جایگاه نسخ پیش چاپ الکترونیکی در انتقال اطلاعات علمی و پژوهشی

چکیده:

هزینه بـالا و روز افزون فراهم کردن اطلاعات علمی باعث شده که سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی افزایش یـابد. ما شاهد تـأسیس سرور نسخ پیش چاپ الکترونیکی شیمی، آرشیوclin Med وآرشیو PhilSciهستیم که اینها فقط سه نمونه از این دست هستند. مخازن واسپاری نسخ پیش چاپ الکترونیکی، چه قدیمی و چه در حال تحول، این امید را بـه وجود آورده که کتابخانه ها می توانند با هزینه معقولی دسترسی یه اطلاعات علمی مورد نیاز خود را ادامه دهند. این مقاله مزایـای سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی و موانع احتمالی بر سر راه پذیرش آنها را بررسی می کند.

تعریف:

اصطلاح چـاپ الکترونیـکی محدوده ای از معانی را دربر می گیرد، با آن که تعریف آن در ابتدا این بوده که یک نویسنده یا گروهی از نویسندگـــان اثر خود را در بین متخصصین زمینه کاریشان توزیع کنند و بازخورد آنها را دریافت نمایند، امروزه تعریف چاپ الکترونیکی به اندازه ای عمومیت یـــافته است که شـامل هـر اثـر الکترونیکی می شود کـه بـه وسیله نویسنده ای در خارج از محیط انتشـاراتی سنتی بــه گردش درآید.
نسخ پیش چاپ الکترونیکی می توانند مدرکهایی باشند که به سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی فرستاده شوند. بعضی از نسخ پیش چاپ الکترونیکی قبل از فرستاده شدن به سرورها باید توسط دست اندرکاران ( بعبارت دیگر داوران) بررسی دقیق شوند و بعضی دیگر بدون اینکه بررسی دقیق شوند به سرورها فرستــاده می شوند و مؤلفــان برای ارایــه بازخورد درمورد یافتــه هایی که دریافت می کنند، تشویق می شونـــــد. در بعضی موارد نسخ پیش چاپ الکترونیکی هم به سـرورها منتقـل می شونـد، و هم به مجله هــای علمی سنتــی فرستـاده می شوند تا در فرایند نقد و بـــررسی رسمی قــرار گیرند. نسخ پیش چاپ الکترونیکی می توانند در هـرزمان توسط مؤلف روزآمد شوند و نسخه های قبــلی در سرور باقی می ماننــــــد. نسخ پیش چاپ الکترونیکی برای اطلاع دادن به همکــاران در مورد یک تحقیق در حــال پیشرفت و جویـا شدن نظریات متخصصین درباره آنها مورد استفــاده قرار می گیرند.

سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی :

سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی ابزارهایی برای ذخیره کردن نسخ پیش چاپ الکترونیکی و مدیریت خدمات شبــکه هستند. سازمانهای گوناگونی آنها را اداره می کنند، ماننــد : ناشرین علمی، بنیادهای پژوهشی و بخشهای دانشگــاهی. بعضی سرورها ایمیل هوشمند ارایه می دهند که در آنجا خوانندگان می توانند یک پروفایل از موضوعـــات مورد علاقه اشـان به وجود آورند و به محض اینکــه مقاله ای منطبق با پروفایل آنهـا وجود داشت به [ ایمیل ] آنها منتقل می شود.
نویسندگان می توانند با استفاده از نرم افزار خود آرشیوی، مقالاتشان را به طور کامل به سرورها بفرستند. وقتی که [مقالات] درسرور قرار گرفت خوانندگان می توانند به مقاله دسترسی پیدا کرده و آن را بخواننـد و یـا چاپ کننـد و یا آن را انتقال داده و ذخیـره کنند. خواننده همچنین توانایی دادن یک بــازخورد فوری به نویسنـده از طریق گروههــای مباحثه زنجیره ای را داراست.

