مسئله اسباب نزول و روند استنباط احکام از قرآن کريم

يکي از مسائل ريشه دار در علوم قرآن مسئله اسباب نزول است. از ديرباز در جوامع روايي به ويژه جوامع روايي اهل سنت روايات فراواني در مورد حوادث و...

سه‌شنبه، 18 آذر 1393

استنباط احکام از قرآن و مسئله محکم و متشابه

يکي از مسائلي که همواره فرا روي فهم قرآن قرار داشته و مفسران و دانشمندان علوم قرآن را به خود مشغول داشته است، مسئله محکم و متشابه در قرآن است....

سه‌شنبه، 18 آذر 1393

نسخ و نزول تدريجي در قرآن و اصول استنباط احکام

يکي از مباحث مهم و کهن قرآني مسئله ناسخ و منسوخ در قرآن کريم است. قرآن خود در اين باره، حداقل به اندازه ي کاربرد لغوي که اعم از اصطلاحي است،...

سه‌شنبه، 18 آذر 1393

فهم قرآن در مقام استنباط احکام و شبهه ي تحريف

شبهه تحريف يکي از موانع قابل بحث بر سر راه انعقاد ظهورات الفاظ قرآن کريم قلمداد شده است. پس از پذيرش کبراي حجيّت و اعتبار ظواهر الفاظ قرآن کريم...

سه‌شنبه، 18 آذر 1393

اختلاف قرائات و فهم قرآن کريم در مقام استنباط احکام (2)

اختلاف در هيئت کلمه با حفظ اتقان در ماده ي آن؛ مانند اختلاف در هيئت کلمه « باعد » بين اين که « باعد » به صيغه ماضي باشد يا « باعد » به صيغه ي...

سه‌شنبه، 18 آذر 1393

اختلاف قرائات و فهم قرآن كريم در مقام استنباط احكام (1)

يكي از مسائل قابل طرح در استنباط احكام شرع از قرآن كريم مسئله ي اختلاف قرائت هاي قرآن است. گرچه برخي از اقسام اختلاف، چنان كه خواهيم ديد تأثيري...

سه‌شنبه، 18 آذر 1393

حجيّت ظواهر قرآن کريم (2)

تا پيش از ظهور اخباري ها و مطرح شدن اشكالاتي در زمينه ي حجيت ظواهر قرآن كريم، چنين مسئله اي در علم اصول فقه معنون نبوده است. چنان كه در اصولِ...

دوشنبه، 17 آذر 1393

حجيّت ظواهر قرآن کريم (3)

تا پيش از اخباري ها چنين مسئله اي چه در حوزه ي اصولي شيعه و چه در حوزه ي اصولي اهل سنت مطرح نبوده است. اخباري ها نيز نخستين بار مسئله را به...

دوشنبه، 17 آذر 1393

حجيّت ظواهر قرآن کريم (1)

مهم ترين و عمده ترين راه به دست آوردن خواسته هاي شارع مقدس از روي متون کتاب و سنت، ظواهر الفاظ است. از آن جا که ظواهر الفاظ مفيد ظن نوعي به مرادات...

دوشنبه، 17 آذر 1393

تاريخچه اي از توجه به قرآن در مقام بيان و استنباط احكام (3)

يكي، در بخش تدوين مجموعه هاي احكام القرآن، فقه القرآن يا آيات الاحكام و ديگري، در متون فقه استدلالي از ابتداي تدوين كتب فقهي، فقهاي اماميه به...

دوشنبه، 17 آذر 1393

تاريخچه اي از توجه به قرآن در مقام بيان و استنباط احكام (4)

از ابوحنيفه نعمان بن ثابت كوفي ( 80-150 ق. ) پيشواي مذهب حنفيه، كتاب مدون فقهي در دست نيست، اما افكار و فتاواي او به وسيله شاگردان و پيروان به...

دوشنبه، 17 آذر 1393

تاريخچه اي از توجه به قرآن در مقام بيان و استنباط احكام (5)

مورخان تاريخ اجتهاد اهل سنت دوره پس از پيدايش مذاهب عمده را دوران تأليفات موسوعه هاي فقهي مي دانند كه در آن ها با استدلال هاي گوناگون در تقرير...

دوشنبه، 17 آذر 1393

تاريخچه اي از توجه به قرآن در مقام بيان و استنباط احكام (1)

براي مرور پيشينه توجه به قران در حوزه فقه و احكام فرعي بايد از ابتداي بعثت و عهد پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) آغاز كرد. اين دوره را...

دوشنبه، 17 آذر 1393

تاريخچه اي از توجه به قرآن در مقام بيان و استنباط احكام (2)

هم زمان با پيش رفت علوم و گسترش تمدن اسلامي در مناطق مختلف از يک سو و روي آوردن پرسش هاي گوناگون فقهي به حوزه ها و مراکز انديشه هاي اسلامي از...

دوشنبه، 17 آذر 1393

دلايل در رد و قبول حجيّت ظواهر قرآن

قرآن کتابي است که ظاهر آن ساده و براي عموم مردم که با زبان عربي آشنايي دارند، قابل فهم و قابل درک است و آن چه که مانند گفت و گوهاي معمولي و عرفي...

پنجشنبه، 9 مرداد 1393

قرآن و فقه

فقه و دین پژوهی ( تفقه در دین) در قرآن کریم به عنوان واجب کفایی شمرده شده است.و چه در پاسخ سؤالات فقهی مردم درباره اموری بسیار ساده، نظیر حیض...

يکشنبه، 28 ارديبهشت 1393

قرآن و اصول فقه

از نظر پیدایش و تأسیس، علم اصول فقه، بعد از فقه پدید آمده، اما نظراً و منطقاً اصول فقه مبنا و منطق علم فقه است. لذا ذاتاً و ماهیتاً بر آن تقدم...

يکشنبه، 28 ارديبهشت 1393

تحلیل کلام خدا

یکی از تفاوتهای اساسی قرآن با دیگر کتب آسمانی در این است که قرآن به عنوان کلام خدا نازل گردیده و به همین جهت در آن ادعای اعجاز کلامی شده است....

پنجشنبه، 24 بهمن 1392

زبان ‏شناسی قرآن

این نکته جای تأمل نیست که راه دست یابی به مقاصد هر گوینده‏ای شناخت زبان مفاهمه اوست. مقصود از زبان‏شناسی در این مقوله، لغت و لهجه تکلم و خط و...

شنبه، 20 مهر 1392

دلایل فهم پذیری قرآن کریم و نقد ادله ی مخالفان

دلایل فهم پذیری قرآن کریم عبارت اند از: آیات، روایات، عقل، سیره ی مسلمانان و سیره و بنای عقلا. آیات خود به چند دسته تقسیم می شوند:

يکشنبه، 29 بهمن 1391