مصرف «شيشه»در بين زنان رو به افزايش است .
رئيس مركز مشاوره و مددكاري نيروي انتظامي از افزايش گرايش به مصرف شيشه در زنان خبر داد و گفت: تبليغات نادرست و اشتباه، مصرف شيشه را در زنان كشور رواج داده است.
محمد‌رضا حاجي‌لو در گفتگو با فارس با اشاره به مصرف رو به افزايش زنان به مواد مخدر گفت: گرايش به شيشه در بين زنان به دليل تبليغات سوء و نادرستي است كه از سوي موادفروشان صورت مي‌گيرد.
رئيس مركز مشاوره و مددكاري نيروي انتظامي با بيان اينكه در محيط‌هاي زنانه بيشترين تبليغات براي استفاده از شيشه است، افزود: در اماكن زنانه همچون آرايشگاه‌ها و باشگاه‌‌هاي ورزشي به منظور رفع امراضي همچون افسردگي، لاغري و. ….. استفاده از اين مواد توصيه مي‌شود.
حاجي‌لو اظهار داشت: شيشه از خانواده قرص‌هاي روانگران است و مصرف آن رفتارهايي همچون پرخاشگري و هنجارشكني را در پي دارد.
وي با بيان اينكه مصرف شيشه بيشتر در افراد مناطق پايين شهر شيوع دارد، گفت: استفاده از شيشه در ملاء عام و در سطح جامعه در مناطق بالاي شهر كمتر مشهود است و بيشتر حالت پنهاني و مخفي دارد.
حاجي‌لو تصريح كرد: قيمت هر سوت شيشه در حدود ۱۲ هزار تومان است و اين مبلغ شايد براي اوايل مصرف خيلي زياد نباشد ولي به تدريج كه شخص به شيشه وابسته شد مجبور است براي مصرف روزي چندين سوت شيشه خريداري كند.
رئيس مركز مشاوره و مددكاري نيروي انتظامي تأكيد كرد: مصرف شيشه در شهرستان‌هاي كوچك به نسبت كلان شهرها كمتر است ولي با روند روبه افزايش گرايش به شيشه نمي‌توان خيلي به اين آمار تكيه كرد.
وي روانگردي و عدم تعادل را بارزترين نوع رفتار در معتادان شيشه بيان كرد و گفت: بسياري از معتادان به شيشه خود را معتاد ندانسته و هنگامي كه براي مشاوره ارجاع داده مي‌شوند در صدد تكذيب اين حقيقت هستند.
رئيس مركز مشاوره و مددكاري نيروي انتظامي خاطرنشان كرد: متوسط سن معتادان زن به شيشه ۱۹تا ۲۷ سال است كه متأسفانه بيشتر اين معتادان به منظور حفظ اندام و جلوگيري از چاقي به شيشه روي آورده ولي بعد از مدت كمي كاملاً به آن وابسته مي‌شوند.
بر اساس گزارش ناجا به نقل از موسسه داريوش كه در سال ۸۶ صورت گرفته است، حدود يك ميليون و ۲۰۰ هزار معتاد در كشور وجود دارد كه ۵درصد آنان را زنان تشكيل مي‌دهد، ۶۵درصد معتادان به روش دودي استعمال مي‌كنند،۱۲درصد تزريقي هستند، ۳۸درصد هروئين تزريق نمي‌كنند و ۲۰ درصد مصرف‌كنندگان كراك ايراني يا هروئين فشرده هستند. حتي ۲۰درصد مصرف كنندگان شيشه نيز اين ماده شيميايي را تزريق مي‌كنند.
بر اساس اين گزارش ميانگين مصرف و مبلغ هزينه كرد هر معتاد به طور متوسط هر ماه ۱۸۶ هزار تومان است اما اين ميزان از هزار تومان تا ۵ ميليون تومان متغير است .
حسين دژاكام، مسئول و نگهبان كنگره ۶۰ كه در زمينه بهبود و اصلاح معتادان فعاليت مي‌كند ، افزود: متاسفانه درچند سال اخير شاهد گرايش و رواج مصرف شيشه در كشور هستيم اما هنوز عمق اين فاجعه به درستي درك نشده است، ما با يك سونامي مواجه هستيم، كه اصلاً قابل مقايسه به ترياك يا حتي هروئين نيست.
وي گفت: كسي كه مصرف كننده شيشه شد، ديگر هيچ چيز جلودارش نيست، نه گراني اين ماده و نه روشهاي ترك و درمان اعتياد، قيمت هر گرم شيشه ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تومان است اما مصرف كننده براي هر بار مصرف نيم سوت شيشه كه معادل ۵ هزار تومان است تهيه مي‌كند، اولين بار حتي اين مبلغ را هم نمي‌پردازد، چون به دعوت رفقا مصرف مي‌كند.