سابقه :

مجله علمی یک رسانه ارتباطی مهم برای جامعه پژوهشی در سرتا سر جهان است . همان طور که lucky آن را جزیی از ارتباطات علمی قلمداد کرده است : ارتباطات برای علم مانند سیستم گردش خون بوده است اگرچه خیلی حالت ضربانی نداشته است. (Lucky,۲۰۰۰,p.۲۵۹)ولی نظـام ارتباطات علمی و پژوهشی بـه خصوص ارتباطات علمی تحت فشار شدیدی است، در مدت بیش از یک دهـه چون که قدرت خریـد در مراکز دانشگاهی مرتبا کاهش چشمگیری داشته، منابع پایه برای پشتیبــانی از آموزش، پژوهش و یـادگیری نیز در این مراکز کاهش یافته اند هزینه نگهداری مجموعه هــــای پژوهشی برای اغلب سازمانهای دانشگاهی غیرقابل تحمل شده است. و این بـــه علت تورم دورقمی قیمت مجلات و هزینه های بسیــار زیاد منابع الکتــرونیکی تجــــــــاری بوده است. به خصوص کتابخانه های استرالیــا و نیوزیلند که بخش کوچــکی از بـــازار را تشکیل می دهند، آسیب پذیرند و قدرت تجـاری کمی دارند، و در زمینه نرخ برابری با نوسانات بازار نیز آسیب پذیر هستند. براساس آمــار انجمن کتابخانه های تحقیقاتی آمریکـا قیمت مجلات علمی ۲۰۷ درصد بین سالهای ۱۹۸۶- ۱۹۹۹ افزایش یافته است .(Association of Research Libraries , ۲۰۰۰)

الگوهای جدید پشتیبانی اطلاعات علمی پژوهشی

به ویژه در حوزه‌های علمی، مفاهیم سنتی دسترسی به پیشینه پژوهشی، برای پاسخگویی به نیازها و انتظارات محققان، یا حتی برای جریان سرعت بخشیدن به توسعه علمی کفایت نمی کند. پیشرفتهای سریع در حوزه فناوری اطلاعات به شکلی چشمگیر، ماهیت ارتباط علمی را دگرگون نموده است. رشد اخیر «سرور»های چاپ الکترونیکی نمونه ای از شتاب رشد در مبادله اطلاعات علمی است. قبل از نشر از طریق اینترنت، پیش نویس های چاپی گزارشهای پژوهشی بین همکاران برای اظهار و نشر دانش علمی، مبادله می شد. این وضع امکان دسترسی آزاد و نامحدود به یافته های پژوهشهای جاری فراهم می کرد. آنها به صورت یک الگوی رایج گسترش می یافتند. دسترسی آسان و مبادله آزادانه اطلاعات بدون محدودیتهای مرزهای سازمانی و ملی. چاپ الکترونیکی ممکن است تهدیدی برای انتشارات پژوهشی برجسته نباشد، نظیر «Nature» و «Science» امادر صورت موفقیت چاپ الکترونیکی، مجلات پرهزینه و کم اهمیت تر که توسط ناشران تجاری تولید می شود، تحت تاثیر قرار گیرد (Kiernan, ۱۹۹۹).
چاپ الکترونیکی- با مجموعه ای از مزایا و معایب- خط سیر دیگری را برای انتشار ارایه کرد. چاپ الکترونیکی امکان یکپارچگی داده ها را فراهم کرد، نظیر ترکیب متن با تصویر و پویانما(انیمیشن). آنها می توانند به سادگی روزآمد شده و همچنین این اطلاعات می تواند با اطلاعات الکترونیکی دیگر که فرایند انتشار متفاوتی داشته یکپارچه شود. مانند داده های خام، استنباط‌های حاصل شده از تحلیل، استدارکات موجز و در آخر بررسی اولیه.

مزایای نسخ پیش چاپ الکترونیکی:

سرعت انتشار:

