از اين باب است وقتي به گياهان و نباتات و ميوه‌ها نگاه مي‌كنيم و...

در آثار ملاصدرا دو نحو تلقی و برخورد با تصوف وجود دارد که خلاف عادت (پارادکس) می‌نماید. وی از طرفی در رد و انکار تصوف سخن می‌گوید و آن را تخطئه می‌کند، و از طرف دیگر از آن دفاع می‌کند. این امر تنها منحصر...

انديشيدن به مرگ و زندگي پس از آن، يكي از دغدغه‌هاي هميشگي و سؤالات زندگي هر انساني است. اين مسئله از ديد حكماي اسلامي نيز مغفول نمانده است. در اين ميان، ملاصدرا بيش از ساير حكما به اين مسئله پرداخته است؛...

مكتوب حاضر متن ويرايش و تلخيص شده سحنرانی محمد منصور هاشمى با موضوع «ملاصدرا، وايتهد و هگل» می باشد. موضوع بحث اين گفتار «صيرورت در فلسفه ملاصدرا و هگل» است كه به بررسى چهار موضوع جداگانه خواهيم پرداخت....