وي افزود: دفعه بعد ۵ هزار تومان را براي نيم سوت شيشه مي‌پردازد، بعد كه معتاد شد، براي تامين مخارج اعتيادش به هر كاري دست مي‌زند، به اين ترتيب به وادي خريد و فروش و معامله شيشه مي‌افتد و به فروشنده تبديل مي‌شود، اين طوري هم خرج خودش را تامين مي‌كند و هم مشتري جور مي‌كند به اين ترتيب گراني شيشه هيچ مانعي براي اعتياد به آن نيست.
وي گفت: مصرف كننده شيشه خود را معتاد هم نمي‌‌داند، مي‌گويد من كه ترياكي نيستم، درحالي كه تخريب آن اصلاً با ترياك قابل مقايسه نيست، حالا ما چسبيده‌ايم به اينكه ورود شربت ترياك قبح مصرف را از بين مي‌برد، البته دسترسي به شربت ترياك نبايد آسان باشد اما بايد در مراكز خاصي با تجويز پزشك در اختيار معتادان قرار گيرد، اين كار نيازمند طراحي يك ساز و كار مشخص و آموزش به مردم و معتادان است و متخصصان هم بايد در اين زمينه آموزش كافي ببينند و بر اساس يك پروتكل مشخص كار كنند.
پيش از اين محمد اسماعيل عليپور، رئيس مركز ترك اعتياد تهران به خبرنگار فارس گفته بود: مصرف ماده «شيشه» به شدت در جامعه در حال افزايش است، برخلاف تصور، شيشه به شدت اعتياد آور است، اعتياد به اين ماده محرك هيچ راه درماني ندارد و فرد را به مرز خودكشي و همسركشي مي‌كشاند.
وي افزود: شيشه يك ماده محرك و از خانواده آمفتامين‌هاست، متاسفانه بسياري از مصرف كنندگان اين ماده تصور مي‌كنند، شيشه اعتياد آور نيست اما اين ماده به شدت اعتياد آور است و حتي مصرف تفنني آن نيز فرد را معتاد مي‌كنند.
وي گفت: شيشه علاوه بر اينكه اعتياد آور است به شدت فرد مصرف‌كننده را دچار وابستگي فكري و رواني مي‌كند و شواهدي كه در معتادان به اين ماده مشاهده شده است، نشان داده است كه عوارض مصرف اين ماده بسيار بيشتر از هروئين و كراك است.
وي افزود: اعتياد به شيشه هيچ‌گونه روش درماني ندارد و در هيچ جاي دنيا نيز تاكنون روش درمان دارويي براي اعتياد به اين ماده خطرناك پيدا نشده است، نه متادون و نه بوپرنورفين كه داروهاي شناخته شده درمان جايگزين براي هروئين، كراك و ترياك شناخته شده‌اند، در درمان اعتياد به شيشه تاثيري ندارند،فقط مي‌توان از درمان هاي غير دارويي مانند روان درماني و مشاوره براي اين افراد استفاده كرد كه تاثير اين روش‌ها نيز در درمان اعتياد به شيشه بسيار كم است.
عليپور گفت: ماده شيشه كه امروزه در ايران توليد مي‌شود، معمولاً به صورت دست ساز در خانه‌ها توليد مي‌شود و متاسفانه شدت توهم و هذيان در مصرف كنندگان شيشه ايراني به مراتب بيش از آن چيزي است كه در گزارش‌هاي بين‌المللي اعلام شده است.
وي ادامه داد: مهمترين اثر ناشي از مصرف شيشه اين است كه معتادان به اين ماده را دچار بدبيني نسبت به اطرافيان و به خصوص همسر مي كند و در مواد متعدد... فرد اقدام به همسركشي كرده و بعد از اين كار اعلام كرده كه من مي‌دانستم كه زنم خطايي مرتكب نشده اما بعد از مصرف شيشه انگار فردي در ذهن من مي‌گفت همسرت را بكش.
اين روانپزشك اضافه كرد: متاسفانه شاهد اين هستيم كه تعداد زيادي از معتادان به ترياك، هروئين و كراك كه تحت درمان با متادون بودند، به مصرف شيشه رو آورده‌اند و به اين ترتيب روند درمان آنها نيز شكست خورده است.
وي گفت: مصرف شيشه باعث اختلال در عملكرد شغلي، خانوادگي و اجتماعي فرد مي‌شود، به شدت عملكرد مغز و روان فرد را تخريب مي‌كند، پرخاشگري و عصبيت از جمله عوارض حتمي مصرف اين ماده است.
وي افزود: برخي به اشتباه تصور مي‌كنند كه مصرف شيشه باعث بي اشتهايي و لاغري مي‌شود، درحالي كه مصرف اين ماده تا ۴۸ ساعت فرد را دچار بي اشتهايي، بي خوابي و عصبيت مي‌كند و بعد از آن به شدت فرد دچار پرخوري، پرخوابي و اشتهاي زياد مي‌شود و افسردگي و حتي تمايل به خودكشي نيز به دنبال آن بروز مي‌كند.
