فواید و مضرات گشنیز

ارزش غذایی گشنیز

100 گرم گشنیز دارای موارد زیر می باشد:

طبع گشنیز

طبع گشنیز سرد و خشک می باشد. برگ گشنیز حاوی مقادیر بالای ویتامین های A، B، C، E و K مواد معدنی از جمله فسفر، پتاسیم، روی، کلسیم، آهن و منیزیم، فیبر و آنتی اکسیدان های بتا کاروتن، بتا کریپتوکسانتین، لووتیان و زاکسنتین می باشد.

در ایران برگ ها و ساقه ی گشنیز را به عنوان سبزی خورد استفاده می کنند، علاوه بر این برگ های معطر گشنیز را می توان برای تهیه انواع ترشیجات، سالاد، اسموتی، برگر و فلافل، سوپ، نودل، ماکارونی و پاستا استفاده کرد. {1}
 

خواص گشنیز

مصارف درمانی گشنیز به شرح زیر است:
 

۱. کاهش التهابات پوستی

گشنیز حاوی سینئول و اسید لینولئیک است؛ سینئول یکی از ۱۱ ترکیب موجود در روغن‌های اسانسی است.

این دو ماده دارای خواص ضدسرطانی و ضدروماتیسمی هستند و تورم ناشی از این بیماری‌ها را کاهش می‌ دهند.

گشنیز همچنین تا حدودی برای سایر تورم‌ ها، نظیر تورم ناشی از نارسایی کلیه یا کم خونی نیز مؤثر است، زیرا بعضی از مواد آن مدر هستند و باعث آزاد شدن آب اضافی بدن می‌ شوند. کاهش التهابات پوستی، منجر به کاهش ناراحتی‌ ها و بهبود ظاهر پوست می‌ شود.
 

۲. درمان بیماری‌ های پوستی

خواص ضد عفونی کننده، ضد قارچی و آنتی اکسیدانی گشنیز، برای درمان بیماری‌ های پوستی مانند اگزما، خشکی پوست و عفونت‌ های قارچی مناسب است.
 

۳. کاهش کلسترول

اسیدهای موجود در گشنیز، مانند اسید لینولئیک، اسید اولئیک، اسید پالمیتیک، اسید استئاریک و اسید آسکوربیک (ویتامین C) در کاهش میزان کلسترول خون بسیار مؤثرند و همچنین باعث کاهش میزان کلسترول بد (LDL) در عروق خونی و رگ‌ها می‌ شوند.

سطح بالای LDL در خون می‌ تواند منجر به مسائل جدی قلبی-عروقی مانند آترواسکلروز (تصلب شرایین‌)، حملات قلبی و سکته مغزی شود.

مهم‌ تر از همه، این گیاه باعث افزایش سطح کلسترول خوب (HDL) می‌شود، HDL از به وجود آمدن برخی شرایط خطرناک برای انسان جلوگیری می‌ کند.


 

۴. درمان اسهال

ترکیبات روغن‌ های اسانسی موجود در گشنیز مانند بورنئول و لینالول، به گوارش، عملکرد مناسب کبد و ارتباط روده‌ ها کمک می‌ کند و باعث کاهش اسهال می‌ شود. از آنجایی سینئول، بورنئول، لیمونن، آلفا-پینن و بتا-فلاندرن دارای اثرات ضد باکتری هستند، گشنیز در درمان اسهال ناشی از میکروب‌ ها و قارچ‌ها نیز، مفید است.

خواص گشنیز همچنین برای جلوگیری از تهوع، استفراغ و بیماری‌ های معده، بسیار مورد استفاده قرار می‌ گیرد.

این گیاه، غنی از مواد زیست-فعال است و به همین دلیل همیشه خواص جدیدی از آن کشف می‌ شود.

علاوه بر این خواص بهداشتی، برگ‌ های گشنیز تازه، پیش‌ غذای مناسبی برای آماده کردن روده، برای یک وعده‌ ی غذایی حسابی است.
 

۵. تنظیم فشار خون

مصرف گشنیز در بسیاری از بیماران به‌ طور مثبتی فشار خون را کاهش داده است. یون‌های کلسیم و استیل کولین انتقال‌ دهنده‌ ی عصبی در دستگاه‌ های جانبی و سیستم عصبی مرکزی هستند.

