اطلاعاتی در خصوص انواع مختلف کود و کاربردهای آنها

کودها ترکیبات شیمیایی پیچیده‌ای هستند که وجود آنها برای رشد و نمو گیاهان ضروری است. آنها به دو صورت بکار برده می‌شوند که یا آنها را به خاک می‌افزایند و یا به شکل مایع بر روی برگ گیاهان مورد استفاده قرار می‌دهند. کودها را می‌توان به طور کلی به دو نوع کودهای آلی یا ارگانیک و کودهای غیر آلی یا غیر ارگانیک طبقه بندی نمود. کودهای آلی از مواد طبیعی و آلی تهیه می‌شوند که کود گاوی، کود سبز، کمپوست آلی، سایر محصولات گیاهی و حیوانی و غیره را شامل می‌شود. این کودها منبع بزرگی از مواد مغذی به حساب می‌آیند. کودهای آلی به آهستگی و در دراز مدت  عمل می‌کنند. این امر می‌تواند به تقویت خاک در طول زمان کمک نماید.

انواع غیر آلی مواد شیمیایی هستند که به طور ویژه جهت برآورده ساختن اهداف خاص تولید می‌شوند و حاوی مواد مغذی ضروری هستند. آنها همچنین تحت عنوان کودهای شیمیایی شناخته می‌شوند و معمولاً به شکل پودر و با ظاهری دانه دانه یا گرانولی وجود دارند. برخی از آنها نیز به صورت مایع تولید می‌شوند. برای اهداف رشد کوتاه مدت موفق عمل کرده و تنها کافی است مشخص نمایید گیاه شما به چه ماده مغذی نیاز داشته و کود غیر آلی حاوی آن ماده مغذی را مورد استفاده قرار دهید.
کودهای گرانولی را می‌توان به راحتی بر روی خاک پخش کردکودهای مایع اغلب با آب رقیق می‌شوند و مشابه آبیاری باغ به خاک افزوده می‌شوند. کودهای پودری نیز برای تولید محصول به آب نیاز دارند. این کودها معمولاً با دست پخش شده و جهت تکمیل جذب آبیاری می‌شوند. کودهای گرانولی را می‌توان به راحتی بر روی خاک پخش کرد. این گرانولهای حاوی مواد مغذی در طول زمان و با آبیاری درون خاک جذب می‌شوند.

کودها در اصل سه ماده مغذی اصلی خاک را تأمین می‌کنند. این مواد مغذی نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K) را شامل می‌شوند. از اینرو به طور معمول به آنها کودهای NPK گفته می‌شود.
 

کودهای نیتروژنی مسئول رشد گیاه هستند. این ماده در مراحل میانی طول عمر گیاه مفید است، به ویژه هنگامی که نیاز به ادامه رشد و بوجود آوردن برگهای نو باشد. هم کودهای آلی و هم غیر آلی دارای منابع نیتروژن در خود هستند. در هر یک از این انواع، نیتروژن موجود در آنها به شیوه‌ای مشخص و معین با سایر عناصر ترکیب می‌شود.
 

با بکار بردن این نوع کود، نیتروژن موجود در آن به آمونیاک تبدیل می‌شود. به راحتی در آب حل شده و نتایج فوری را از خود نشان می‌دهد. به شکل گرانول یا دانه دانه و یا گلوله گلوله یافت می‌شود و رنگ آن سفید است. به دلیل تمایل آن به جذب رطوبت هوا، اغلب با یک لایه نازک از مواد نم گیر پوشانده می‌شود. معمولاً در زمان کاشت بکار برده می‌شود. با این حال، بایستی مراقب بود که با دانه‌ و بذر تماس مستقیم پیدا نکند.
 