وي گفت: براي لاغري داروهاي خاصي كه مجوز وزارت بهداشت و FDA را دارند در بازار وجود دارد كه آن هم بايد پس از مشورت با پزشك يا متخصص تغذيه و در كنار رژيم غذايي مناسب استفاده شود و گر نه مصرف سم چون باعث ضعف بدن و لاغري مي‌شود روش مناسبي براي اين كار نيست.
وي تاكيد كرد: اعتياد به شيشه هيچ روش درماني ندارد.
تغییر الگوی مصرف مواد مخدر از سنتی به مواد صنعتی و شیمیایی و استفاده از قرصهای روانگردان تهدیدی جدی است که کشور ایران را با بحران مواجه کرده است.
شناسایی بیش از ۴۰۰ هزار انواع قرص روانگردان طی سال جاری در کشور ، نشان از گرایش نسل امروز به مصرف مخدرهای شیمیایی و صنعتی دارد و این در حالی است که مضرات این گونه مخدرها ، به مراتب بیشتر و ناگوارتر از مخدرهای سنتی است. به عقیده پزشکان ، مصرف یک ماده که باعث شود فرد به مصرف دوباره آن روی بیاورد ، می تواند به عنوان ماده اعتیاد آور تلقی شود و از همین رو ، مخدرهای صنعتی نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
امروزه مواد مخدر به عنوان یکی از پرسودترین تجارت های غیر قانونی در جهان مطرح است و گردش مالی سالانه آن بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است.
مخدرهای صنعتی در واقع ترکیبی از مخدرهای سنتی با مواد شیمیایی هستند. برای نمونه مخدر سنتی مانند تریاک تنها سستی زا و یا ماده ای همچون حشیش توهم زاست اما مخدر صنعتی مانند شیشه ، اثری ترکیبی از توهم زایی و تحرک بخشی دارد ، این در حالی است که هریک از این تاثیرها در مخدرهای سنتی بر عهده یک ماده بوده که اکنون در نوع صنعتی با تجمیع خاصیت ها ، به شکل متقابل مشکل و ضررها نیز به یکباره بر روی فرد عارض می شوند.
مخدرهای جدید به علت ترکیب شیمیایی که دارند ، سیستم مرکزی اعصاب را تحریک کرده و باعث بروز نوعی تشنج و حرکات غیر قابل کنترل به همراه تعریق ، گشادی مردمک چشم و در مجموع ، کنش های شدید رفتاری می شوند.
بر خلاف مخدرهای افیونی مانند تریاک که عموما آرام بخش هستند و استعمال کننده را به سمت سکون و کندی حرکت می برند ، مخدرهای نوین با تحریک های مغزی که دارند ، به فرد انرژی مضاعف می دهند. این تحرک زایی و افزایش انرژی ها پس از استعمال ، سبب می شود تا جوانان نسبت به چنین موادی گرایش بیشتری پیدا کنند.
از دیگر تاثیرات مخدرهای صنعتی ، ایجاد اختلال در سیستم پردازش مغزی فرد است. این حالت به گونه ای است که مصرف کننده به دلیل توهمی که در آن به سر می برد ، صدای های گوشخراش ، حرکت های تند و… را کاملا عادی می پندارد.
در کنار انواع مخدرهای صنعتی مثل کراک ، شیشه ، کریستال و… ، می توان از مصرف “پان” به عنوان خوشبو کننده دهان و قرص نشاط آور در بین دانشجویان و دانش آموزان نگران بود که موجب سرطان لثه ، روده بزرگ و بیماری هپاتیت در مصرف کننده می شود.
مخدرهای شیمیایی با بیش فعال کردن بخشی از مغز ، به فرد توانایی کاذب و زودگذر اندیشیدن به چند موضوع را می دهند و شخص با انباشت فکرهای گوناگون به شکل همزمان ، دچار توهم می شود و در یک لحظه به نتیجه دارا بودن توانایی در پرواز از روی برجی بلند می رساند.
برخلاف مخدرهایی مانند تریاک که با تاثیر آرام کنندگی که بر مصرف کننده می گذارند ، وی را به سوی بی تفاوتی در برابر کنش های جامعه وا می دارند ، مخدرهای صنعتی باعث واکنش های شدید رفتاری فرد در برابر توهم های ذهنی می شوند.
در مخدرهای صنعتی که جدید هم هستند ، نیاز به داشتن اطلاعات دو چندان است. در این میان ، با توجه به نبود آشنایی کافی با مخدرهای نوین ، مسئله آموزش جایگاهی اساسی دارد. در صورت عدم تجهیز اطلاعاتی نیروهای درگیر با این مسئله ، ممکن است جلوی یک سری رفتار مجرمانه توسط مجریان قانون گرفته نشود و خسارت های جبران ناپذیری به جامعه وارد شود.
به گفته سرهنگ علی سماواتی ، رئیس مرکز آموزش پلیس مبارزه با مواد مخدر نیروی انتظامی ، یکی از بحث های مهم در مبارزه با مواد مخدر ، داشتن آگاهی لازم برای مواجه و از بین بردن آن است.
وی می گوید: هم اکنون علاوه بر آموزش دوره ای کارکنان ناجا ، در صورت نیاز ویژه برخی استانها که پس از کار کارشناسی مشخص شده ضعف هایی دارند ، آموزش های لازم با اعزام نیرو داده می شود.
این مقام آموزشی مواد مخدر ناجا ، با اشاره به اینکه اعتیاد چهارمین بحران بشریت به حساب می آید ، می افزاید: باید تمامی مسئولان و برنامه ریزان در زمینه کاهش تقاضای مواد به ویژه مخدرهای صنعتی تلاش ویژه ای کنند ؛ زیرا با برخورد فیزیکی نمی توان تمام حجم مقابله با این معضل را انجام داد.
همسایگی ایران با افغانستان و افزایش کشت خشخاش در این کشور تهدیدی جدی برای کشور است ، به طوری که افزایش تعداد معتادان و از سوی دیگر گسترش کشت خشخاش تا سطح ۶ هزار و ۱۰۰ تن در افغانستان ، نشان از برنامه ریزی های خارجی برای افزایش سطح اعتیاد در این منطقه است. وجود مرزهای طولانی با کشورهای افغانستان و پاکستان ، کشور ما را در معرض خطرات بسیاری قرار داده و همه اینها مبیین این ضرورت است که باید راهکارهای نوینی برای مقابله با مواد مخدر پیش بینی شود.
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور ایران ؛ تغییر الگوی مصرف مواد مخدر از مواد سنتی از قبیل تریاک ، حشیش و هروئین به مواد صنعتی و شیمیایی و استفاده از قرص های روان گردان را تهدیدی جدی می داند و می گوید: رشد روز افزون مواد مخدر شیمیایی جوامع امروز را با بحران مواجه کرده است.
دکتر فداحسین مالکی می افزاید: مسئولان برای مقابله و پیشگیری از گرایش جوانان به این مواد نیازمند استفاده از تمام توان علمی و فرهنگی کشور هستند.
وی با اشاره به اینکه ، جایگزینی مواد مخدر صنعتی و شیمیایی به جای مواد مخدر سنتی تهدیدات جدی را به دنبال دارد ، می گوید: استفاده از مواد مخدر سنتی در کشور با اقدامات مفیدی که انجام شده کاهش یافته اما گرایش به مواد شیمیایی رو به افزایش است.
مالکی با بیان این مطلب که رسانه ها و دستگاههای فرهنگی نقش به سزایی در پیشگیری و استفاده از این مواد برعهده دارند ، می افزاید: برای پیشگیری و مقابله با مصرف مواد مخدر باید خانواده ها و والدین را درگیر این موضوع کرد.
اعتیاد و مواد مخدر مرز نمی شناسد و در مبارزه با آنها نباید به مخدرهای سنتی اکتفا کرد ؛ زیرا هر فردی که در فرایند اعتیاد قرار بگیرد ، ممکن است آلوده به یکی از ماده های تخدیری (چه سنتی - چه نوین) شود. تبلیغات و آگاه سازی ، نقش بسیار مهمی در کاهش تقاضا دارند. باید اعتیاد را به همه شناساند. در این صورت ، بسیاری به علت عارضه های ناشی از این سم مهلک ، ممکن است مصرف این مخدرهای جدید را کنار بگذارند.
از آنجا که ترک استفاده ماده مخدر از سوی فرد استعمال کننده دارای ۴ مرحله تمایل برای ترک ، سم زدایی ، روان درمانی و ایجاد تغییر نگرش است و برخی مرحله های آن مانند سم زدایی ممکن است تا یک سال نیز ظول بکشد ؛ ترک مخدر صنعتی در این مدت طولانی ، کار بسیار دشواری است و باید چاره بهتری برای رویارویی با آن اندیشید. تجربه نشان داده است که متاسفانه به رغم تلاش های فراوانی که برای بازگرداندن معتادان انجام می شود ، درصد بسیار ناچیزی از آنها از چرخه درمان سربلند بیرون می آیند.
لذا ، بهترین راه مقابله با مخدرهای نوین ، آشنا کردن شهروندان با خطرهای وحشتناک استفاده و آموزش نوجوانان برای روبرو شدن درست با آنها توسط آگاهی دهی همه جانبه است.
کارشناس ارشد آموزش مرکز آموزش پلیس مبازره با مواد مخدر ناجا می گوید: در اطلاع رسانی مواد مخدر به ویژه نوع صنعتی آن ، نباید صرفا کارشناسان و دست اندرکاران را مورد توجه قرار داد و از قشر نوجوان و جوان جامعه غافل شد. از اینکه در مورد قرص اکس ، شیشه و… در کتاب دانش آموزان صحبت شود ، نباید واههمه داشت ؛ زیرا اگر ما از عنوان شدن این موضوع بترسیم و آنها را بیان نکنیم ، قاچاقچی و مواد فروش محل بدون ترس و نگرانی اطلاعات غلطش را در اختیار نوجوانان قرار می دهد.
