حافظه و جنسیت

پرسش اساسی این است که آیا زنان و مردان در یادسپاری و یادآوری اطلاعات با هم تفاوت دارند؟ آیا زن و مرد در یادآوری حوادث خاص و یا اطلاعات خاص متفاوتند؟
 

مطالعات و تحقیقات انجام شده در این زمینه ها متفاوت است. دیدگاه رایج این است که میان زن و مرد در کلیت توانایی حافظه تفاوتی ندارند، اما هر یک از آنها در بعد خاصی برتری دارند؛ همچنین، دختران در انواع توانایی های مربوط به حافظه، مانند حافظه بصری، حافظه بصری – فضایی، حافظه کلامی، تداعی، حافظه مقطعی؛ همچنین، سرعت انجام تکالیف پردازشی ادراکی قوی تر هستند (هالپرن و لا مای، ۲۰۰۰؛ کامارتا و وودکوک،۲۰۰۶).
در مقابل، مردان و پسران در زمینه دانش عمومی، هم در جمعیت عمومی و هم در جمعیت دانشجویی بر دختران و زنان برتری دارند (آکر من، براون، بیر و کانفر، ۲۰۰۱؛ کاماراتاو وودکووک، ۲۰۰۶).
مک کریری و چریسلر (۲۰۱۰) پس از جمع بندی پژوهش های مختلف در زمینه تفاوت میانگین ها و واریانس های تست های هوش، به این نتیجه رسیدند که میان میانگین تست های هوش در زن و مرد تفاوت معناداری دیده نمی شود؛ اما در نمونه های غیر معرف (پژوهش هایی که روی نمونه هایی انجام شده است که معرف جامعه مورد نظر نیست و نمی توان نتایج آن را به آسانی تعمیم داد)، گزارش هایی در زمینه برتری مردان و پسران در هوش کلی گزارش شده است.
 

 برعکس، در زمینه خرده مقیاس های تست های هوش تفاوت معناداری میان زن و مرد وجود دارد؛ برای نمونه، در توانایی ریاضیات که برخی پژوهش ها برتری مردان و پسران را نشان می دهد.
امروزه، تفاوت زن و مرد در هاله ای از ابهام قرار دارد. تفاوت زن و مرد حقیقتی پیچیده تر از این یافته ها است. برای نمونه، شواهد اولیه نشان می داد که دختران در محاسبه کمی و پسران در استدلال ریاضی قوی ترند، اما داده های بعدی نشان داد که تا زمان نوجوانی این تفاوت معنادار نیست (فنما، ۱۹۷۴؛ هالپرن، ۱۹۸۶).
در یک مطالعه و تحقیق، فهرستی از واژه ها به زنان و مردان ارائه شد و بعد از کمی تأمل از آنان خواسته شد که واژه ها را به یاد بیاورند. در این مطالعه، زنان در حد زیادی بهتر از مردان عمل کردند (هرلیتز و همکاران، ۲۰۰۸؛ تایلرز و همکاران، ۲۰۰۷).
با این حال، برخی بر این باورند که ماهیت واژه ها و موضوعات می تواند در یادآوری تأثیر داشته باشد. در تحقیقی که توسط کولی ۱۳ و همکارانش (2002) انجام شد مشخص شد زنان در یادآوری کالاهایی مربوط به خواربارفروشی بر مردان پیشی دارند و مردان نیز در یادآوری اجناس سخت افزاری بر زنان تقدم دارند و یا مساوی اند.
دختران افزون بر اینکه به لحاظ گنجایش کلامی حافظه بهتری دارند، می توانند مطالبی را نیز که هیچ ارتباطی با هم ندارند، در حافظه خود نگهداری کنند، در حالی که پسرها می توانند مطالبی را نگهداری کنند که ارتباط منطقی دارند و یا به خودشان مربوط باشد. تحقیقات نشان می دهد وقتی از افراد خواسته شد تا به جای واژه ها حوادث را یادآوری کنند، نتایج متفاوت بود و زنان در یادآوری حوادث مربوط به زندگی بسیار درست تر عمل کردند و مردان در یادآوری حوادث مربوط به ورزش و سیاست بر زنان تقدم داشتند.
برخی مطالعات نیز نشان داد که زن و مرد در یادآوری مسائل مربوط به جوایز علمی و مانند آن تفاوتی نداشتند (کولی و همکاران، ۲۰۰۲؛ الیسا و همکاران، ۲۰۰۸).
به طور خلاصه، می توان مدعی شد که میان زن و مرد در هوش و حافظه تفاوت هایی هست، البته بیشتر این تفاوت ها در توانایی های ویژه است و در هوش کلی میان زنان و مردان تفاوت آشکاری ثابت نشده است.