در برآورد بودجه سالانه يک کشور، يکي از مهم ترين هزينه ها مخصوصاً در کشورهاي پيشرفته، بودجه نظامي آن است. مثلاً بودجه تخصيص يافته براي وزارت دفاع ايالات متحده جهت ساخت تسليحات نظامي در سال مالي 2010 بالغ بر 500 ميليارد دلار بوده که قسمت عمده آن صرف پروژه هاي طرح، توسعه و ساخت هواپيماها، تانک ها، کشتي ها و ديگر تجهيزات نظامي مي گردد. برخي از پر هزينه ترين و گران قيمت ترين پروژه هاي طرح و توسعه تجهيزات و تسليحات نظامي ايالات متحده از اين قرار هستند:
Northrop Grumman B2 Spirit
B2 اسپريت يکي از بهترين بمب افکن هاي رادار گريز ايالات متحده بوده که از قابليت حمل سلاح و بمبهاي اتمي و غير اتمي برخوردار است. قابليت رادار گريزي پيشرفته، اين اجازه را به B2 مي دهده تا به راحتي در خطوط دفاعي مجهز دشمن نفوذ کرده و اهداف خود را منهدم کند. بر اساس برنامه ريزي هاي اوليه، سفارش ساخت 132 فروند از اين پرنده در نظر گرفته شده بود که به دليل هزينه هاي بالاي توليد، قرارداد اوليه تنها براي توليد 21 فروند از آن در سال 1987 به امضا رسيد. هزينه توليد B2 در سال 1997، رقمي بالغ بر 737 ميليون دلار بوده که در حال حاضر با احتساب هزينه هاي تأمين قطعات و نگهداري و تعميرات اين رقم حدودا به 2 ميليارد دلار افزايش يافته است.
Bell-Boeing V22 Osprey
بل بوئبنگ V22 اسپري، در نگاه اول يک هواگرد چند منظوره عمود پرواز (همانند يک هلي کوپتر) است، که با توجه به قابليت چرخش زاويه موتورها و تبديل شدن آن به يک هواپيما، V22 مي تواند از هلي کوپترهاي ديگر سريع تر پرواز کرده و به حداکثر سرعت هواپيماهاي داراي موتور «توربو پراپ» (Turboprop) دست يابد. اولين عمليات نظامي اين هواپيما در سال 2007 و در جنگ عراق انجام گرفت. از سال 2008 هزينه پروژه V22 معادل با 27 ميليارد دلار بوده است که بر اساس گزارش هاي منتشر شده، هزينه توليد هر فروند از اين هواپيماها 67 ميليون دلار است.
Northrop Grumman USS George H.W.Bush/ CEN77
اين ناو هواپيما بر عظيم آخرين ناو جنگي ساخت ايالات متحده بوده که ساخت آن در سال 2001 و با هزينه اي بالغ بر 6/2 ميليارد دلار آغاز شد و در سال 2009، با به پايان رسيدن پروژه ساخت، در ايالت ويرجينياي ايالات متحده به آب انداخته شد. ناو هواپيمابر جرج بوش، با طول تقريبي 35 متر، يکي از طويل ترين کشتي هاي جهان است. حداکثر سرعت اين ناو بالغ بر سي گره دريايي بوده که نيروي خود را از دو راکتور هسته اي دريافت مي کند.
Lockhees Martin F-35 Lightning !!
F35 لايتنينگ، به عنوان پروژه اي مشترک ميان کشورهاي ايالات متحده، بريتانيا و ساير متحدان آنها با عنوان «جنگنده هاي تهاجمي مشترک» شکل گرفته است. اين هواپيما براي انجام مأموريت هاي هوايي، دريايي و عمليات شناسايي، طراحي و ساخته شده است. F35 مي تواند به توپ گاتلينگ و هشت نوع موشک مختلف مجهز گردد. از سوي ديگر اين هواپيما قابليت حمل «بمب اتمي B61» را نيز دارد که از امتيازهاي برجسته آن محسوب مي شود. هزينه توليد هر فروند F35، بالغ بر 122 ميليون دلار ايالات متحده بوده است که ايالات متحده طي قراردادي به ارزش 323 ميليارد دلار قصد دارد دو هزار فروند از اين هواپيما را به ناوگان هوايي خود اضافه کند. در زمان امضاي اين قرارداد در سال 2001، شرکت «لاکهيد مارتين» رکورد بزرگترين قرارداد نظامي تاريخ را به خود اختصاص داد.
McDonnell Douglas F.A 18 Hornet
هواپيماي جنگنده F.A.18 هورنت توسط شرکت «مک دانل داگلاس» معرفي گرديد و توسط شرکت بوئينگ که در سال 1997 اين شرکت را خريداري کرد، به توليد خود ادامه داد. وظيفه اين جنگنده، انجام مأموريت هاي شناسايي و پشتيباني هوايي است. هورنت مي تواند به حداکثر سرعت 1900 کيلومتر بر ساعت رسيده و در مدت زمان کوتاهي به سقف پرواز 15 هزار متر دست پيدا کند. هزينه توليد هر فروند از اين هواپيما برابر با 57 ميليون دلار است.
