با خود از خاک بر فلک برده

شاعر : سنايي غزنوي

گر کسان گرسنه گرد تو در		با خود از خاک بر فلک برده
پس اگر بر پريده او سوي تو		همه با گوشت مرغ خو کرده
نيک زشتست با چو تو عمري		نپريده ازو بيازرده
داده همنام خود به ده مطلب		ظلم را پر و بال گسترده
کي تواند سپيدچرده شده		ياري از هندوان نو برده
اي درون هزار پرده شده		آنکه کرد ايزدش سيه‌چرده
گر که مستوجبست حد ترا		لن تراني نبشته بر پرده
هم وبالي نباشدت گر ازو		اين سنايي شراب ناخورده
بدهي اين گداي گرسنه را		در گذاري گناه ناکرده
اين چه قرنست اينکه در خوابند بيداران همه		بدل نان برنج پرورده
طوق منت يابم اندر حلق حق گويان دين		وين چه دورست اينکه سرمستند هشياران همه
در لباس مصلحت رفتند رزاقان دهر		خواب غفلت بينم اندر چشم بيداران همه
در لحد خفتند بيداران دين مصطفا		بر بساط صايبي خفتند طراران همه
حيز متواري بدي زين پيش اکنون شد پديد		بر فلک بردند غيو و نعره ميخواران همه
غارتي را عادتي کردند بزازان ما		زان که بي‌ننگند و بي‌عارند عياران همه
بي‌خبر گشته‌ست گوش عقل حق‌گويان دين		در دکان دارند ازين معني به خرواران همه
اي جهان ديده کجااند آن جهانداران کجا		بي‌بصر گشته‌ست گويي چشم نظاران همه
آنکه از من زاد کو و آنکه زو زادم کجاست		وي ستمديده کجااند آن ستمگاران همه
و آن سمن رويان گل بويان حوراپيکران		آن رفيقان نکو و آن مهربان ياران همه
مرگشان هم قهر کرد آخر به امر کردگار		آنکه گل بودي خجل زان روي گلناران همه
شغل سرهنگان دين از مرد متواري مجوي		اي برادر مرگ دان قهار قهاران همه
از هواي فقر مردان کاخ فغفوري مخواه		سيرت ابرار را در طبع اضراري مجوي
در ميان دوکدان لاف هر تردامني		در سراي سوز سلمان تخت جباري مجوي
دل که در سودا غمي شد بيني از بويش مگير		نيزه و گرز و کمان و تير عياري مجوي
خلعت بوذر نداري گام دينداري منه		در خرابه‌ي بام گلخن طبل عطاري مجوي
خار پاي راه درويشان آن درگاه را		قوت حيدر نداري نام کراري مجوي
هر کسي را نور صدق عشق اين ره کي دهد		در کف دست عروس مهد عماري مجوي
گرد طاووسان دين گرد و بمان اوباش را		صورت خورشيد را اندر شب تاري مجوي
بر سر طور هوا طنبور شهوت مي‌زني		در دهان زاغ پيسه مشک تاتاري مجوي
ور تو خواهي نفس شيطان از تو بيزاري کند		عشق داري لن تراني را بدين خواري مجوي
تا کي اندر راه دين با نفس دمسازي کني		نام عشق دوست را جز از سر زاري مجوي
کوزه و ابريق برداري و راه کج روي		بر در ميدان اين درگاه طنازي کني
ور تو خواهي کز کمان شهوت و تير نفاق		جامه‌ي صديق در پوشي و غمازي کني
اعتقاد محمد بهروز		از سر انگشت دف زن ناوک‌اندازي کني
چون به از زر به عمر هيچ نديد		کرد روزيش از آن جهان آگاه
گفتم بنالم از تو به ياران و دوستان		زر به درويش داد و عمر به شاه
بازم حفاظ دامن همت گرفت و گفت		باشد که دست ظلم بداري ز بي‌گناه
اي فلک شمس شرف جاه تو		زنهار تا از او به جزا و ناوري پناه
بر تنم از سرما آمد فراز		باد بر افزون چو مه يکشبه
شد کتفم رقص کنان مي‌زنم		پوست بر آن سان که بر آتش دبه
نزد تو زان آمدم ايرا که هست		سنج به دندان و به لب دبدبه
بخور من بود دود درمنه		ديدن خورشيد غم بي‌جبه
چو بي سيمم ولي دايم به شکرم		چنين باشد کسي را کو درم نه
اگر گردون به کام من نگردد		تقاضا گر ملازم بر درم نه
اي تير غم و رنج بسي خورده و برده		چه گويي برده‌ي خود بر درم نه
بر ظاهر خود نقش شريعت بگشادم		واقف شده بر معرفت خرقه و خورده
با هستي خود نرد فنا باخته بسيار		در باطن خود حرف حقيقت بسترده
در آرزوي کوي خرابات همه سال		صد دست فزون مانده و يک دست نبرده
ايمن شده از عمر خود و گشت شب و روز		اول قدم از راه خرابي بسپرده
ور زان که ترا نيستي اي خواجه تمناست		در بي‌خردي کيسه به طرار سپرده
زان پيش که نوبت به سر آيد تو در آن کوش		هان تا نکني تکيه بر انفاس شمرده
اي زده بر فلک سراپرده		تا مرده‌ي زنده شوي اي زنده‌ي مرده
اي که از رشک نردبان فلک		رخت بر تخت عيسي آورده
پيش معجرها حديث از مرکب تازي کني		نزد مغفرها ستور لنگ گردي و آنگهي
از گل و گرمابه و از شانه‌ي رازي کني		چون به کنجي باز بنشيني و با ياران حديث
کاندرين ره با براق خلد خر تازي کني		رو به گرد خاکبازي گرد کين آن راه نيست
در کف محنت چو گوي پهنه‌ي غازي کني		تا تو خود کي مرد آن باشي که خود را چون خليل
با خس و خاشاک مي‌خواهي که بزازي کني		نيست سوداي دفاع تو که در بازار صدق
وقت خرمن کوفتن با موسي انبازي کني		وقت آب و تخم کشتن گشته شيطان را قرين
کيفر آن گاهي بري با حور عين بازي کني		مگذران در لهو و بازي عمر ليکن روز حشر

با خود از خاک بر فلک برده

مقالات مرتبط

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته