آداب صحبت دختر و پسر قبل از ازدواج

برای رسیدن به ازدواج سالمی که اسلام در نظر دارد، لازم است قبل از ازدواج دختر و پسر با یکدیگر تحت ضوابطی مکالمه و گفت‌وگو کنند. 
 

یکی از مهمترین وسیله ارتباطی که دختر و پسر بوسیله آن می‌توانند از روحیات و خُلقیات هم، قبل از ازدواج  باخبر شوند، گفت و گو کردن است. در همین رابطه مولا امیرالمومنین (علیه‌السلام) فرمودند: انسان هرچه را در دل و درونش پنهان کند، از لغزش های زبان و حالت های چهره اش آشکار می شود.[1] مسائل پنهانی و احوال درونی انسان، گاهی از زبان او می پرد و گاهی قیافه و حالات چهره اش به آن گواهی می دهد. و این دریچه ی خوبی برای راه یافتن به درون و ضمیر باطن اشخاص است. 
 

یک نکته ای را لازم است در این قسمت متذکر شوم و آن این است که گفت و گو ها باید بعد از شناخت کافی از خانواده ها و فرهنگ های یکدیگر صورت گیرد.  بی تردید اگر دختر و پسر قبل از آگاهی از اصالت خانوادگی، میزان اعتقاد فردی و خانوادگی و شناخت خصایص جسمی و روانی (سابقه های بیماری خانوادگی و...)، به سراغ شناخت خصایص شخصیتی و فردی یکدیگر بروند و در محیطی که محبت و احساس الفت موج می زند، به گفتگو بپردازند، به احتمال زیاد به ازدواج نسنجیده منتهی می شوند. پس در مرحله اول باید شناخت کافی پیدا کنید و در مرحله بعد به سراغ گفت و گو بروید تا تاثیر خوبی داشته باشد. 

نکته: اسلام خواهان آن است که هرگونه ارتباط تحت ضابطه و در کادر رسمی آن باشد در سایه ازدواج از هرج و مرج جنسی و بی‌بند و باری که امروزه جوامع غربی شاهد آن است جلوگیری شده و به نیاز طبیعی نیز پاسخ داده شود. اشباع غرایز و سرکوب نکردن آن یک مطلب است و آزادی و رفع مقررات و موازین اخلاقی مطلب دیگری است. [2] برای رسیدن به ازدواج سالمی که اسلام در نظر دارد، لازم است قبل از ازدواج دختر و پسر با یکدیگر تحت ضوابطی مکالمه و گفت‌وگو کنند. 
 

شاید این سوال برای دختر و پسر بوجود بیاید که چگونه صحبت کنیم؟ اصول مکالمه بر چه ارکانی استوار باشد؟ خوشبختانه ما دین پویا و زنده ای داریم  که برای ریز مسائل برای ما راهکار قرار داده است. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفًا. پس زنهار نازک و نرم (با مردان) سخن مگویید مبادا آن که دلش بیمار (هوا و هوس) است به طمع افتد (بلکه متین) و درست و نیکو سخن گوئید.[3] 

اصل صحبت کردن برای ازدواج اشکالی ندارد منتهی دو شرط برای آن وجود دارد که لازم است آنها را رعایت کرد. 
 

برخی از آقایان و خانم ها در هنگام گفت و گو از کلماتی استفاده می‌کنند که با آن کلمات (عزیزم، عشقم، قربون تون برم، فدات و دوستت دارم) احساسات طرف مقابل را تحریک کرده و سبب می‌شود تا این فرد احساسی تصمیم بگیرد. اما خداوند می فرماید: (وَقُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفًا) به صورت نیکو سخن بگویید. باید دقیق باشید و فریب کلمات احساسی را نخورید. 
 

یک نکته کلیدی که در آیه 32 سوره احزاب بیان شده این است که دختر و پسر نباید با ناز و عشوه با یکدیگر صحبت کنند و با این روش سبب تحریم طرف مقابل شوند. 

نکته: یک نکته ای را که این نوع افراد که قرآن تعبیر به بیمار دلان دارد، لازم است بدانند این است که، درست است شما موفق شده اید تا با ناز و عشوه دل طرف مقابل را بدست آورید شما تا کی می خواهید شخصیت واقعی خودتان را در پشت کلمات و ناز و عشوه پنهان کنید؟ 
 

هر یک از طرفین، ابتدا از نظر خود، محاسن خانواده‌ای را که در آن بزرگ شده‌ است، برشمرده و سپس به طرف مقابل فرصت دهد تا بگوید آیا او هم مواردی را که به‌ عنوان ارزش‌ها و محاسن خانواده‌ی همسر آینده‌اش شنیده است، «ارزش» و «حُسن» می‌داند یا نه؟ در مرحله بعد درباره معایب خانواده خود صحبت کنند تا شخصیت یکدیگر را بهتر بشناسند. درباره اهداف و آرزوهای خودتان به خوبی با هم صحبت کنید. 
 

لازم است این گفت وگو با حضور فرد یا افراد دیگری- که نقش ناظر بر محتوا را داشته و نکات مبهم و مجهول را گوشزد می کند- یا حداقل تحت اشراف و اطلاع آنان انجام گیرد ( ترجیحاً یک تن از طرف دختر و یک تن از طرف پسر). وجود فرد سوم می‌تواند زمینه احساسی شدن گفت‌ وگو را بگیرد و شما با منطق بیشتری به موضوع رسیدگی کنید و آینده خودتان را با عقلانیت بسازید. 

صحبت پایانی : گفتگوی شناختی، صحبتی است که به منظور شناخت دختر و پسر از یکدیگر صورت می گیرد، تا بر اساس شناخت و آگاهی به دست آمده، در مورد بنا کردن یا بنا نکردن زندگی مشترک، تصمیم گرفته شود. سعی را بر این بگذارید که اخلاق را رعایت کرده و صداقت را ضامن سلامت گفت‌ وگو خود کنید. 

پی نوشت :
[1] محمدبن‌حسین شریف‌الرضی، نهج البلاغه، مترجم: محمد دشتی، قم: نشر الهادی، حکمت 26.
[2] مرتضی مطهری، اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، قم: انتشارات صدرا، صفحه 69.
[3] قرآن کریم، سوره مبارکه احزاب، آیه 32.