تاریخچه ایران‌شناسی

اگر ایران‌شناسی در مفهوم کلی شناخت ایران باشد، هرودوت (484- 420 ق. م)، گزنفون (430- 355 ق. م.)، دو پژوهشگر نامدار یونانی، و چند تن دیگر از سیاحان...

دوشنبه، 8 آذر 1395

گسترش خاورشناسی

خاورشناسی، همانند رشته‌های دیگری از علوم اجتماعی و طبیعی، نمونه‌های تحقیقاتی خاص خود، انجمن‌های علمی ویژه و نهادهای مخصوص به خود را داشته که...

دوشنبه، 8 آذر 1395

خاورشناسی در ایران

بر پایه فرهنگ انگلیسی آکسفورد (oxford 1971) خاورشناسی در سده‌های هجدهم و نوزدهم میلادی عبارت بود از کار خاورشناس و خاورشناس به شخصی اطلاق می‌شد...

دوشنبه، 8 آذر 1395

بزرگان بلاغت عربی

ابوعثمان عمرو بن بحر، در سال 159 هـ در بصره متولد شد. به زودی به خاطر هوش سرشار خود از جایگاه علمی رفیعی برخوردار شد. وی در حوزه‌های مختلف علم...

جمعه، 14 آبان 1395

بلاغت عربی

علوم بلاغی در تعریف امروزی‌اش شامل سه علم معانی، بیان و بدیع است. علم معانی، علم به اصول و قواعدی است که بدانها کیفیت مطابقه کلام با مقتضای حال...

جمعه، 14 آبان 1395

دیلتای و اعاده‌ی اعتبار به علوم انسانی

دیلتای (1911 – 1833) در مقابل روح پوزیتیویستی حاکم بر دورانش که باعث کم‌اعتباری علوم‌انسانی شده، خواهان اعتبار بخشی مجدد به این علوم است. دیلتای...

سه‌شنبه، 25 اسفند 1394

اومانیسم و تئوئیسم، مطالعه‌ی تطبیقی در روش شناسی و مفهوم

مدتی است بحث از اسلامی كردن علوم و یا ارائه نظریه‌های علوم انسانی اسلامی در كشور مطرح شده و این بحث با تأكید مقام معظم رهبری پیرامون جنبش نرم...

دوشنبه، 12 مرداد 1394

تأثیر مبانی جهان بینی بر علوم انسانی

علوم انسانی رایج، به طور عمده محصول تلاش اندیشمندان غربی است كه بر پایه مبانی جهان بینی و انسان شناختی نظام لیبرال سرمایه داری شكل گرفته است....

دوشنبه، 12 مرداد 1394

تأملی بر روش شناسی در علوم انسانی

موقعیت جدید اسلام در عصر حاضر كه جهانی شده و ضرورت نقش آفرینی آن به عنوان منبعی غنی در سامان هویتی و تمدن جهانی در پرتو علوم مبتنی بر معرفت دینی...

يکشنبه، 11 مرداد 1394

اعتبارسنجی تاریخ پژوهی اسلامی

شواهد متعددی وجود دارد كه تاریخ نگاری در منابع اولیه، تحت تأثیر باورهای كلامی و اعتقادی و همچنین تعلقات قومی و سیاسی مورخان بوده و گاهی تصویر...

يکشنبه، 11 مرداد 1394

رویكرد تفهمی در علوم اجتماعی از دیدگاه فلاسفه اسلامی

مكتب تفهمی با دیلتای در قرن نوزدهم آغاز و با هوسرل،‌هایدگر، وبر، ویتگنشتاین و وینچ ادامه می‌یابد. دانشمندان این مكتب، با پذیرش تفاوت‌های ماهوی...

يکشنبه، 11 مرداد 1394

درس آموزی از جریان‌های علمی در تاریخ معاصر علوم انسانی در غرب

جریان‌های علمی، پدیده‌هایی اجتماعی و سازمانی هستند که شکل گیری، رشد، دوام و دامنه اثرشان وابسته به عوامل پیچیده و متعددی است. تلاش برای شناخت...

چهارشنبه، 7 مرداد 1394

آسیب‌های روش‌شناختی در علوم انسانی و آثار آن

بخشی از آسیب‌های علوم انسانی ناظر به روش تحقیق در این علوم است. این نوشتار در پی آن است که برخی از آسیب‌های روش‌شناختی علوم انسانی را آشکار سازد...

چهارشنبه، 7 مرداد 1394

کنکاشی پیرامون تحول در علوم انسانی

مقام معظم رهبری از سال‌ها پیش تاکنون در مواقف و مواقع گوناگون به تبیین این موضوع پرداخته‌اند که بسیاری از مشکلات مادی و معنویِ حالِ حاضرِ جامعه...

يکشنبه، 4 مرداد 1394

نقد علوم انسانی متداول

علوم انسانی رایج در حوزه‌های مختلفی از جمله موضوع، روش، نظریه‌پردازی و گزاره‌ها، جهت‌گیری و رویکردها از سکولاریزم تأثیر پذیرفته است.

شنبه، 3 مرداد 1394

نقدی منطقی بر مبانی تجربه‌گرایی در علوم انسانی

در علوم انسانی، «تجربه‌گرایی» به عنوان اولین رویکرد مورد توجه دانشمندان این عرصه قرار گرفت و هنوز هم با وجود نقدها و رقیب‌های جدی، روش غالب در...

شنبه، 3 مرداد 1394

گفت‌وگو با دکتر کریم مجتهدی

بسیاری از ناظران و تحلیل گران معتقدند که بحران علوم انسانی در ایران آبستن یک فاجعه علمی است. ما با یک سیکل معیوب روبه‌رو هستیم که یک ضلع آن را...

شنبه، 3 مرداد 1394

روش شناسی نظریه پردازی در حوزه ی علوم انسانی (5)

برای تولید علم از منابع معرفت شناسی دینی، نخست باید این منابع به درستی تبیین شوند تا ما در دام تجربه گرایی، راسیونالیسم و دیگر مکاتب منحرف نیفتیم....

سه‌شنبه، 21 شهريور 1391

روش شناسی نظریه پردازی در حوزه ی علوم انسانی (4)

اگر کسی معرفت مابعدالطبیعی را نفی کند، فقط به شناخت پدیده ها و روابط میان آنها بسنده خواهد کرد، و در نتیجه نسبت به شناخت حقیقی که این پدیده ها...

سه‌شنبه، 21 شهريور 1391

روش شناسی نظریه پردازی در حوزه ی علوم انسانی (3)

می دانیم علم دارای دو معناست: در یک معنا، مطلق آگاهی است (همان گونه که اهل منطق در تعریف آن گفته اند: «العلم هو الصورة الحاصلة من الشیء عند العقل»)؛...

سه‌شنبه، 21 شهريور 1391