در بعضی موضوعها که انتشـار سریع دانش در آنها مهم می باشد، انتشــــــار الکترونیکی نسخه های پیش از انتشــار۱ یک ضرورت مسلم است. ( Tomaiuolo and Packer,۲۰۰۰,p.۵۳) برای مثال فیزیک یک رشته نسبتا کوچک، فشرده و پیوسته است و فیزیکدانان بیشتر تمایل دارند که کشفیات جدید را فرا گیرند تا اینکه در فراینــــــد طولانی بررسی دقیق که به ارزیابی اعتبار نتایج تحقیقاتی می پردازد، وقت خود را صرف کنند. (Ckierman۱۹۹۹)
همچنین انتشار سریع نتایج، در بسیاری از مقوله های تحقیقاتی برای حفظ اولویت و ایجــــاد بازخورد به موقع مهم می باشد. در بـررسی کـه انجمن نـاشرین جــامعه علمی وحرفه ای(APLS )با عنوان آنچه نویسندگان می خواهنددر سال ۱۹۹۹ انجام داده، ۳۴ درصد نویسندگان اظهار داشتند که سرعت انتشار مهمترین عاملی بوده که آنها بـرای انتخاب یک مجله جهت انتشار [ مقاله] خود به آن توجه کرده اند .
در بین فیزیکدانان فرایند رسمی دادن مقالات به مجلات با پیدایش روشهای انتشــــاراتی دیگر (سریعتر) بهبود یافته است. برای مثالarxiv یک منبع مسؤول اطلاع رسانی در زمینه فیزیک است که اغلب رشتــه های این علم را زیر پوشش خود دارد و منابع خود را در زمینه علوم غیرخطی، ریاضیات و کامپیوتر، گسترش داده است.
arxiv دارای ۱۳۰۰۰۰ چاپ الکترونیکی با رشد سالانه ۳۰۰۰۰می باشد و ۳۵۰۰۰ کاربر دارد که آنها۸۰۰۰۰ مورد از این نسخ پیش چاپ الکترونیکی استفاده کرده اند و توسط ۱۵ کشور بازبینی می شود و به ارایه خدمات می پردازد. خدمـاتی مانند گزارش دادن از طریق پست الکترونیکی در مورد نسخ پیش چاپ الکترونیکی جدیدی که در زمینه های مورد علاقه افراد دریافت کرده است.
محققین در سرتا سر جهان برای گزارش دادن و ارسال تحقیقات جدید خود و اطلاع از تحقیقات جـدیددیگران از arxivاستفاده می کننـد. Arxiv سروری برای نسخ پیش چاپ الکترونیکی دارد کــه در آن جدیــــدترین انتشارات مقوله های گوناگون فیزیک وجود دارد و نیز ۹۰ درصد مقالاتی که قبلا در مجلات و کنفرانسها ارایه شده است را در بـردارد(Oconell,۲۰۰۰). arxiv الگویی از سرعت و تعامل مستقیم را ارایه می کند که در آن محققین به عنوان تولید کننده ، توزیع کننده و استفاده کننده اطلاعات مشارکت دارند.
توانایی سروکار داشتن با مجموعه عظیمی از داده ها :
نسخ پیش چاپ الکترونیکی اساسا ویژگی های بیشتری نسبت به مقالات معادل خود دارند. برای مثـال : آنها می توانند در یک رشته با توجه به گزارشات ارسالی توسط دیگران، تفسیرها و توضیحهایی را ارایه کنند. آنها توانــــایی ارتقاء روش ارایه نتایج را از طریق ارایه مجموعه زیادی از داده ها مانند تصاویر دیجیتــــالی و نتایج آزمایشــــات ناموفق را دارند.مثلا سرور نسخــــه های پیش از انتشــار شیمی
http://www.chemweb.com/preprint?url=/Cps می تواند همه فایلهای پیوست یک مقاله را بپذیرد و با آنها سازگاری پیدا کند. سیستمی مفید است که به دانشمندان و محققین کمک کند تا از تجارب موفق و ناموفق دیگران مطالبی را بیاموزند.

هزینه ها :

هزینه یک موضوع بسیار پیچیده است. (Varmus۲۰۰۰)از مرکزسرطـــانMemorial Sloan-Kettering نکات مهم این بحث را به طور برجسته خاطر نشان می کند:
“ استفاده زیاد از نشر الکترونیکی هزینه های کلی نشر را قطعا پایین خواهد آورد، هرچنــد که توزیع مخارج ممکن است مورد بحث بـاشد این نشان می دهد کـه چگونـه دست انـدرکاران گوناگون نشریــات علمی در تعیـیـن هزینه های آنها سهم دارد مانند: نویسندگان، خوانندگان، انجمنهای علمی، سازمانهایی مانند: House Scientisit ، نهادهای دولتی و کتابخانه ها، البتـــه میزان سهمی که هریک از این دست انـدرکاران در هزینه ها باید داشتــه باشند موضوع قابل بحثی است. ولی خوب است که خاطر نشان کنم به مرور زمان می توان به حالت اقتصادی رسید.
در حــالی که Varmusبــه طورکلی به نشــر الکترونیکی اشـاره می کند و صرفه جویی مقیاسی که او پیشنهاد می کند در مورد مدل چــاپ الکترونیکی دقیقا صدق می کند. همان طور که متون علمی آزادانــه و مجانی از طریق سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی در دسترس قرار می گیرند، نـاشرین نیز اصلاحاتی در الگوهای هزینه ای خود به وجودمی آورند. برای روبرو شدن با کاهش احتمـالی تعداد مشتریان، ناشرین ممکن است بــار هزینـه ها را از خواننده به نویسنده منتقل کنند.
ممکن است نیــاز باشد که نویسندگان هزینه پذیرش را به ناشرین بپردازند که این کار براساس برنامه ای انجام می شود که مدل هزینه به ازای صفحه نام دارد. نویسندگان می توانند این هزینه ها را جزو فرمهـای مؤسسه پشتیبـانی کننده تحقیق وارد کنند.
کتابخانه ها می توانند در انتخاب خود طوری عمل کنندکه از بعضی از هزینه های اشتراک جاری مجلات سنتی رهایی یابند و در نتیجه در موقعیتی قرار گیرند که در هزینه های پذیرشی که نویسندگان با آن روبرو هستند مشارکت کنند.