گشنیز اثر متقابل این یون‌ ها را بهبود می‌ بخشد و فشار را در رگ‌های خونی کاهش می‌ دهد، در نتیجه احتمال بروز بیماری های قلبی عروقی، از جمله حملات قلبی و سکته مغزی کاهش می‌ یابد.
 

۶. درمان زخم‌ های دهان

سیترنلول، که جزیی از روغن‌ های اسانسی موجود در گشنیز است، ضدعفونی کننده‌ ای عالی است.

مواد دیگر موجود در گشنیز نیز دارای خواص ضد‌ میکروبی و درمانی‌ ای هستند که از بدتر شدن زخم‌ های دهان جلوگیری می‌ کنند.

آنها روند بهبود زخم‌ ها را تسریع و از بوی بد دهان جلوگیری می‌ کنند. گرچه گشنیز در محصولات اصلی به کار نمی‌ رود، ولی در انواع خمیر‌ دندان‌ های طبیعی، به عنوان یک ترکیب ضد قارچ، از آن استفاده می‌ شود. در واقع قبل از اختراع خمیر دندان، مردم برای از بین رفتن بوی بد دهان، تخم گشنیز می‌ جویدند!
 

۷. جلوگیری از کم خونی

یکی از خواص گشنیز داشتن آهن فراوان است و به کسانی که از کم خونی رنج می‌ برند کمک می‌ کند.

مقدار کمِ آهن در خون، می‌ تواند منجر به تنگی نفس، تپش قلب، خستگی شدید و کاهش عملکرد ذهنی شود.

آهن همچنین باعث بهبود عملکرد ارگان‌ های دیگر بدن، افزایش انرژی و قدرت و ارتقای سلامت و استحکام استخوان می‌ شود.
 

۸. ضد آلرژی

تحقیقات زیادی نشان داده است که گشنیز دارای آنتی هیستامینی قوی است که می‌ تواند آلرژی‌های فصلی و تب یونجه را کاهش دهد.

همچنین، روغن آن اثرات آلرژیک حشرات، گیاهان، غذاها و سایر چیزها را کاهش می‌ دهد.

در بدن، آنافیلاکسی، ورم کهیر و تورم خطرناک گلو و غدد را از بین می‌ برد.

ما باید در برابر واکنش‌ های آلرژیک از خود محافظت کنیم و چون از ابتدا نمی‌ دانیم به چه چیزهایی حساسیت داریم، بهتر است پیشگیری کنیم.
 

۹. حفاظت در برابر سالمونلا

سالمونلا یکی از خطرناک‌ ترین بیماری‌ های غذایی در جهان است، بنابراین هر روش طبیعی‌ ای که از ما در برابر آن محافظت کند، بسیار مهم است.

گشنیز به طور غیر معمولی دارای سطوح بالای دودسنال است. دودسنال یک ترکیب طبیعی است که دو برابر آنتی بیوتیک قدرت دارد؛ بنابراین گشنیز می‌ تواند درمانی پیشگیرانه برای بیماری سالمونلا باشد.

شما می‌ توانید با افزودن آن به رژیم غذایی، بدن خود را از بیماری‌ های ناخوشایند و حتی کشنده‌ ی مرتبط با این باکتری‌ های مرگبار محافظت کنید.
 

۱۰. بهبود سلامت استخوان

از خواص گشنیز، داشتن منبع سرشاری از کلسیم است که برای کسانی که به سلامت استخوان‌شان اهمیت می‌ دهند ارزشمند است.

کلسیم و دیگر ترکیبات موجود در گشنیز موجب رشد و دوام استخوان‌ ها و جلوگیری از پوکی استخوان می‌ شوند.

افزودن حتی مقدار کمی گشنیز به رژیم غذایی، می‌ تواند سال‌ ها استخوان‌ های شما را محکم و سلامت نگه دارد.

کلسیم بیشتر در مرکز برگ‌ های گشنیز وجود دارد، پس اگر سلامت استخوان‌ تان برایتان مهم است، این قسمت را هدف بگیرید!
 

۱۱. بهبود گوارش

گشنیز، به علت عطر و بوی زیاد روغن‌ های اسانسی‌ اش، به ترشح مناسب آنزیم‌ ها و آب‌ گوارشی در معده کمک می‌ کند؛ در نتیجه سیستم گوارش و مری را برای پیش‌ راندن غذا تحریک می‌ کند. این گیاه، در درمان زگیل نیز مفید است.