پودر خون، کنجاله‌های روغنی (oil cakes) و کود ماهی برخی از نمونه‌های این نوع به حساب می‌آیند. نیتروژن موجود در آنها بایستی از طریق عمل باکتریایی به شکل قابل استفاده تبدیل شود. این فرایند یک فرایند آهسته و کند است و از اینرو در کنار برخی کودهای سریع‌العمل بکار برده می‌شود. فوائد این نمونه‌ها آن است که حاوی مقداری عناصر دیگر مورد نیاز گیاهان هستند. به عنوان مثال کنجاله‌های روغنی دارای مقادیر کمی از فسفر و پتاس و همچنین مواد آلی در مقادیر فراوان هستند.

فسفر ماده مغذی است که گیاهان به طور مداوم به آن نیاز دارند. این ماده در طول چرخه حیات گیاه به تقویت سیستم ریشه و ساقه کمک می‌کند. کمبود فسفر موجب توقف رشد در گیاه می‌شود. فسفر دارای اثر طولانی و عملکرد آهسته است. ماده اصلی در کودهای حاوی فسفر یا به صورت طبیعی وجود دارد و یا به طور مصنوعی فسفات دار شده است. در ادامه دو نمونه از آن آورده شده است:
 

دو نوع کود از این دسته وجود دارد که خام و بخار داده شده می‌باشند. پودر یا گرد استخوان خام حاوی فسفر و کمی نیتروژن است و در آب حل نمی‌شود. از سوی دیگر نیتروژن در پودر استخوان بخار داده شده به دلیل فشار بالای بخار وجود ندارد. این استخوان بسیار شکننده بوده و می‌توان آن را آسیاب کرده و به شکل پودر درآورد و برای خاکی که طبیعت اسیدی دارد مناسب می‌باشد. این نوع کود یا در طول عملیات کاشت و یا چند روز پیش از آن به خاک افزوده می‌شود.

نکته: پودر استخوان بخار داده شده محصولی است که از آسیاب کردن استخوان‌های حیوانی تحت فشار بخار قرار گرفته به‌ دست می‌آید.
 

در این نوع کود، فسفر به صورت اسید فسفریک موجود است. بر اساس فرایند تولید، سوپر فسفات دارای سه رتبه مختلف از جمله تک یا سینگل، تریپل یا سه تایی و دی کلسیم است. هنگامی که این کود به خاک افزوده شود، اسید به فسفات محلول در آب تغییر می‌کند. این ترکیب برای تمام انواع خاک مناسب بوده و در طول زمان کاشت یا قلمه زنی و پیوند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
 

پتاسیم به گیاه کمک کرده ریشه‌های قوی و عمیق‌تری داشته باشد. در صورت کمبود پتاسیم در گیاه، مشاهده خواهید کرد که گوشه برگها به رنگ زرد یا قهوه‌ای درمی‌آیند. دو گونه از کودهای حاوی پتاسیم که به طور وسیعی مورد استفاده قرار می‌گیرند، سولفات پتاس و موریات پتاس هستند. هر دو آنها در آب بسیار انحلال پذیر بوده و پیش از عملیات کاشت یا در طول آن به خاک افزوده می‌شوند. این کودها برای خاکهای شنی مناسب بوده و جهت کاشت محصولاتی خاص مانند فلفل قرمز، سیب زمینی، درختان میوه‌ای و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند. این کودها تنها در صورتی که محتوای پتاسیم خام کافی نباشد به خاک افزوده می‌شوند.
مزیت اصلی کودهای غیر آلی در مقایسه با انواع آلی آن است که حجم بسیار کمتری دارندمزیت اصلی کودهای غیر آلی در مقایسه با انواع آلی آن است که حجم بسیار کمتری دارند. در نتیجه گیاه راحت‌تر می‌تواند آنها را از خاک به قسمتهای دیگر خود حمل نماید. از طرف دیگر، مزیت کودهای آلی آن است که با آبهای زیرزمینی مخلوط نشده و موجب آلودگی آب نمی‌شوند و بر رشد گیاهان اطراف تأثیر منفی نمی‌گذارند.


منبع: gardenerdy & myallgreen