واقعيت فست فودها چيست؟

چکيده:
 

مردم آمريکا هر ماهه بخش عمده اي از درآمد خود را صرف خريد و خوردن فست فودها مي کنند. به همين دليل است که برخي از نويسندگان و تحليل گران، مردم آمريکا را «ملت فست فودي» مي نامند. اما همچون بسياري از ديگر مقولات سياسي و اجتماعي، آمريکاييان نسبت به واقعيت غذاهايي که تحت عنوان فست فود مصرف مي کنند و نيز اثرات بسيار زيانبار آنها بر سلامتي خود ناآگاه هستند و رسانه هاي آمريکايي نيز که عمدتاً حافظان منافع شرکت هاي آمريکايي به شمار مي روند، در آگاه سازي مردم اين کشور تلاش چنداني به خرج نمي دهند. آلودگي بيشتر فست فودهاي فروشگاه هاي زنجيره اي معروفي چون مک دونالد به انواع عفونت هاي دامي و افزودن صدها ماده شيميايي براي بخشيدن طعم دلخواه به اين غذاها، از جمله مهم ترين مشکلاتي هستند که فست فودها را در زمره مواد غذايي خطرناک قرار مي دهند.
از تأسيسات فرآوري که در آنها گوشت ها آلوده به کود گاو مي شوند تا آزمايشگاه هاي شيميايي که طعم دهنده هاي خوراکي نظير «دودي کبابي شده» را خلق مي کنند، واقعيت هاي پشت همبرگرهاي چاق و چله و کاملا گرد و سوخاري هاي طلايي رنگ، چيزهايي هستند که صنايع فست فود ترجيح مي دهند شما از آنها چيزي ندانيد.
تعداد معدودي کتاب و فيلم بوده اند که در دهه گذشته به واقعيت هاي پشت پرده کسب و کار پر مسئله فست فود پرداخته اند؛ کسب و کاري که هر چه بگوييد هست، جز اشتها برانگيز.
خلاصه کردن مشکلات مربوط به غذاهاي فست فود، به کثيف و آلوده بودن ميزهاي اين قبيل رستوران ها درو از انصاف است. وجود حشرات، جوندگان، شرايط کاري غير بهداشتي، مشکلاتي شايع در توليد انبوه مواد غذايي به شمار مي روند. مردم هر روزه در رسانه ها با گزارش هاي مربوط به اين قبيل مسائل مواجه مي شوند. با وجودي که آمريکاييان به طور مبهمي در جريان اين گونه تخلفات قرار مي گيرند، اما آنها همچنان به مصرف مقادير هنگفتي از فست فودها ادامه مي دهند. چرا؟ سهولت و قيمت ارزان، دلايل خوبي هستند، اما به راستي توضيح دهنده اين واقعيت نيستند که چرا ما به مصرف اين گونه غذاها در چنين حجم انبوهي ادامه مي دهيم. مثلا چرا يک کيوسک خياباني که کلم بروکلي و اسفناج بخارپز شده را در ازاي يک پني مي فروشد، کسب و کارش به اندازه مک دونالد سکه نيست؟ يکي از دلايل اين وضعيت، افزوده شدن چربي، نمک، مواد نشاسته اي به وعده هاي غذايي ماست. اما موضوع به اين عوامل خلاصه نمي شود. ترفندهاي سرخ کردن مواد به شيوه اي عالي نيز نمي تواند توضيح دهنده وسوسه مصرف سوخاري هاي «مک دونالد» باشد. در واقع طعم فست فودها ارتباط ناچيزي با کيفيات غذايي دارند. موضوع به مواد افزودني مربوط مي شود.
صنعت فست فود سال ها روي مهندسي غذاهايي کار کرده است تا تمام حواس ما را با طعم دهنده هاي توليدي صنعتي، رنگ ها و آنچه که دهان پرکن ناميده مي شود- بافت، وزن و انسجام- سازگار کنند. اريک شلوسر در کتاب خود «ملت فست فودي» توضيح مي دهد که چگونه شرکت ها - معمولا همان شرکت هايي که سازنده عطر هستند- مواد شيميايي را براي طعم دادن به غذاهاي فرآوري شده ما با هم ترکيب مي کنند. شلوسر قريب صد ماده شيميايي را فهرست مي کند که تشکيل دهنده طعم استاندارد توت فرنگي در يک ميلک شيک است. مالکان اين طعم دهنده ها اسرار آن را مخفي نگه مي دارند. دهه ها بود که مک دونالد از پيه گاو در سوخاري هاي خود استفاده مي کرد. وقتي جامعه کم کم نسبت به چربي اشباع شده ابراز نگراني کرد، اين شرکت به طرف روغن نباتي رفت. مک دونالد از افشاي اينکه از چه مواد ديگري در ترکيب خود استفاده مي کند، خودداري کرده است.
«FDI» شرکت هاي غذايي را ملزم نکرده است که اجزاي به کار رفته در مواد افزودني خود را تا زماني که آنها «عموماً ايمني تلفي مي شوند» اعلام کنند.
مورگان اسپورلاک براي مستند خود «Super Size Me» چند تا از غذاهاي اصلي مک دونالد را از جمله بيگ مک و سوخاري ها را داخل ظروف شيشه اي جداگانه اي قرار داد تا ببيند روند تجزيه و فساد آنها چگونه صورت مي گيرد. او همين کار را با يک برگر و سوخاري که از يک رستوران محلي غيرزنجيره اي خريداري کرده بود نيز انجام داد. بعد از دو هفته، برگر و سوخاري رستوران محلي هما ن طور که انتظار مي رفت، پوشيده از کپک شد و مايعي از آنها بيرون زد. اما بيگ مک و سوخاري به شکل عجيبي سالم به نظر مي آمدند. پس از پنج هفته در حالي که برگر و سوخاري معمولي غيرقابل تشخيص بودند، بيگ مک تازه در حال کپک زدن بود. اما سوخاري مک دونالد هنوز سالم و دست نخورده به نظر مي آمدند. دو ماه بعد تقريباً همه چيز از کپک سياه شده بود، جز سوخاري ها که هنوز به تازگي و سرحالي روزي که خريداري شده بودند به نظر مي آمدند، انگار که آنها را از پلاستيک درست کرده باشند. اين آزمايش که در يک دي وي دي به نمايش گذاشته شد اين سؤال را مطرح مي کند: «اين مواد غذايي چقدر در معده انسان دوام مي آورند؟»
سطوح بالاي پاتوژن هاي مضر همچون اي. کولي و سالمونلا در گوشت همبرگر يکي از تکان دهنده ترين يافته هاي «ملت فست فودي» است. در مطالعه اي که در سال 1996 انجام شد، FDI دريافت که حدود هفتاد ونه درصد از گوشت هاي گوساله چرخ کرده، حاوي ميکروب هايي است که در اصل از طريق ماده مدفوع انتشار يافته اند.
اولين اي. کولي شناخته شده فست فودها در اوايل دهه 1980 شيوع يافت و باعث مسموميت ده ها تن از مشتريان يکي از رستوران هاي مک دونالد در اورگان گرديد، اما ملت هيچ گاه از اين اتفاق با خبر نشدند. گوشت آلوده در يک «جک اين باکس» در سال 1993 پيامدهايي بسيار جدي تري داشت و چهار نفر را به کشتن داد و حدود بيست تن را راهي بيمارستان کرد. از آن زمان تا کنون هزاران نفر روانه بيمارستان ها شده اند وصدها تن جان باخته اند.
يکي از دلايل مشکل سرايت باکتري مخصوص گاوها به انسان، به شرايط نگه داري گاوها مربوط مي شود. آنها در فضاهاي محصور زندگي مي کنند، يعني محل هايي که عفونت مسري آنها چندبرابر مي شود و دام ها خوراکي را مي خورند که باعث ناسالم شدن آنها مي گردد. سيستم گوارشي گاوها براي علف ساخته شده اما آنها معمولا با ذرت و غذاهاي داراي پروتئين بالايي تغذيه مي شوند که از جانوران جونده به دست مي آيد. بيماري جنون گاوي باعث ممنوعيت تغذيه گاوها با بقاياي گاوهاي مرده شد، اما FDI هنوز استفاده از بقاياي اسب، ماکيان و خوک و نيز خون گاو را براي تغذيه گاوها مجاز مي داند. اين پاتوژن ها در سلاخ خانه ها نيز انتشار مي يابند. اگر يک کارگر بدون ملاحظه، سيستم گوارشي را از لاشه يک گاو بيرون بکشد، کود و کثافت مي تواند گوشت را آلوده کند. کارگران معمولا از آموزش هاي لازم برخوردار نيستند و زير فشار کار بيش از حد قرار دارند، در نتيجه احتمال بروز اشتباه از سوي آنها بسيار زياد است. چرخ کردن گوشت اين آلودگي را لاشه يک گاو به صدها لاشه منتقل مي کند.
شما حتي اگر از چنين اطلاعات ناراحت کننده اي آگاه باشيد، باز هم ممکن است اين راه را انتخاب کنيدکه چشم هايتان را ببنديد و يک هپي ميل را به دندان بکشيد. تازه شما در اين کار تنها نيستيد. آمريکاييان هنوز کماکان بيشترين درصد از بودجه غذايي خود را صرف فست فودها مي کنند. اين امر به معناي مصرف مقادير هنگفتي سوخاري، برگر و آلودگي هاست.
(Sarah Krupp، روزنامه نگار مستقل.)**
منبع: سياحت غرب- ش 78
/ن