چه کنیم تا در مورد تصمیماتمان احساس پشیمانی نکنیم؟ (بخش اول)

تأسف و پشیمانی چیزی است که همۀ ما گاه گاهی آن را تجربه می کنیم. در حالیکه پشیمانی و تأسف مزایا و فوایدی برای رشد شخصی دارد، نشخوار فکری زیاد در مورد گذشته می تواند بر سلامت جسمی و هیجانی شما تأثیر منفی داشته باشد. روش های متنوع و مختلفی وجود دارد که که با استفاده از آن ها می توانید بر این عادت بد و مخرب غلبه کرده و زندگی بهتری را تجربه کنید.
 

پشیمانی یک هیجان قدرتمند است. لازمۀ مقابله با چنین هیجانی این است که از روانشناسیِ پشت آن، سر در بیاورید.

پشیمانی، احساس منفیِ گناه، غم و یا خشم نسب به تصمیمات گذشته است. همه خصوصاً جوانان در برهه ای از زندگی پشیمانی را تجربه می کنند، اما وقتی این احساس ناخوشایند به صورت نشخوار فکری در مورد اشتباهات گذشتۀ مربوط به زندگی خانوادگی، شغلی و روابط بین فردی در آید، تبدیل به مشکل خواهد شد.
 
عامل تأسف و پشیمانی، تفکر خلاف واقع است. وقتی انسان احساس کند که به یک موفقیت بزرگ نزدیک شده و یک تصمیم اشتباه او را از هدف باز داشته، احساس تأسف عمیق تر خواهد بود.
 
پشیمانی می تواند تأثیرات منفیِ هیجانی و حتی جسمی به همراه داشته باشد. پشیمانی می تواند به مشکلاتی از قبیل افسردگی، اضطراب و یا استرس مزمن منجر شود، توازن هورمونی را بر هم زند و سیستم دفاعی را تضعیف کند.
 
البته تأثیر پشیمانی بر مردها و زن ها متفاوت است. زن ها کمتر ممکن است بتوانند خود را از شر روابط گذشته رها سازند و احتمال تأسف و پشیمانی نسبت به تجربیات و عملکردشان در روابط عاشقانه ای که پایان یافته، بیشتر خواهد بود.
 

وقتی به شکلی غیر منطقی خودتان را بیش از حد مسئول اتفاقات و مشکلات بدانید، احتمال تأسف و پشیمانی به شدت افزایش خواهد یافت. بکوشید تا به شکلی معقول از خودتان انتظار داشته باشید و بپذیرید بسیاری از اتفاقات و پیش آمدهای زندگی از دسترس شما خارج بوده و توانایی تغییر بسیاری از آن ها را ندارید. با چنین پیش فرض هایی دیگر لزومی ندارد برای هر پیشامد و ناکامی، احساس پشیمانی کرده و تأسف بخورید.
 
 وقتی خودتان را خیلی درگیر این احساس ناخوشایند یافتید، و دیدید که مرتباً با خودتان "ای کاش ای کاش" می کنید، سعی کنید ذهن خود را به سرعت منحرف کنید. از خودتان بپرسید: "اگر همین وضعیت برای یکی از اعضای خانواده و یا دوستانم پیش آمده بود به او چه می گفتم؟ آیا سرزنش کردن در این مرحله کاری منطقی است؟"
 
 به موقعیت پیش آمده و تصمیماتی که گرفته اید بیاندیشید. اگر خوب فکر کنید خواهید دید که عوامل مختلفی وجود داشته که تحت کنترلتان نبوده و در اتفاقات گذشته و حتی تصمیات شما تأثیر گذار بوده است. آیا برای گرفتن تصمیم فوری تحت فشار بوده اید؟ آیا وقتی تصمیم گرفتید دانش کافی نداشتید؟ آیا عوامل استرس زا باعث شده چنین تصمیمی گرفته و یا به این شکل اقدام کنید؟
 
