درفلسفه ملاصدرا و کانت، «عقل» عالي ترين قوه نفس و «معرفت عقلاني»بالاترين مرحله شناخت است. از نگاه هردو فيلسوف، عقلانيت يا خردورزي بنيادي ترين ويژگي انسان و مبناي کرامت ذاتي اوست؛ با اين تفاوت که ملاصدرا...

شاخص ترين شاخه اي از علوم اسلامي كه به مسئله زبان شناسي، چيستي لفظ و معنا و پيوند ميان آنها به طور جدي پرداخته دانش اصول فقه است؛ بنابراين، بحث از زبان شناسي بر اساس نظريات متفكرين اسلامي نيازمند مراجعه...

در اين مقاله ابتدا شواهدي بر پيدايش رويكرد اعتدال گرايانه در معرفت شناسي معاصر ارائه كرده و نشان مي دهيم كه طرفداران اين رويكرد با كاهش سطح انتظارات خود از تحقيقات معرفت شناسي،‌ معيارهاي معتدل تري را براي...

چكيده:آقاي سميعي، مقاله خود را با نقل عبارتي از منصورحلاج با عنوان «معرفت دوام حيرت است» آغاز و با عبارت «ذهن من حيرت‏پسند است و هنوز نمي‏تواند رنج ماندن در مرزهاي دقيق حقيقت را تحمل كند» ازدكارت، به پايان...

معناى پنجم عقل مورد بحث در كتاب نفس است و داراى چهار مرتبه مى‏باشد: الف ـ عقل بالقوة؛ ب ـ عقل بالملكة؛ ج ـ عقل بالفعل؛ د ـ عقل مستفاد. الف ـ ملا صدرا عقل مذكور در پايان حديث يازدهم را به معناى پنجم دانسته...

1 ـ 6 ـ اعتبار روايات عقل از ديدگاه علامه مجلسى و ملا صدرا به كمك دلايل، قرائن و شواهد مى‏توان معتبر بودن برخى از رواياتى را كه در صدد تعريف عقل برآمده‏اند، از نظر علامه مجلسى و ملا صدرا اثبات كرد. برخى...

در بخش دوم ، «تطبيق ديدگاه ملا صدرا و علامه مجلسى بر روايات» گنجانيده شده است. در اين بخش نظرهاى آنها درباره مفهوم عقل در تك تك روايات اصول كافى آورده شده است. هدف از اين تحقيق كمك به برداشتى صحيح‏تر...

در اين ديدگاه، عقل نظري و عقل عملي- علاوه بر يگانگي در ماهيت ادراكي- ازجهت متعلّق هم يكي‌اند؛ و اساساً عقل عملي همان عقل نظري است كه به واسطة هستي يافتن معقول، و عملي شدن آن، موصوف به «عقل عملي» مي‌شود....

«عقل»، حكمت، فلسفه، علم، و قوّه نفساني در تفكرات فلاسفة يونان به «نظري» و «عملي» تقسيم شده است. برخي دانشمندان مسلمان ماهيت عقل نظري و عقل عملي را يكي دانسته، و هردو را از سنخ درك و تعقّل پنداشته‌اند؛...

پرسش اصلي ما در اين پژوهش، اين است كه: «آيا وجود جهان خارج جسماني اثبات‌پذير است؟» نويسنده ابتدا تلاش كرده است، با بررسي متون و منابع فلسفة اسلامي، گزارشي اجمالي از ديدگاه فيلسوفان مسلمان درباره «اثبات...