گزارش های موجود نشان می دهد شکل گیری و نهادینه شدن جریان های مختلف امامیّه درباره علم امام در دوره امام جواد (علیه السلام) صورت گرفته است، اما گزارش های تاریخی نشان می دهد زمینه های این افتراق در زمان...

درباره اعتقادات طیف مفضّل بن عمر و حلقه یاران او در کوفه و مدینه با تمرکز بر روی مفضّل بن عمر می توان گفت که گرچه اتّهام خطّابی بودن برای مفضّل مطرح شده است و یا مثلاً یونس بن ظبیان - از دیگر شخصیّت های...

تفویض یا مفوّضه در حوزه کلام و عقاید اسلامی کاربردهای گوناگونی داشته و دارد. حتی اصطلاح «مفوّضه» در فقه اسلامی نیز معنای خاصّ خود را دارد.

گرچه در سده سوم هجری تشیّع در خراسان به طور پراکنده در شهرهای مختلفی چون نیشابور، سبزوار، سرخس، مرو و بلخ رواج داشت، اما نیشابور در این میان از موقعیّت ممتازی برخوردار بود.

با دقّت در اكثریّت می توان یك طیف انشعابی به شكل زیرمجموعه ای در آن یافت كه بارزترین شخصیّت آن مفضّل بن عمر جعفی است. حلقه مفضّل بن عمر جعفی صرفاً یك طیف داخلی در جریان اكثریّت است. گزارش های تاریخی نشان...

یكی از مهم ترین مؤلّفه هایی كه باعث پیوند شخصیّت های این جریان شده است و به عنوان عنصر مشترك همگی آن ها بدان متّهم شده اند، اعتقاد به جسمانیّت خداست. مدارك تاریخی نشان می دهد این مسأله صرفاً یك اتهام ناشی...

یكی از زمینه هایی كه در بررسی های تاریخی به ویژه در رشته تاریخ اندیشه و همچنین تاریخ فرق بسیار بااهمیّت است شناسایی جریان های داخلی یك فرقه و یا مذهب بزرگ است. جای هیچ تردیدی نیست كه در هر یك از جوامع...

گرچه مطرح شدن باورهای غلوّآمیز در زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) امر مشهوری نیست. ولی بر اساس برخی گزارش ها به نظر می رسد رهیافت های غلوّآمیز در زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و حتّی...

واژه غلوّ در لغت به معنای فراتر رفتن از اندازه و زیاده انگاری است. در غالب منابع كهن اسلامی غلوّ در لغت به معنی نوعی زیاده روی و در برابر تقصیر كه نوعی كوتاهی است به كار رفته است. در شماری از این منابع...

نوشتاري که پيش رو داريد به بررسي يکي از براهين پرسابقه اثبات وجود‌ خداوند‌ در‌ تـاريخ فـلسفه غـرب مي ‌پردازد که با عنوان «برهان وجودي» معروف بوده و از زمان کانت به‌ اين نام موسوم شـده است.