منبع: سایت پزشکان بدون مرز
/س
محمد‌رضا حاجي‌لو در گفتگو با فارس با اشاره به مصرف رو به افزايش زنان به مواد مخدر گفت: گرايش به شيشه در بين زنان به دليل تبليغات سوء و نادرستي است كه از سوي موادفروشان صورت مي‌گيرد.
رئيس مركز مشاوره و مددكاري نيروي انتظامي با بيان اينكه در محيط‌هاي زنانه بيشترين تبليغات براي استفاده از شيشه است، افزود: در اماكن زنانه همچون آرايشگاه‌ها و باشگاه‌‌هاي ورزشي به منظور رفع امراضي همچون افسردگي، لاغري و. ….. استفاده از اين مواد توصيه مي‌شود.
حاجي‌لو اظهار داشت: شيشه از خانواده قرص‌هاي روانگران است و مصرف آن رفتارهايي همچون پرخاشگري و هنجارشكني را در پي دارد.
وي با بيان اينكه مصرف شيشه بيشتر در افراد مناطق پايين شهر شيوع دارد، گفت: استفاده از شيشه در ملاء عام و در سطح جامعه در مناطق بالاي شهر كمتر مشهود است و بيشتر حالت پنهاني و مخفي دارد.
حاجي‌لو تصريح كرد: قيمت هر سوت شيشه در حدود ۱۲ هزار تومان است و اين مبلغ شايد براي اوايل مصرف خيلي زياد نباشد ولي به تدريج كه شخص به شيشه وابسته شد مجبور است براي مصرف روزي چندين سوت شيشه خريداري كند.
رئيس مركز مشاوره و مددكاري نيروي انتظامي تأكيد كرد: مصرف شيشه در شهرستان‌هاي كوچك به نسبت كلان شهرها كمتر است ولي با روند روبه افزايش گرايش به شيشه نمي‌توان خيلي به اين آمار تكيه كرد.
وي روانگردي و عدم تعادل را بارزترين نوع رفتار در معتادان شيشه بيان كرد و گفت: بسياري از معتادان به شيشه خود را معتاد ندانسته و هنگامي كه براي مشاوره ارجاع داده مي‌شوند در صدد تكذيب اين حقيقت هستند.
رئيس مركز مشاوره و مددكاري نيروي انتظامي خاطرنشان كرد: متوسط سن معتادان زن به شيشه ۱۹تا ۲۷ سال است كه متأسفانه بيشتر اين معتادان به منظور حفظ اندام و جلوگيري از چاقي به شيشه روي آورده ولي بعد از مدت كمي كاملاً به آن وابسته مي‌شوند.
بر اساس گزارش ناجا به نقل از موسسه داريوش كه در سال ۸۶ صورت گرفته است، حدود يك ميليون و ۲۰۰ هزار معتاد در كشور وجود دارد كه ۵درصد آنان را زنان تشكيل مي‌دهد، ۶۵درصد معتادان به روش دودي استعمال مي‌كنند،۱۲درصد تزريقي هستند، ۳۸درصد هروئين تزريق نمي‌كنند و ۲۰ درصد مصرف‌كنندگان كراك ايراني يا هروئين فشرده هستند. حتي ۲۰درصد مصرف كنندگان شيشه نيز اين ماده شيميايي را تزريق مي‌كنند.
بر اساس اين گزارش ميانگين مصرف و مبلغ هزينه كرد هر معتاد به طور متوسط هر ماه ۱۸۶ هزار تومان است اما اين ميزان از هزار تومان تا ۵ ميليون تومان متغير است .
سونامي «شيشه»شروع شده است
حسين دژاكام، مسئول و نگهبان كنگره ۶۰ كه در زمينه بهبود و اصلاح معتادان فعاليت مي‌كند ، افزود: متاسفانه درچند سال اخير شاهد گرايش و رواج مصرف شيشه در كشور هستيم اما هنوز عمق اين فاجعه به درستي درك نشده است، ما با يك سونامي مواجه هستيم، كه اصلاً قابل مقايسه به ترياك يا حتي هروئين نيست.
وي گفت: كسي كه مصرف كننده شيشه شد، ديگر هيچ چيز جلودارش نيست، نه گراني اين ماده و نه روشهاي ترك و درمان اعتياد، قيمت هر گرم شيشه ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تومان است اما مصرف كننده براي هر بار مصرف نيم سوت شيشه كه معادل ۵ هزار تومان است تهيه مي‌كند، اولين بار حتي اين مبلغ را هم نمي‌پردازد، چون به دعوت رفقا مصرف مي‌كند.
وي افزود: دفعه بعد ۵ هزار تومان را براي نيم سوت شيشه مي‌پردازد، بعد كه معتاد شد، براي تامين مخارج اعتيادش به هر كاري دست مي‌زند، به اين ترتيب به وادي خريد و فروش و معامله شيشه مي‌افتد و به فروشنده تبديل مي‌شود، اين طوري هم خرج خودش را تامين مي‌كند و هم مشتري جور مي‌كند به اين ترتيب گراني شيشه هيچ مانعي براي اعتياد به آن نيست.
