همان طور که می دانیم، بر اساس مبانی حکمت اشراقی و حکمت متعالیه، نظام فیض بر دو سلسله ی طولی و عرضی مبتنی است. در رأس سلسله ی طولی، حضرت حق است، و

در حکمت اشراقی، از حضرت حق به «نورالانوار» و از عقول به «انوار» تعبیر می شود. اشراقیون به صورت کلّی، انوار را در درجه ی اوّل، به دو قسم انوار قاهره و غیرقاهره تقسیم می کنند و

و امّا در جهان بینی اشراقی، تکثّر و تنوّع در عالم ملکوت بسی فراتر از مرحله ای است که پشت سر گذاشتیم؛ چرا که در این مرحله، شیخ مکتب اشراق، شرکت پذیری انوار سانحه و

سهروردی اعتقاد دارد که کاستی ها و نواقص موجود در نظریه ی سینوی صدور را شناسایی کرده است. از نظر او الگوی سینوی ساده تر از آن است که بتواند چنین عالم پیچیده ای را تبیین کند.

مورّخان فلسفه و نیز اهل کلام و بسیاری از حکما، یکی از اهداف و ارکان نظریه ی فیض را «تبیین وساطت بین خداوند و خلق او و نیز توضیح نحوه ی برآمدن کثرت از وحدت» ذکر کرده اند.

بنا بر آنچه گفته های شیخ اشراق بر می آید، همه ی موجودات عالم یا باواسطه یا بی واسطه از «نورالأنوار» صادر می شوند:

طرح «نظریه ی مُثُل» و حضور تأثیرگذار آن در مباحث گوناگون فلسفی، مستند به افلاطون است و به دلیل آنکه دایره ی هستی را گسترده تر ترسیم می کند و از وجود موجوداتی

شهاب الدين يحيي سهروردي که به درستي مجدد حکمت ايران باستانش خوانده اند، در نخستين بندهاي کتاب حکمه الاشراق مي نويسد: «و قاعده الشرق في النور و الظلمه... هي ليست قاعده کفره المجوس، و الحاد ماني...:(1) هنجار...

برحسب آنچه سهروردي در آثار خود آورده و در آثار ديگران نيز مشاهده مي شود، ايرانيان قديم به وجود دو عالم معتقد بودند و وصول به عالم مينوي را اساس سعادت خويش به شمار مي آوردند. در نظر ايرانيان قديم، عالم...