وقتی با خودتان اوضاع را مرور می کنید در بیشتر موارد متوجه می شوید وضعیت بوجود آمده واقعاً تقصیر شما نیست و دیگر خود را مقصر نخواهید دانست. البته توجه نمایید چنین تفکری نباید موجب نادیده گرفتن اشتباهات شود. زیرا اشتباهات می توانند چراغ راهی باشند برای حرکت های آتی. لازم است با احساس مسئولیت، اشتباهات خود را بپذیرید اما هرگز خودتان را سرزنش نکنید چرا که در هر صورت با توجه به شرایط گذشته، اطلاعات موجود و وضعیت روحی و روانی که دست خودتان نبوده تصمیمی گرفته اید و سرزنش ومقصر دانستن خود جز اینکه حالتان را خراب کند، هیچ دردی از شما دوا نخواهد کرد.
 

همانطور که گفته شد، پشیمانی ریشه در تفکر خلاف واقع دارد. به منظور توقف احساس پشیمانی، باید پذیرید تفکراتمان دارای اشکال است. دانستنی های زیادی در جهان وجود دارد که نمی توانیم نسبت به آن ها آگاه شویم.
  
هر اقدام و عملی تأثیری دارد. اما باید بدانیم نمی توانیم از تمام تأثیرات انتخاب هایمان مطمئن شویم. معمولاً اثر و نتیجۀ انتخاب هایمان سال ها بعد روشن می شود. حتی اگر تصمیمی در حال حاضر بد به نظر برسد، معلوم نیست در آینده چه نتایجی به همراه داشته باشد. چه بسا نتیجۀ تصمیماتمان در حال حاضر بد باشد اما در آینده به نفعمان تمام شود.
 
این نکته را در ذهن داشته باشید که اگر خود را در گیر "چه می شد اگرها" کرده اید، احتمالاً حالتی را برای خود تصور می کنید، که نسبت به وضعیت کنونی شما بهتر است. واقعیت این است که به هیچ وجه معلوم نیست اگر تصمیم دیگری می گرفتید وضعیتتان از چیزی که هست بهتر باشد. پس بهتر است خود را از قید "چه می شد اگرها" رها سازید.
 

پشیمانی مانند هر هیجان دیگری است و در حقیقت خداوند آن را برای بقای انسان در وجودش نهاده است. پس شما نیز باید به جنبه های مثبت این هیجان منفی تمرکز کنید.
 
اگر احساس پشیمانی و تأسف نباشد انسان به اشتباهات گذشته ادامه خواهد داد و هرگز در مسیر رسیدن به موفقیت پیشرفت نخواهد کرد. برای مثال یکی از انگیزه های اساسی و قوی برای ترک اعتیاد همین احساس تأسف و پشیمانی است، هر چه این احساس قوی تر باشد، احتمال موفقیت در ترک نیز بیشتر خواهد بود.  
 
از این پس اشتباهات را فرصتهایی برای رشد و تغییر شرایط موجود در نظر بگیرید. بیشتر جوانان به شدت از احساس ناخوشایند پشیمانی رنج برده و روحیۀ خود را از دست می دهند که لازم است به جای پرداختن به جنبه های منفی این احساس، به جنبه های مثبت و رشد دهندۀ آن توجه کنند.
 
معمولاً افراد شرایط بیرونی را عامل عدم موفقیت های خود می پندارند. این نگاه موجب می شود در آینده نیز دچار تصمیمات اشتباه و در نتیجه پشیمانی دوباره شوند.

مثلاً تصور کنید دیر به اداره رسیده اید چون دیر خوابیده و دیر بیدار شده اید. به جای اینکه خود را مسئول دیر خوابیدنتان بدانید، سر و صدای بیرون و یا هر مشکل دیگر را بهانه کرده و شرایط بیرونی را مقصر می پندارید. در حالی که با فراهم آوردن شرایط می توانستید به موقع بخوابید. 

ادامه دارد...

 منبع: سایت ویکی هاو