وي گفت: مصرف كننده شيشه خود را معتاد هم نمي‌‌داند، مي‌گويد من كه ترياكي نيستم، درحالي كه تخريب آن اصلاً با ترياك قابل مقايسه نيست، حالا ما چسبيده‌ايم به اينكه ورود شربت ترياك قبح مصرف را از بين مي‌برد، البته دسترسي به شربت ترياك نبايد آسان باشد اما بايد در مراكز خاصي با تجويز پزشك در اختيار معتادان قرار گيرد، اين كار نيازمند طراحي يك ساز و كار مشخص و آموزش به مردم و معتادان است و متخصصان هم بايد در اين زمينه آموزش كافي ببينند و بر اساس يك پروتكل مشخص كار كنند.
پيش از اين محمد اسماعيل عليپور، رئيس مركز ترك اعتياد تهران به خبرنگار فارس گفته بود: مصرف ماده «شيشه» به شدت در جامعه در حال افزايش است، برخلاف تصور، شيشه به شدت اعتياد آور است، اعتياد به اين ماده محرك هيچ راه درماني ندارد و فرد را به مرز خودكشي و همسركشي مي‌كشاند.
وي افزود: شيشه يك ماده محرك و از خانواده آمفتامين‌هاست، متاسفانه بسياري از مصرف كنندگان اين ماده تصور مي‌كنند، شيشه اعتياد آور نيست اما اين ماده به شدت اعتياد آور است و حتي مصرف تفنني آن نيز فرد را معتاد مي‌كنند.
وي گفت: شيشه علاوه بر اينكه اعتياد آور است به شدت فرد مصرف‌كننده را دچار وابستگي فكري و رواني مي‌كند و شواهدي كه در معتادان به اين ماده مشاهده شده است، نشان داده است كه عوارض مصرف اين ماده بسيار بيشتر از هروئين و كراك است.
وي افزود: اعتياد به شيشه هيچ‌گونه روش درماني ندارد و در هيچ جاي دنيا نيز تاكنون روش درمان دارويي براي اعتياد به اين ماده خطرناك پيدا نشده است، نه متادون و نه بوپرنورفين كه داروهاي شناخته شده درمان جايگزين براي هروئين، كراك و ترياك شناخته شده‌اند، در درمان اعتياد به شيشه تاثيري ندارند،فقط مي‌توان از درمان هاي غير دارويي مانند روان درماني و مشاوره براي اين افراد استفاده كرد كه تاثير اين روش‌ها نيز در درمان اعتياد به شيشه بسيار كم است.
عليپور گفت: ماده شيشه كه امروزه در ايران توليد مي‌شود، معمولاً به صورت دست ساز در خانه‌ها توليد مي‌شود و متاسفانه شدت توهم و هذيان در مصرف كنندگان شيشه ايراني به مراتب بيش از آن چيزي است كه در گزارش‌هاي بين‌المللي اعلام شده است.
وي ادامه داد: مهمترين اثر ناشي از مصرف شيشه اين است كه معتادان به اين ماده را دچار بدبيني نسبت به اطرافيان و به خصوص همسر مي كند و در مواد متعدد... فرد اقدام به همسركشي كرده و بعد از اين كار اعلام كرده كه من مي‌دانستم كه زنم خطايي مرتكب نشده اما بعد از مصرف شيشه انگار فردي در ذهن من مي‌گفت همسرت را بكش.
اين روانپزشك اضافه كرد: متاسفانه شاهد اين هستيم كه تعداد زيادي از معتادان به ترياك، هروئين و كراك كه تحت درمان با متادون بودند، به مصرف شيشه رو آورده‌اند و به اين ترتيب روند درمان آنها نيز شكست خورده است.
وي گفت: مصرف شيشه باعث اختلال در عملكرد شغلي، خانوادگي و اجتماعي فرد مي‌شود، به شدت عملكرد مغز و روان فرد را تخريب مي‌كند، پرخاشگري و عصبيت از جمله عوارض حتمي مصرف اين ماده است.
وي افزود: برخي به اشتباه تصور مي‌كنند كه مصرف شيشه باعث بي اشتهايي و لاغري مي‌شود، درحالي كه مصرف اين ماده تا ۴۸ ساعت فرد را دچار بي اشتهايي، بي خوابي و عصبيت مي‌كند و بعد از آن به شدت فرد دچار پرخوري، پرخوابي و اشتهاي زياد مي‌شود و افسردگي و حتي تمايل به خودكشي نيز به دنبال آن بروز مي‌كند.
وي گفت: براي لاغري داروهاي خاصي كه مجوز وزارت بهداشت و FDA را دارند در بازار وجود دارد كه آن هم بايد پس از مشورت با پزشك يا متخصص تغذيه و در كنار رژيم غذايي مناسب استفاده شود و گر نه مصرف سم چون باعث ضعف بدن و لاغري مي‌شود روش مناسبي براي اين كار نيست.
