مسیر جاری :
حرکت نفس از دیدگاه فیلسوفان
یکی از مباحث ارزندهی علم النفس، مسئلهی تغیر و ثبات نفس است. آیا نفس موجودی غیرثابت و تغییر پذیر است یا خیر؟ و در صورت تغییرپذیری، آیا به گونهی دفعی تغییر میکند یا دارای تغیر تدریجی و حرکت است؟ بر فرض...
ادلهی نقلیِ اثباتِ حدوثِ نفس
اندیشه ورانی که تقدم نفس بر بدن را محال میدانند، افزون بر دلیلهای عقلی، به ادلهی نقلی نیز تمسک جستهاند، که به برخی از آنها اشاره میکنیم:
کثرت یا وحدت نفس انسانی (2)
در نوشتار پیش به محورهای بحث وحدت و کثرت نفس اشاره کرده، آن را در قالب سه پرسش بنیادین مطرح ساختیم و به دو پرسش پاسخ گفتیم. اکنون نیز نوبت آن رسیده تا پرسش سوم را طرح و بررسی کنیم.
کثرت یا وحدت نفس انسانی (1)
یکی از گونههای نفس که در وجود آن تردیدی نیست نفس انسانی است، و برجستهترین ویژگی آن، تفکر و اندیشه است.
خودانتقادی با دستاوردهای فکری غرب
در پس همهی انتقادات ما از سطح زندگی، سیاست، علم و فکر در حقیقت نوعی از نقد غرب نهفته است، یعنی ما باید با نقد این ساحات به واقع، نقد غرب میکنیم. اما این نقد چه در غالب خودانتقادی باشد و چه انتقاد به...
رویداد علیه تاریخ
نقد هر شیء میتواند آشکارگی حقیقت شیء باشد؛ بدین معنا نقد تاریخ نیز آشکارکردن حقیقت تاریخ است. در این معنا حقیقت تاریخ، رخداد است لذا برای نیل به این حقیقت میتوان به معنای رخداد تقرب جست.
تبیین رابطهی نفس و بدن از دیدگاه فلسفهی مشاء
بحث رابطهی نفس و بدن یکی از مباحثی است که از سویی حکمای یونان باستان، اندیشمندان قرون وسطا و فلاسفهی عصر جدید در مغرب زمین و از سوی دیگر حکمای مسلمان از کندی تا ملاصدرا و از او تا علمای عصر حاضر بخشی...
دیدگاه برگزیده در اثبات تجرد نفس
نفس حیوانی و انسانی، چه هنگام حدوث و چه در زمان بقا مجرد است؛ البته نه به این معنا که حیوان و انسان تنها دارای یک نفس باشند (چنان که ملاصدرا به آن اعتقاد دارد)؛ بلکه دو نفس دارند:
جسمانی یا روحانی (مادی یا مجرد) بودن نفس
مادی یا مجرد بودن نفس از مباحث ارزشمند و پراهمیت علم النفس فلسفی است و به سان بحث انواع نفس پیشینهای دراز دارد. پرسشی از دیرباز توجه اندیشمندان را به خود جلب کرده است.: آیا نفس با همهی انواعش مادی است...
انواع قوای انواعِ نفس
یکی از موضوعهای گستردهای که بخش درخور توجهی از متون فلسفی را به خود اختصاص داده، بحث قوای نفس است. آنان نفس را به نباتی، حیوانی و انسانی تقسیم کرده و جداگانه به تبیین قوای هریک و وظایف آنها پرداختهاند....