بررسی دقیق :

“توزیع اطلاعات علمی به وسیله روشهای الکترونیکی به معنی اشاعه اطلاعات نامنظم و بدون کیفیت و [ نیزبه معنی ] فقدان سلسله مراتب ارزشمنـــدی از ساختار اطلاع رسانی در علوم نیست(Varmus,۲۰۰۰) . در مطالعـــــــه ای که (ALPS۱۹۹۹) ]با عنوان [ آنچه نویسندگان می خواهند انجام داده نویسندگان اظهار داشتند که بررسی دقیق بایستی ادامه داشته باشد همان طورکه عدم آن می تواند برای کیفیت آثـــار چــــاپ شده زیان آور باشد، آنها همچنین از امکــان بـررسی دقیق الکترونیکی حمایت کردند.
چون که امروزه اطلاعات الکترونیــــکی قابل دسترس از رشد زیادی برخوردار شده اند، فراینـــد بررسی دقیق که به پـالایش [ اطلاعات ] می پردازد بــرای صرفه جویی در وقت محققین اهمیت زیــادی پیدا کرده است. خیلی ها ممکن است با دیدگاهی که سردبیر یک مجله تاریخی بیان کرده و به وسیلهMcGinty,۱۹۹۹,p.۱۰۵) ( نقل شده است موافق باشند: انتشارات خیلی زیاد به اندازه کافی فوق العاده نیست. همچنین پالایش تحقیقات راهنمایی هایی را درباره ارزش گذاری برای محققین تازه وارد به یک رشته ارایه می کند، ولی همان طور که Ginsparg خاطر نشان کرده وقتی که مقاله ای در یک مجله مروری دقیق وارد می شود به معنی صحت آن نیست… بلکه به معنی این است که اشتباهات آشکاری در آن وجود ندارد(Gorman,۲۰۰۱,p.۷۷ نقل شده ازGinaparg) .
استفاده از نسخ پیش چاپ الکترونیکی باعث می شود بررسی های دقیق از یک سیستم بسته و معمولی ـ که در آن تعداد کمی مطالب انتخاب شده وجود دارد ـ به یک فرایند باز و روبه رشد تبدیل شوند. [که این فرایند] بالقوه بسیـــاری مطالب از رشته های گوناگون را در بر می گیرد. این ماهیت بازگزارش و تفسیر تضمین می کند که محققین دقیق بوده و در ارزیابی کار همکاران خود دقت و وظیفه شناسی از خود نشان داده اند.
صاحبان این سرورها افرادی دانشگاهی و علمی بوده و تضمین می کنند که مطالب مروری نامربوط و افترا آمیز منتشر نشود. ClinMed نمونه ای از مطالب بــررسی دقیق باز است . http://clinmed.netprints.org ( این مشارکت به وسیله گروه انتشاراتیBMJ و کتابخانه های دانشگاهی Stanford انجام شده است. )
خوانندگان می توانند نظریات خود را درباره هر مقاله از طریق تسهیلات پاسخ دهی سریع ارسال کنند، هدف این است که پاسخ هایی که واقعا به موضوع ارتباط دارند دریافت شوند.
دسترسی باز به کتابخانه ای حاوی نسخ پیش چاپ الکترونیکی بین رشته ای :
برای جستجوی به هم پیوسته در سرتــاسر سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی گونــــاگون پروژه آرشیوهـــــای باز http://www.openarchives.org توسعه یافته است. این به خصوص در مورد مقوله هایی که تحقیق در آنها به طور روزافزون بین رشته ای شده است بسیار با ارزش می باشد. آرشیوهای باز محققین را قادر می کند که مقالات تحقیقاتی را در محدوده ای از سرورهای موضوعی با یک شاخص بازیابی جستجو و بازیابی کنند. مشارکت کنندگان در این پروژه عبارتند از: Cogprints,NCSTRL,Arxiv مسیولیت پروژه به عهده شورای منابع اطلاع رسانی و کتابداری، اتحادیه کتابخانه های دیجیتالی، ایتلاف منابع دانشگاهی و نشریات علمی، انجمن کتابخانه های تحقیقاتی و کتابخانه تحقیقاتی آزمایشگاه ملی LosAlamos می باشد.