Boeing EA-18G Growler
هدف از طراحي و ساخت جنگنده گرولر حضور در جنگ هاي الکترونيک است. FA-18 مي تواند با استفاده از امواج الکترومغناطيسي و همچنين تجهيزات و سلاحهاي ديگري که دراختيار دارد، باعث ايجاد اختلال در سيستم هاي راداري و ارتباطي دشمن گردد. توليد اين محصول در شرکت بوئينگ به سال 2007 باز مي گردد، ولي عملاً از سال 2009 فعاليت عملياتي خود را در نيروي هوايي ايالات متحده آغاز کرده است. هزينه توليد هر فروند از اين هواپيماي جنگنده برابر با 67 ميليون دلار است.
Expeditionary Fighting Vehicle
اين خودرو نظامي از قابليت حرکت در آب و خشکي برخوردار است. از اين وسيله مي توان براي انتقال نيروها از دريا به خشکي استفاده کرد. اين در حالي است که اين خودرو جنگي در خشکي از قابليت هاي يک تانک بهره مي برد و در دريا مانند يک هاور گرافت (Hovercraft) عمل مي کند. هزينه توليد هر دستگاه از اين وسيله بالغ بر 22 ميليون دلار بوده و انتظار مي رود که هزينه کلي اين پروژه تا سال 2015 برابر با پانزده ميليارد دلار بشود.
Grumman E-2D Advanced Hawkeye
E-2D هاوک اي در واقع بهترين مدل از اين سري هواپيما بوده است که از سال 1960 تا به حال توليد مي گردد. سيستم پيشرفته رادار اين هواپيما قدرت کنترل و بررسي محيط اطراف آن را تا سه برابر افزايش داده است. E.2 که اولين پرواز خود را در سال 2007 انجام داد، هزينه توليدي بالغ بر 232 ميليون دلار را براي شرکت «گرومن» به همراه داشته است. سيستم هاي پيشرفته الکترونيکي هوايي در کنار قابليت ارتباط با ماهواره و سوخت گيري در آسمان از ديگر امتيازات اين شاهين «تيزبين» و «تيز پرواز» گرومن محسوب مي گردد. تحويل اين هواپيما به نيروي دريايي ايالات متحده از سال 2010 آغاز شده است.
Boeing C17 Globe Master !!!
C17 گلوب مستر توسط شرکت بوئينگ ساخته شده است. اين هواپيماي ترابري- نظامي ايالات متحده از سال 1993 فعاليت عملياتي خود را آغاز کرده است. اين هواپيماي باري توانايي حمل 100 تفنگدار دريايي و سرباز را با امکانات نظامي کامل دارد که آن را به يکي از مهره هاي کليدي ايالات متحده در جنگ عراق و افغانستان مبدل کرده بود. اين در حالي است که هزينه توليد هر فروند C17 برابر با 191 ميليون دلار است. در حال حاضر اين هواپيما در نيروي هوايي کشورهاي بريتانيا، کانادا و همچنين ناتو (NATO) به فعاليت مي پردازد.
Lockheed Martin F-22 Raptor
هواپيماي جنگنده F-22 رپتور توسط شرکت «لاکهيد مارتين» ساخته شده است.
بدون هيچ گونه شک و ترديدي و به اعتقاد بسياري از کارشناسان صنايع نظامي و هوايي جهان، در حال حاضر هواپيماي F-22 بهترين جنگنده در جهان است.
حتي با نگاهي اجمالي به ظاهر اين پرنده خوش ساخت نيز مي توان به صحت اين ادعا پي برد. هر چند در ارتباط با مراحل ساخت و قطعات و موارد مورد استفاده در ساخت اين هواپيما اطلاعات چنداني از سوي وزارت دفاع ايالات متحده منتشر نشده است، ولي شکستن ديوار صوتي، رادار گريزي کامل و توانايي حمل موشکهاي کروز را مي توان به عنوان بخش کوچکي از قابليت هاي F-22 رپتور در نظر گرفت.
هزينه ساخت هر فروند از اين هواپيما بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوي نيروي هوايي ايالات متحده بالغ بر 150 ميليون دلار و هزينه کلي پروژه ساخت آن بالغ بر 65 ميليارد دلار است. هزينه هاي سنگين توليد F-22 باعث شد تا وزارت دفاع ايالات متحده در سال 2009 خواستار متوقف کردن اين پروژه گردد، پس از آن مجلس سنا به اين درخواست راي مثبت داده و سه ماه بعد با قانوني شدن لايحه سياست نظامي ايالات متحده، بودجه اين پروژه به طور کامل قطع شد و توليد آن متوقف شد.
منبع: ماهنامه نوآور شماره 88