وي تاكيد كرد: اعتياد به شيشه هيچ روش درماني ندارد.
تغییر الگوی مصرف مواد مخدر از سنتی به مواد صنعتی و شیمیایی و استفاده از قرصهای روانگردان تهدیدی جدی است که کشور ایران را با بحران مواجه کرده است.
شناسایی بیش از ۴۰۰ هزار انواع قرص روانگردان طی سال جاری در کشور ، نشان از گرایش نسل امروز به مصرف مخدرهای شیمیایی و صنعتی دارد و این در حالی است که مضرات این گونه مخدرها ، به مراتب بیشتر و ناگوارتر از مخدرهای سنتی است. به عقیده پزشکان ، مصرف یک ماده که باعث شود فرد به مصرف دوباره آن روی بیاورد ، می تواند به عنوان ماده اعتیاد آور تلقی شود و از همین رو ، مخدرهای صنعتی نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
امروزه مواد مخدر به عنوان یکی از پرسودترین تجارت های غیر قانونی در جهان مطرح است و گردش مالی سالانه آن بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است.
مخدرهای صنعتی در واقع ترکیبی از مخدرهای سنتی با مواد شیمیایی هستند. برای نمونه مخدر سنتی مانند تریاک تنها سستی زا و یا ماده ای همچون حشیش توهم زاست اما مخدر صنعتی مانند شیشه ، اثری ترکیبی از توهم زایی و تحرک بخشی دارد ، این در حالی است که هریک از این تاثیرها در مخدرهای سنتی بر عهده یک ماده بوده که اکنون در نوع صنعتی با تجمیع خاصیت ها ، به شکل متقابل مشکل و ضررها نیز به یکباره بر روی فرد عارض می شوند.
مخدرهای جدید به علت ترکیب شیمیایی که دارند ، سیستم مرکزی اعصاب را تحریک کرده و باعث بروز نوعی تشنج و حرکات غیر قابل کنترل به همراه تعریق ، گشادی مردمک چشم و در مجموع ، کنش های شدید رفتاری می شوند.
بر خلاف مخدرهای افیونی مانند تریاک که عموما آرام بخش هستند و استعمال کننده را به سمت سکون و کندی حرکت می برند ، مخدرهای نوین با تحریک های مغزی که دارند ، به فرد انرژی مضاعف می دهند. این تحرک زایی و افزایش انرژی ها پس از استعمال ، سبب می شود تا جوانان نسبت به چنین موادی گرایش بیشتری پیدا کنند.
از دیگر تاثیرات مخدرهای صنعتی ، ایجاد اختلال در سیستم پردازش مغزی فرد است. این حالت به گونه ای است که مصرف کننده به دلیل توهمی که در آن به سر می برد ، صدای های گوشخراش ، حرکت های تند و… را کاملا عادی می پندارد.
در کنار انواع مخدرهای صنعتی مثل کراک ، شیشه ، کریستال و… ، می توان از مصرف “پان” به عنوان خوشبو کننده دهان و قرص نشاط آور در بین دانشجویان و دانش آموزان نگران بود که موجب سرطان لثه ، روده بزرگ و بیماری هپاتیت در مصرف کننده می شود.
مخدرهای شیمیایی با بیش فعال کردن بخشی از مغز ، به فرد توانایی کاذب و زودگذر اندیشیدن به چند موضوع را می دهند و شخص با انباشت فکرهای گوناگون به شکل همزمان ، دچار توهم می شود و در یک لحظه به نتیجه دارا بودن توانایی در پرواز از روی برجی بلند می رساند.
برخلاف مخدرهایی مانند تریاک که با تاثیر آرام کنندگی که بر مصرف کننده می گذارند ، وی را به سوی بی تفاوتی در برابر کنش های جامعه وا می دارند ، مخدرهای صنعتی باعث واکنش های شدید رفتاری فرد در برابر توهم های ذهنی می شوند.
در مخدرهای صنعتی که جدید هم هستند ، نیاز به داشتن اطلاعات دو چندان است. در این میان ، با توجه به نبود آشنایی کافی با مخدرهای نوین ، مسئله آموزش جایگاهی اساسی دارد. در صورت عدم تجهیز اطلاعاتی نیروهای درگیر با این مسئله ، ممکن است جلوی یک سری رفتار مجرمانه توسط مجریان قانون گرفته نشود و خسارت های جبران ناپذیری به جامعه وارد شود.
به گفته سرهنگ علی سماواتی ، رئیس مرکز آموزش پلیس مبارزه با مواد مخدر نیروی انتظامی ، یکی از بحث های مهم در مبارزه با مواد مخدر ، داشتن آگاهی لازم برای مواجه و از بین بردن آن است.
