مشکلات تلفظی چگونه کودک را تحت تأثیر قرار میدهد؟
در مورد برخی از کودکان، یک مشکل گفتاری ملایم یا خفیف نظیر گفتار نوک زبانی، اثر اندکی دارد یا اصلا اثری بر آنها ندارد. در واقع، اغلب این وضعیت باعث سردرگمی. Distracting یا رنجش فردی که شنونده آنهاست، می شود. اغلب این کودکان چنان رشد کرده و به این شیوه صحبت کردن عادت نموده اند که تا حد زیادی آگاهی ندارند ممکن است چیزی غیرعادی باشد. ممکن است دوستان هرگز شیوه صحبت کردن کودک را به او گوشزد نکنند و وی را مورد تمسخر قرار ندهند. تفاوتهای گفتاری خفیف، به سادگی به صورت عادی در می آید و بندرت، نه همیشه، باعث نوعی از مشکلات یادگیری در مدرسه می شود. در هر صورت، فشار زبانی که بدون بررسی رها شود، ممکن است به مشکلات دندانی بعدی منتهی گردد.برای کودکان مبتلا به مشکلات تلفظ متوسط، اثرات آشکارترند. مطالعات نشان داده اند بزرگسالان و دیگر کودکان بر اساس شیوه ای که فرد صحبت می کند، در مورد او نتیجه گیری و قضاوت می کنند. هنگامی که کودکی مشکل تلفظی آشکاری دارد، دیگران ممکن است تصور کنند کند ذهن است.
برخی کودکان از زیادی تکالیف منزل که برای غلبه بر مشکل گفتاری ضروری است، رنجیده می شوند و احتمال دارد گاهی اوقات در مقابل آن مقاومت کنند. در مورد کودکی که مشکلات یادگیری یا هیجانی دیگر نیز دارد، این بار اضافی واقعا می تواند باعث رنجش و منبع تعارض بین والدین و کودک گردد.
کودک دارای مشکل گفتاری شدید که در پایه اول و دوم پیشرفت نکرده، ممکن است به مشکل خود کاملا آگاه شود و در نتیجه اعتماد به نفس پایین و ناکامی افزایش یافته ای را تجربه نماید. چنین احساسی مطمئنا رفتار کودک و حتی شیوه رشد شخصیت او را تحت تأثیر قرار می دهد. برخی کودکان با پرخاشگر شدن، گستاخی یا تغییر خلق، و برخی دیگر با کمرو و کم حرف شدن، واکنش نشان می دهند. کودکان دارای مشکلات گفتاری شدید، برای رویارویی و برانگیخته شدن به منظور ادامه کار جهت بهبود گفتارشان، به کمک نیاز دارند.از درمانگر بپرسید اگر او پیشرفتی مشاهده کرده، این پیشرفت چگونه است. گاهی اوقات هنگامی که چنین به کسی نزدیک هستید، در تشخیص تغییرات روز به روز، دچار خطا خواهید شد.والدین چگونه می توانند به کودک مبتلا به مشکلات تلفظی کمک کنند؟ چنانچه کودک شما مشکل تلفظ دارد، این نکات را به خاطر بسپارید:
• سعی نکنید کودک را وادار کنید کلمات بد تلفظ شده را دوباره به صورت صحیح تکرار کند، مگر اینکه یک متخصص چنین پیشنهادی بدهد. گاهی اوقات برای مشکلات تلفظی کودکتان دلایل پیچیده ای وجود دارد. ممکن است عضلات کودک برای گفتن این صداها آماده نباشد یا هنوز «قواعد» گفتاری را درست نمی فهمد و شما با ناکام یا آشفته کردن کودک، وضع را بدتر کنید.
• اگر منظور کودکتان را نمی فهمید، سعی نمایید در مورد آنچه می گوید، سؤالهایی کنید. از کودکتان بخواهید آن را دوباره بگوید، اما اصرار نکنید همانند شما تلفظ کند. گاهی اوقات می گویم: «متأسفم! گاهی خیلی خوب نمی شنوم. ممکن است آنچه را گفته اید، دوباره برایم بگویید؟» فکر می کنم کودکان منظور واقعی را می فهمند، اما این کار باعث می شود سراسیمه نشوند و پاسخ را بدهند. والدین به من گفته اند این گونه برخورد کردن با آنها در منزل نیز خوب جواب می دهد. برای کودکان بزرگتر، کافی است بگویید «متأسفم، نتوانستم حرف شما را بشنوم، ممکن است آن را تکرار کنید».
• به آنچه کودکتان می گوید، به دقت گوش کنید. به محتوای گفتار پاسخ دهید نه به شیوه ای که آن را می گوید. «هرگز» نگویید «تو مثل بچه ها صحبت می کنی» (یا مثل دختر بچه ها یا هر برچسب منفی دیگری را به او نزنید) اهانت کردن به کودکتان هرگز گفتار او را درست نمی کند». کودک شما به عمد کلمات را بد تلفظ نمی کند. کودکان بزرگتر گویندگان «تنبلی» نیستند.
• با اجرای دستورالعمل های آسیب شناس گفتار و اجرای تمام فعالیتهای توصیه شده همان گونه که پیشنهاد شد، به بهبود گفتار فرزندتان کمک کنید. چند جلسه گفتار درمانی طی یک هفته یا کمتر، فشار کمی خواهد داشت و چنانچه پیگیری مستمری در خانه وجود نداشته باشد، اثربخشی آن زمان زیادی می طلبد. من اغلب به والدین می گویم ۹۰٪ گفتار درمانی در منزل انجام می پذیرد، زیرا درمانگر صرفا مهارتها و راهبردها را ارائه می کند. به کلاس پیانو می رود، ولی تمرین نمی کند. این کودک هرگز در پیانو زدن مهارت نخواهد یافت. به همین ترتیب، کودکی که تمرینهای گفتاری راهنماییهای ارائه شده توسط درمانگر) را انجام ندهد، بهبود نخواهد یافت. صبور باشید. پیشرفت زمان می برد. ممکن است برای اینکه یک کودک به مشکل گفتاری اش فایق آید، سالها کار سخت لازم باشد. در هفته ها یا ماه های آغازین درمان تا شروع صحبت کردن به شیوه صحیح، برای کودک مزاحمت درست نکنید. اغلب، بهبود در گامهای کوچکی رخ می دهد. چنانچه احساس می کنید کودکتان پس از چند ماه درمان بهبود پیدا نکرده، موضوع را به درمانگر بگویید. از درمانگر بپرسید اگر او پیشرفتی مشاهده کرده، این پیشرفت چگونه است. گاهی اوقات هنگامی که چنین به کسی نزدیک هستید، در تشخیص تغییرات روز به روز، دچار خطا خواهید شد. عمه ای که کودک را در تعطیلات ملاقات می کند، در خصوص بهبود گفتار کودکتان می تواند به شما نظر بدهد که آیا این بهبود قابل توجه است و یا شما می توانید آن را باور کنید.
منبع: مشکلات گفتاری، زبانی و شنیداری کودکان، پاتریسا هاماگوچی، نادر باقری،علی غنایی، چاپ اول، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد 1390