گشنیز به دلیل مواد معدنی‌ ای که دارد، علاوه بر عطر خوش، دارای خاصیت تحریک‌ کنندگی نیز هست.

واسطه‌ های عصبی هم با مصرف گشنیز تحریک می‌ شوند. تحقیقات همچنین نشان می‌ دهند، اضافه کردن منظم گشنیز به رژیم غذایی، سوءِ هاضمه را کاهش می‌ دهد. افزودن مقدار کمی گشنیز در رژیم غذایی کودکانی که بیشتر از بزرگسالان احتمال افزایش کولیک شکمی در آنان وجود دارد، می‌ تواند به سرعت مشکل‌ شان را حل کند!
 

۱۲. درمان آبله

روغن‌ های اسانسی در گشنیز دارای اسید‌ها و عناصر ضد‌ میکروبی، آنتی اکسیدانی، ضد عفونی‌ کننده و سم‌ زدا هستند.

ویتامین‌ های C و آهن این گیاه سیستم ایمنی را نیز تقویت می‌ کنند.

این عناصر باعث بهبود و جلوگیری از آبله می‌ شوند و همچنین از میزان درد می‌ کاهند و برای بیماران آرامش‌ بخش هستند.

تحقیقات نشان داده‌ اند، مصرف مقدار زیاد ویتامین C، درمانی قطعی برای بیماری آبله است.
 

۱۳. تنظیم عادت ماهانه

گشنیز محرکی طبیعی است و ترشحات غدد درون ریز را تنظیم می‌ کند.

این تأثیر هورمونی به تنظیم سیکل قاعدگی کمک می‌ کند و درد قاعدگی زنان را کاهش می‌ دهد.
 

۱۴. مراقبت از چشم

باز هم از خواص گشنیز در برداشتن آنتی اکسیدان ها، ویتامین A، ویتامین C و مواد معدنی‌ ای مانند فسفر است که از بیماری‌ های بینایی جلوگیری می‌ کنند و کشیدگی عضله و فشار روی چشم را کاهش می‌ دهند.

در برگ‌ های گشنیز بتاکاروتن وجود دارد. بتاکاروتن از بیماری‌ های متعدد چشمی جلوگیری می‌ کند و حتی روند از بین رفتن بینایی را در بیماران مسن، معکوس می‌ کند.
 

۱۵. درمان ورم ملتحمه چشم

گشنیز ماده ضد عفونی کننده‌ ی بسیار خوبی است و دارای خواص ضد میکروبی‌ ای است که از چشم‌ ها در برابر بیماری‌ های مسری مانند ورم ملتحمه، محافظت می‌ کند. روغن گشنیز از ترکیبات اصلی تعدادی محصولات مراقبتی چشم است.
 

۱۶. کنترل دیابت

به علت اثر تحریک‌ کنندگی گشنیز بر غدد درون‌ ریز، ترشح انسولین از پانکراس افزایش می‌ یابد و در نتیجه سطح انسولین خون بالا می‌ رود.

این باعث تنظیم قند خون و پایین آمدن سطح قند در خون می‌ شود. این خاصیت برای بیماران دیابتی و بیماری‌ های مشابه بسیار مفید است. {2}

عوارض گشنیز

خطرات بسیار کمی در ارتباط با گشنیز وجود دارد. با این حال، تقریباً مانند هر غذایی، توجه به یک واکنش آلرژیک به پوست حائز اهمیت است.

یک عارضه جانبی غیر معمول این است که برخی از بیماران شکایت دارند که مصرف بیش از حد گشنیز باعث می شود آنها در مقابل نور خورشید حساس تر باشند و در معرض آفتاب سوختگی قرار بگیرند. آفتاب سوختگی ممکن است در طولانی مدت خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.
 

زنان باردار

ممکن است زنان باردار تا زمانی که تحقیقات معتبرتر انجام شود، از مصرف گشنیز خودداری کنند. 

بهتر است ایمن باشید، بنابراین قبل از افزودن گشنیز به رژیم غذایی خود با پزشک صحبت کنید و به پاسخی که بدن شما ایجاد می کند توجه کنید! {3}

پی نوشت:
1.www.coca.ir
2.www.chetor.com
3.www.limootop.com