به کوشش: محمد کمالي نژاد
نام رايج:
رازيانهنام عربي:
رازيانجنام هاي ديگر:
رازيانه فارسي، باديان، راجونه، دالان بزرگ، حُر (هندي)، سباس، بويانه (کرمانشاه)ماهيت:
بزري است معروف و دو نوع مي باشد؛ بستاني و بري، بستاني را مارثون و بري را اقومارثون گويند و بهترين آن بستاني است.
طبيعت:
در اول دوم گرم و در آخر اول خشک و بيخ آن قوي تر از ساير اجزاي آن.افعال و خواص:
مجموع آن مفتح سدّه مجاري سينه و کبد و طحال و گرده و مثانه و مسکن اوجاع آنها که از برودت باشد و مقوي باصره و معده و محلل رياح و اخلاط غليظه و مولد شير و زيادکننده ي آن خصوصاً تازه آن مدر بول و حيض و ترياق سموم حيواني و مجفف قوي با قوت قابضه و آشاميدن طبيخ تخم آن با گاو زبان جهت خفقان و غشي مجرب. بدرقه کننده قوت ادويه و ايصال آنها به اطراف بدن و رفع اسهال مزمن.تحقيقات جديد:
تقويت چشم، مدر، ازدياد شير مادران، ضد نفخ، ملين، کمک به هضم غذا، آرامبخش اعصاب، اشتهاآور، دفع سنگ کليه***
بدل:
تخم کرفسمضر:
محرورين، بطئي الهضم و مرخي معدهمصلح:
صندل و سکنجبينمقدار شربت:
1 تا 2 مثقال از بذر آن و از بيخ آن در مطبوخات تا 3 مثقالباديان باد معده را ببرد*** روشنايي به ديده بخشد هم
قوت باه را نکو باشد *** شربتي آمده است از آن دو درم
حکيم يوسفي
منبع مقاله :
کمالي نژاد، محمد، (1390)؛ برگ کهن، تهران: چوگان، چاپ اول