موانع و مسایل:

انتشارات مقدم:

نویسندگان نگران هستند که انتشار یک چاپ الکترونیکی مانع انتشار آن مطلب در مجلات بررسی دقیق شود.
مبتکرین در دوران چــاپ (دهه ۱۹۶۰ ) بــــا این مشکل مواجه شدنـد، یعنی زمانی که مؤسسه ملی بهداشت آمریکا (NIH ) بــا توزیع نسخه های پیش از انتشـار مقالات زیست پزشکی از طریق گروههای مبادله اطلاعاتی ( IEGS ) این کار را تجربه کرد. ولی ویراستاران مجلات علمی هییت تحریریه خود را متقاعد کردند تا مقالات و ســـایر مدارک ارتباطی که قبلا در چرخه(IEGS ) قرار گرفته اند را قبول کنند. مخالفت به حدی بود که این کار دیگر انجام نشد و عملا باعث شد که دیگر نسخه های پیش از انتشار تحقیقات در متون علمی وارد نشود .
« … این احتمالا یکی از سه مانع عمده برای رشد بیشتر فرهنگ نسخه های پیش از انتشار در علوم بود. دومیــــن [مانع] قطع پشتیبــانی از(IEGS ) توسط (NIH )بودکه بخشی از آن به علت هزینه هایی بودکه ادامه و گسترش(IEGS )دربرداشتند. سومین [مانع] ادامه مخالفت بسیاری از دانشمندان زیست پزشکی ارشد و مشهور با توزیع مقالات بررسی نشده بود.(Till,۲۰۰۱) »
حتی امروزه بعضی نــاشرین به نسخه هــای منتشر نشده مؤلفین که به سرورهای وب ارســال می شوند توجهی نمی کنند.
مانند انجمن شیمی آمریکا و ناشرینEngland Journal of Medicine, Science New . سایر ناشرین مقــالاتی را که در سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی وجود دارنــد را قبول می کننـــد. جـامعه سلطنتی شیمی) Chemistry (Royal Societyمقـــالاتی را که سرورهــای نسخ پیش چاپ الکترونیکی وجود دارد را رد نمی کند. of Neuroscience ,Physical Review ,Journal American Journal of Mathematics این چنین توزیعی را سازگار با مجلات خود می دانند. ناشر [مجله] Nature اظهار می دارد که وجود نسخ پیش چاپ الکترونیکی در سرورها مانع ارایه این انتشــــارات نمی باشدClinMedلیست مجلاتی که نسخ پیش چاپ الکترونیکی را قبول می کنند و یا از قبول آنها خودداری می کنند را منتشر می کند که از طریق این آدرس در دسترس است: http://clinmed.netprints.org/misc/policies.shtml.
اگر اساتید دانشگاه دارای انتشارات مقدم باشند نگران انتشار آثارشان در سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی هستند. زیرا که نمی خواهند چشم انداز کمک ها و پشتیبانیهای مالی را از دست بدهند.
ارایه مقاله در مجلات برجسته یک عامل مهم در تصمیمات مربوط به استخدام رسمی و ارتقاء [اساتید دانشگاه ] می باشد.

اجبار در نشر :

محققین در یک محیط پژوهشی بسیار رقابتی کار می کنند. یکی از آثار جانبی ناخواسته این چنین رقابتی این است که نویسندگان مرتب به این فکر می افتند که نتایج تحقیقات خود را پیش از موعد مقرر و شتابزده اعلام نمایند.
باتوجه به ماهیت عمومی رسانــه، به هرحــال ممکن است محققین بــرای اینکه اولین نفر در انتشــار مطلبی باشند عجله کرده و نتایج [ تحقیقات ] خود را کاملا بررسی نکنند.
«وقتی که یک مدرک ارتباطی به وسیله ۷۰۰ متخصص و یا بیشتر مورد موشکافی قرار بگیرد یک فرد باید احمق باشد که با ارایه یک مقاله درجه دوم یا پیش پا افتاده خود را به خطر بیندازد.»(Till,۲۰۰۱,p.۹ نقل شده ازGreen)
Varmusروشهــای گونـاگونی را برای حفظ کیفیت اطلاعاتی که از طریق سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی توزیع می شوند ارایه می کند:
“با تعیـــین صلاحیت پدید آورندگان هر سایت الکترونیکی که برای انتشارات علمی به وجود می آید و با مشخص کردن معیارهای صریح برای جلوگیری از ورود و حفظ بسیاری از ویژگیهای بررسی و پالایش [ مقالات] که در مجلات چاپی و هییت های تحریریه و بررسی های دقیق و دیگر موارد وجود دارد. (۲۰۰۰Varmus ) [ می توان به این کیفیت رسید] .”

مسایل امنیتی :

نویسندگان ممکن است تمایل به انتشار مقالات خود در سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی نداشته باشند زیرا آنها نگران هستند که یکپارچگی محتوایی مقالات آنها به خطر افتد. مدارک ممکن است به طور تصادفی یا مغرضانه دچــار تغییر شوند سرقت ادبی نیز مورد توجه است، زیرا امکانات رسانه نسخه برداری بدون ارجاع را امکان پذیر می کند.

رابط جستجو و توانایی بازیابی :

از بعضی سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی انتقاد شده است زیرا که رابطهای آنها کاربرمدار نبوده اند، در حالی که بعضی دیگر به نیازهای کاربر نهایی پاسخ داده اند. زیرا که رابطهای جستجوی آنها از نظر عملکردی، انعطاف پذیر و واضح بودنـــد. برای مثال arvix راهنمــاییهای عــالی برای کـــاربران فــراهم کرده است. سرور http://www.leeds.ac.uk/educol/index.html Educationlin نمونه ای از رابط جستجو است که با خواست کاربر نهایی پیشرفت کرده است.

پروانه ثبت اختراع :

جایی که پروانـــه های ثبت اختراع تولیدات و فراینــدها، نتایج مطلوب کار بـاشد، محرمــانه بودن نتــایج تحقیق، ضرورت انتشار سریع و گسترده اطلاعات را تحت الشعاع خود قرار می دهد. در این محیطها نسخ پیش چاپ الکترونیکی ممکن است رشد پیدا نکنند.
“برای مثال در تحقیقـات شیمی فرصتهای بیشتری برای ثبت اختراع نسبت به فیــزیک وجود دارد و بسیاری از شیمیدانان نمی خواهند اطلاعات را منتشر کرده یا [با دیگران ] به مشارکت بگذارند، زیرا که آنها از نظرتجاری ممکن است با ارزش باشند.) Bovenschulte & Parker نقل شده به وسیلهGorman,۲۰۰۱,p.۷۷

جمع بندی:

امروزه سرورهای نسخ پیش چاپ الکترونیکی زیادی فعالیت دارند، در زمینه شیمی، فلسفه، علوم تربیتی و تاریخ و نیز در مقوله های دیرینه تر مانند فیزیک، ریاضیات و اقتصاد.
افزایش نسخ پیش چاپ الکترونیکی نشانه خوبی از تغییر در محیط الکترونیکی و گام برداشتن به سوی روشهای تواناتر برای ارتباطات علمی است. رشته های علمی از نظر پذیرش نسخ پیش چاپ الکترونیکی بسیار با هم فرق می کنند Robkling استــــاد سیستم هـــا و علوم اطلاع رســـانی در دانشگاه ایندیـــا واقع درBloomingcoo می گوید : (Kierman ۱۹۹۹,Cronin ۲۰۰۰)“ در اثری که تولید می شود اعتبار ذاتی وجود دارد هرچند که مراحل رسمی و نهایی بررسی دقیق را طی نکرده باشد. آن مدل ممکن است از نظر فنی در ســـایر مقوله ها تکـرار شود ولی از نظر اجتماعی ممکن است پذیرفته نشود. بنابراین باید تفاوتهای اجتماعی موجود در مقوله های [ اصلی ] و مقوله های فرعی را قبول کرد و نیز پذیرفت که چگونه این تفاوتهای روحی ـ روانی، شناختی و رفتاری، اقتباس الگوهای جدید نشر، ذخیره سازی و آرشیو سازی و اطلاعات ارتباطی را سرعت بخشیده یا به تاّخیر می اندازند. “(Cronin ۲۰۰۰)
سروری که به تازگی در زمینه شیمی به وجود آمده است، می تواند در آینده یک ابزار ارزشمند باشد. تاکنون شیمیدانان تمایل داشتند که نتایج پژوهشهای خود را به مشارکت بگذارند. نظریات مفید جمع آوری شده بیش از ۱۲۰مدرک را به سرور Chemweb رایگان ارسال داشته است. این ممکن است کم به نظر برسد. توجه کنید که یک ناشرچاپی (یعنی انجمن شیمی آمریکا در واشنگتن دی سی) سالانه ۳۲مجله بررسی دقیق با ۲۰۰۰۰مقاله منتشرمی کند.
ولی دقت کنید که یک سرورنسخه های پیش از انتشار در آزمایشگاه ملی لوس آلاموس NMکه شروع ضعیفی داشته، در اولین چهار ماهه شروع کارش در سال۱۹۹۱، ۲۲۵ مورد دریافت داشته است. این مخاطره آمیز است ولی پیشرفت خواهد کرد، تا نشانه ای برای تلاشهای بعدی در زمینه نسخه های پیش از انتشار الکترونیکی شود.(Gorman,۲۰۰۱,p.۷۶)
باید دید که آیا نسخ پیش چاپ الکترونیکی می توانند ورود موفقیت آمیزی در محیط های تحقیقاتی رقابتی داشته باشند. نسخ پیش چاپ الکترونیکی می توانند روش ارتباط محققین با یکدیگر و با خواننده هایشان را تغییر دهند.
نسخ پیش چاپ الکترونیکی می توانند یک رسانه ارتباطی مؤثر، مطمین و سریع برای نویسندگان فراهم کنند. آنها نویسندگــــان را قــــادر می سازند که نتایج تحقیقاتی خود را در مرحلــــه ای از فرایند تحقیق،بــا همتایان خود به مشارکت بگذارند و سؤالات خود را با آنها مطرح کرده و بازخورد منـــــاسب را دریافت نموده و منابع دایمی و بادوام از کارهای خود ایجاد نمایند. ولی تــاّثیر کلی نسخ پیش چاپ الکترونیکی برای همه دست اندرکاران صنعت ارتباطــات علمی مثبت نیست. همان طور که نسخ پیش چاپ الکترونیکی در فرآیند ارتباطات علمی وارد و با آن ادغام می شوند، ارتباطات بین نویسندگان، ناشرین، خوانندگان و کتابخانه ها نیز تغییر می یابد. هنوز موضوعات زیادی وجود دارد که بایدحل شوند تا ما همان طور که Eisen در مورد کتابخانه عمومی علوم پیش بینی کرده، به این حوزه نگاه کنیم.
“آینده واقعی نشر این چنین خواهد بود که در آن زمان هیچ کس کنترلی بر متون ( نشریات ) ندارد. Eisen) نقل شده به وسیله ( Karow.

پي نوشت :

۱- نرم افزار خود آرشیوسازی مجانی که نویسندگان می تواند با آن مقالاتشان را وارد سرور نسخ پیش چاپ الکترونیکی کنند را می توان در سایت وب با آدرس http://eprints.org پیدا کرد.
۲- این پیش نویس ها اغلب با این اسامی نامیده می شوند: مقاله، مقاله کاری، مقاله مباحثه ای، مقاله تحقیقی.
۳- در این نقل قول، اگر بخواهیم دقیقاً اصطلاح نسخه پیش از انتشار را توصیف کنیم، باید آن را چاپ الکترونیکی بدانیم چون که نویسنده به انتشارات الکترونیکی اشاره می کند.
۴- برای توضیح بیشتر در مورد اهداف و پیشرفت های پروژه آرشیوهای مجانی شامل خصوصیات فنی و خوانندگان آن می توانید به این سایت وب مراجعه کنید.http://www.openarchives.org

منبع:http://www.academist.ir