فواید ذهن آگاهی برای کودکان و نوجوانان

ذهن آگاهی با انجام دادن چند کار به صورت همزمان مغایرت دارد.
 

امروزه کودکان به دلایل بسیاری دچار استرس هستند. تکالیف سنگین مدرسه، برنامه های ورزشی سخت، مشکلات در دوستی ها و حتی خشونت در مدرسه می تواند استرس کودکان را تا حد زیادی افزایش دهد. مشکلات محیطی مانند تغییرات آب و هوا نیز موجب می شود کودک احساس استرس نماید. بر اساس پژوهشی که مرکز تحقیقاتی پو انجام داده، 61 درصد از استرس نوجوانان به خاطر کسب نمره و 29 درصد مربوط به موقعیت های اجتماعی است. بعلاوه فشار ناشی از کلاس های ورزشی، شرکت در فعالیت ها فوق برنامه و قبول شدن در یک دانشگاه خوب نیز استرس زیادی را به نوجوان وارد می سازد.
 
علاوه بر این عوامل استرس زا، افزایش آمار نوجوانان مبتلا به اضطراب و افسردگی، می تواند به شدت بر سلامت روان آن ها تأثیر منفی بگذارد. امروزه بسیاری از متخصصان و حتی افراد جامعه از ذهن آگاهی به عنوان روشی مفید برای کمک به نوجوانان به منظورغلبه بر عوامل استرس زای زندگی، بهره می برند.
 

ذهن آگاهی به ساده ترین بیان عبارت است از توجه کامل به چیزی و فکر نکردن به هیچ چیز دیگر در آن لحظه.
 
ذهن آگاهی یعنی تمرکز کامل بر روی کاری که در حال حاضر مشغول آن هستید، حتی تمرکز بر روی تنفس نیز می تواند ذهن آگاهی به حساب آید. ذهن آگاهی با انجام دادن چند کار به صورت همزمان مغایرت دارد.
 

تمرین ذهن آگاهی به کودکان و نوجوانان این امکان را می دهد تا وقتی در زندگی با مشکلات و ناملایماتی روبرو می شوند، بتوانند بر احساس ناامیدی خود غلبه کنند. همچنین وقتی لازم است تا کودک و نوجوان بر روی موضوعی تمرکز کنند، ذهن آگاهی به آن ها کمک می کند تا حواسشان پرت نشود. هر چه کودک و یا نوجوان در مهارت ذهن آگاهی ماهرتر باشند، بهتر می توانند از مزایای آن بهره مند شوند.
 
واقعیت این است که این روش واقعاً مفید است. تحقیقات نشان داده تمرن ذهن آگاهی می تواند می تواند برای هر فردی در هر سنی مورد استفاده قرار گیرد و حتی کودکان مبتلا به بیش فعالی نیز که غالباً مشکل تمرکز دارند، با این روش بهبود خواهند یافت. به طور کلی افرادی که ذهن آگاهی را تمرین نموده بهتر از دیگران می توانند بر روی هر موضوعی تمرکز نموده و حواسشان کمتر پرت خواهد شد.
 
همچنین ذهن آگاهی به افراد کمک می کند تا آرام تر، کم استرس تر و حتی صبورتر باشند. ذهن آگاهی به کودکان و نوجوانان کمک می کند تا بهتر گوش دهند و در نتیجه راحت تر بیاموزند.
 
دوران کودکی و نوجوانی دو مرحله بسیار حساس رشدی هستند که می توانند کل زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهند. هر اتفاقی که در سنین کودکی و نوجوانی بیافتد می تواند در سلامت روان او در بزرگسالی تأثیر جدی بگذارد.
 
تمرین ذهن آگاهی به کودکان و نوجوانان می آموزد چگونه استرس خود را کنترل نموده، هیجاناتشان را تنظیم کرده و بر انجام تکالیفشات تمرکز نمایند. همچنین ذهن آگاهی به آن ها کمک می کند تا نگاهی بهتر به زندگی داشته باشند.
 
