معرفی زردآلو و خواص درمانی آن

زردآلو گونه‌های مختلفی دارد وحشی و پرورشی. در بعضی از گونه‌ها گوشت از هسته جدا و در بعضی از گونه‌های دیگر گوشت به هسته چسبیده است. مغز هسته بعضی از گونه‌ها شیرین و مغز هسته بعضی از گونه‌ها تلخ می‌باشد. از نظر ابعاد بعضی گونه‌ها درشت و بعضی گونه‌های دیگر ریز می‌باشند. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک گونه‌ی پرورشی زردآلو اشاره شده است.

نام علمی:

Prunus armeniaca L.، نام فرانسه Abricotier و نام انگلیسی Apricot tree می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، زردآلو، شکرپاره، قیسی و مشمش نامیده شده است. انرژی، منیزیم، رایبوفلاوین، نیاسین، تیامین، اسید سالسیلیک، کبالت، مواد نشاسته‌ای، آلبومین، چربی، ویتامین‌های PP, C, B17, B3, B2, B1, A، پتاسیم، قند، سدیم،‌ آهن، فسفر، کلسیم، پروتئین، خاکستر، هیدرات‌های کربن و آب در آن مشخص شده است.

تیره گیاه:

گل سرخ Rosaceae

نوع گیاه:

درخت

مشخصات ظاهری:

درختی است به ارتفاع حدود 6 متر با تاجی کروی، پوست تنه‌ی آن سبز مایل به قهوه‌ای و پس از چند سال به رنگ مایل به قرمز در می‌آید. برگ‌های آن سبز، ساده، قلبی شکل، دندانه‌دار و لیز و گل‌های آن سفید رنگ گاهی موارد صورتی و بدون دمگل می‌باشند. میوه‌اش در گونه‌های پرورش یافته درشت، گوشتدار، خوش طعم، شیرین، تخم مرغی شکل یا کرویِ کشیده با یک شیار در یک طرف آن، رنگ گوشت آن زرد روشن و در داخل میوه یک هسته وجود دارد.

طبیعت میوه:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن سرد و تر است.

بیشتر بخوانید: زردآلو و خواص آن

 

رویش جغرافیایی:

در نواحی معتدل اغلب کشورها خصوصاً کشورهای آسیایی و در ایران به صورت پرورشی کاشته می‌شود. در ضمن به صورت خودرو در بعضی از نواحی جنگلی کشورها و در ایران نیز انتشار دارد.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در زردآلو:

انرژی، منیزیم، رایبوفلاوین، نیاسین، تیامین، اسید سالسیلیک، کبالت، مواد نشاسته‌ای، آلبومین، چربی، ویتامین‌های PP, C, B17, B3, B2, B1, A، پتاسیم، قند، سدیم،‌ آهن، فسفر، کلسیم، پروتئین، خاکستر، هیدرات‌های کربن و آب در آن مشخص شده است.

بخش مورد استفاده:

میوه و مغز درون هسته‌ی آن. در ضمن برگ و گل درخت نیز خواص دارویی دارند.

نحوه مصرف:

به طور معمول میوه‌ی رسیده (زردآلو) مصرف خوراکی داشته و در صنایع غذایی نیز مصارف مختلفی دارد. در ضمن مغز شیرین هسته‌ی زردآلو نیز خوراکی است و روغن آن نیز در طب سنتی کاربرد دارد.

خواص درمانی:

تصفیه کننده خون و بازکننده عروق، افزاینده قدرت بینایی و ضد شب‌کوری، افزاینده رشد اطفال و برطرف کننده بوی بد دهان، خون‌ساز و برطرف کننده یبوست، ضد عطش و کاهنده حرارت معده، تحلیل برنده ورم مفاصل و استحکام‌بخش استخوان‌ها، اشتهاآور و کاهنده فشار خون، کاهنده اوره و مفید برای ضعف اعصاب، فعال کننده کلیه‌ها و افزاینده ترشحات دستگاه گوارش می‌باشد. در ضمن مغز هسته زردآلو تقویت کننده نیروی جنسی و ضد نفخ و روغن مغز هسته (بخصوص اگر تلخ باشد) مسهل قوی و کشنده کرم‌های معده است. چکاندن چند قطره روغن مغز هسته زردآلو برطرف کننده صداهای مبهم در گوش می‌باشد. خوردن برگ خام زردآلو ضد سرطان پوست و سرطان ریه است. مصرف دم کرده شکوفه‌های خشک شده آن نیز بندآورنده خونریزی‌های داخلی و بیرونی می‌باشد.

تذکر:

اشخاص مبتلا به بیماری قند، ورم کلیه، صفرا، برص، ناراحتی‌های جهاز هاضمه، لکه صورت و ناراحتی‌های کبدی باید از مصرف زردآلو اجتناب کنند. زیاده‌روی در مصرف آن برای اشخاص سالخورده و کودکان مضر است. خوردن زردآلو صبح ناشتا سبب دلپیچه شده و از مصرف آب سرد بعد از خوردن زردآلو جداً خودداری نمایید. مغز هسته زردآلو (بخصوص اگر تلخ باشد) به سبب داشتن آمیگدالین یا لتریل سمّی است و اگر مقدار زیادی در یک نشست خورده شود مسمومیت ایجاد کرده و خطرناک می‌باشد.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.