وی می گوید: هم اکنون علاوه بر آموزش دوره ای کارکنان ناجا ، در صورت نیاز ویژه برخی استانها که پس از کار کارشناسی مشخص شده ضعف هایی دارند ، آموزش های لازم با اعزام نیرو داده می شود.
این مقام آموزشی مواد مخدر ناجا ، با اشاره به اینکه اعتیاد چهارمین بحران بشریت به حساب می آید ، می افزاید: باید تمامی مسئولان و برنامه ریزان در زمینه کاهش تقاضای مواد به ویژه مخدرهای صنعتی تلاش ویژه ای کنند ؛ زیرا با برخورد فیزیکی نمی توان تمام حجم مقابله با این معضل را انجام داد.
همسایگی ایران با افغانستان و افزایش کشت خشخاش در این کشور تهدیدی جدی برای کشور است ، به طوری که افزایش تعداد معتادان و از سوی دیگر گسترش کشت خشخاش تا سطح ۶ هزار و ۱۰۰ تن در افغانستان ، نشان از برنامه ریزی های خارجی برای افزایش سطح اعتیاد در این منطقه است. وجود مرزهای طولانی با کشورهای افغانستان و پاکستان ، کشور ما را در معرض خطرات بسیاری قرار داده و همه اینها مبیین این ضرورت است که باید راهکارهای نوینی برای مقابله با مواد مخدر پیش بینی شود.
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور ایران ؛ تغییر الگوی مصرف مواد مخدر از مواد سنتی از قبیل تریاک ، حشیش و هروئین به مواد صنعتی و شیمیایی و استفاده از قرص های روان گردان را تهدیدی جدی می داند و می گوید: رشد روز افزون مواد مخدر شیمیایی جوامع امروز را با بحران مواجه کرده است.
دکتر فداحسین مالکی می افزاید: مسئولان برای مقابله و پیشگیری از گرایش جوانان به این مواد نیازمند استفاده از تمام توان علمی و فرهنگی کشور هستند.
وی با اشاره به اینکه ، جایگزینی مواد مخدر صنعتی و شیمیایی به جای مواد مخدر سنتی تهدیدات جدی را به دنبال دارد ، می گوید: استفاده از مواد مخدر سنتی در کشور با اقدامات مفیدی که انجام شده کاهش یافته اما گرایش به مواد شیمیایی رو به افزایش است.
مالکی با بیان این مطلب که رسانه ها و دستگاههای فرهنگی نقش به سزایی در پیشگیری و استفاده از این مواد برعهده دارند ، می افزاید: برای پیشگیری و مقابله با مصرف مواد مخدر باید خانواده ها و والدین را درگیر این موضوع کرد.
اعتیاد و مواد مخدر مرز نمی شناسد و در مبارزه با آنها نباید به مخدرهای سنتی اکتفا کرد ؛ زیرا هر فردی که در فرایند اعتیاد قرار بگیرد ، ممکن است آلوده به یکی از ماده های تخدیری (چه سنتی - چه نوین) شود. تبلیغات و آگاه سازی ، نقش بسیار مهمی در کاهش تقاضا دارند. باید اعتیاد را به همه شناساند. در این صورت ، بسیاری به علت عارضه های ناشی از این سم مهلک ، ممکن است مصرف این مخدرهای جدید را کنار بگذارند.
از آنجا که ترک استفاده ماده مخدر از سوی فرد استعمال کننده دارای ۴ مرحله تمایل برای ترک ، سم زدایی ، روان درمانی و ایجاد تغییر نگرش است و برخی مرحله های آن مانند سم زدایی ممکن است تا یک سال نیز ظول بکشد ؛ ترک مخدر صنعتی در این مدت طولانی ، کار بسیار دشواری است و باید چاره بهتری برای رویارویی با آن اندیشید. تجربه نشان داده است که متاسفانه به رغم تلاش های فراوانی که برای بازگرداندن معتادان انجام می شود ، درصد بسیار ناچیزی از آنها از چرخه درمان سربلند بیرون می آیند.
لذا ، بهترین راه مقابله با مخدرهای نوین ، آشنا کردن شهروندان با خطرهای وحشتناک استفاده و آموزش نوجوانان برای روبرو شدن درست با آنها توسط آگاهی دهی همه جانبه است.
کارشناس ارشد آموزش مرکز آموزش پلیس مبازره با مواد مخدر ناجا می گوید: در اطلاع رسانی مواد مخدر به ویژه نوع صنعتی آن ، نباید صرفا کارشناسان و دست اندرکاران را مورد توجه قرار داد و از قشر نوجوان و جوان جامعه غافل شد. از اینکه در مورد قرص اکس ، شیشه و… در کتاب دانش آموزان صحبت شود ، نباید واههمه داشت ؛ زیرا اگر ما از عنوان شدن این موضوع بترسیم و آنها را بیان نکنیم ، قاچاقچی و مواد فروش محل بدون ترس و نگرانی اطلاعات غلطش را در اختیار نوجوانان قرار می دهد.
منبع: سایت پزشکان بدون مرز
/س