کودکان و نوجوانان با استفاده از ذهن آگاهی درک بهتری از نحوه کارکرد مغز خود خواهند یافت. همچنین ممکن است وقتی از ذهن آگاهی بهره می برند درباره نحوه کار ذهنشان و علت ایجاد احساسات و هیجانات مختلف کنجکاوتر شده و در مجموع احتمالاً درک بهتری از خود را تجربه کنند. تحقیقات نشان داده است وقتی از ذهن آگاهی در مدرسه استفاده می شود، می تواند طیف وسیعی از مزایای شناختی، هیجانی و اجتماعی را به همراه داشته باشد.
 

تحقیقات متعددی نشان داده که آموزش ذهن آگاهی به کودکان می تواند بر مهارت های شناتختی مغز اثر گذاشته و خصوصاً کارکردهای اجرایی آن را بهبود بخشد. کارکردهای اجرایی مسئول حفظ توجه، تمرکز، سازمان دهی اطلاعات، به خاطر سپردن و به یاد آوردن جزئیات و برنامه ریزی هستند.  
 
مطالعه ای که بر روی دانش آموزانی کلاس سوم در یک دوره 8 هفته ای انجام شد، دریافت هنگامی که یک برنامه ذهن آگاهی در مدرسه اجرا می شود، دانش آموزان بهتر می توانستند رفتار خود را کنترل نموده و بر تکالیف خود تمرکز کنند.
 

سلامت هیجانی یا حس مثبت بهزیستی  یکی از عناصر مهم زندگی هر کودک محسوب می شود. نه تنها این حس پایه و اساس سلامت روانی است، بلکه می تواند از مشکلاتی مانند اضطراب، استرس، افسردگی و عزت نفس پایین پیشگیری نموده و عملکرد اجتماعی فرد را به شدت افزایش دهد.
 
به طور کلی مجهز بودن به مهارت ذهن آگاهی یا شرکت در تمرینات آن نه تنها می تواند به کودکان و نوجوانان کمک کند تا استرس خود را مدیریت کنند، بلکه حس بهزیستی آن ها را نیز افزایش دهد. مثلاً مطالعه ای دریافت دانش آموزان پس از شرکت در کلاس های ذهن آگاهی، به شدت خوش بین می شوند و میزان بدبینی و سوء ظن در آن ها کاهش می یابد.
 

مشکلات در تعامل و برقراری ارتباط با دیگران می تواند به مشکلاتی در یادگیری و درک مطلب در فضای مدرسه شود. این در حالی است که بر اساس پژوهش ها، تمرینات ذهن آگاهی می تواند مهارت های اجتماعی را تا حد زیادی افزایش داده و نتایج مطلوبی را در محیط مدرسه به همراه داشته باشد.  
 
به عنوان مثال، برنامه ای 5 هفته ای در یک دبستان اجرا شد و نتیجه آن بهبود قابل توجه مشارکت کودکان در فعالیت های کلاسی بود. همینطور برنامه تمرین ذهن آگاهی در یک دبیرستان موجب افزایش احترام متقابل میان دانش آموزان و همچنین بهبود فضای مدرسه شود.
 

همچنین تحقیقات نشان داده تمرین ذهن آگاهی می تواند توانایی کودک و نوجوان را برای تنظیم هیجانات و حس همدلی افزایش می دهد. از سویی ذهن آگاهی به عنوان درمانی موفق برای تمام گروه های سنی مبتلا به خشم های افراطی، بیش فعالی و دیگر مشکلات روانشناختی از جمله اضطراب و افسردگی، مطرح است.
 
همچنین ذهن آگاهی به عنوان ابزاری برای تقویت عزت نفس، بهبود مهارت های برنامه ریزی و کنترل تکانش ها، می تواند بسیار مفید و سازنده باشد و وقتی به شکلی مؤثر در مدارس استفاده شود مشکلات کودکان و نوجوانان در مدارس به شدت کاهش می یابند.
 
به طور کلی ذهن آگاهی تلاش می کند تا کودکان و نوجوانان را به گرفتن بهترین تصمیمات کمک نماید. کودکان و نوجوانانی که از ذهن آگاهی بهره می برند، به محرک های محیطی به شکلی آگاهانه و هدفمند واکنش نشان می دهند.
 
منبع: سایت وری ول فمیلی