در فصل زمستان بدن به حرارت بالاتری نیاز دارد تا با سرما مقابله کند، برای همین بازهم نیاز است که از غذاهای گرم مزاج بیشتر استفاده شود.
مقدمه
غذا خوردن از قدیم برای خودش اصولی داشته؛ اصولی که کم‌کم جزئی از فرهنگ ما شده و انگار از یک نسخه نانوشته پیروی می‌کند. مثلا همیشه سر سفره مادربزرگ‌ها ماست را با نعناع می‌خوردند و دوغ با پونه جان و بوی خاصی می‌گرفت. زمستان که می‌شد بساط انار دان شده و گلپر راه می‌افتاد و بوی دارچین و حلیم در خانه می‌پیچید. پای کرسی گردو و کشمش می‌خوردند و آش و سوپ‌هایی که عطر و بویش تا چند خانه آن‌طرف‌تر می‌پیچید. اگر دل‌تان می‌خواهد زمستان را مثل مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌های قدیمی سالم و شاد بگذرانید و برای سوال‌هایی که از قبل داشته‌اید جواب علمی و درستی پیدا کنید، این مطلب را بخوانید. دکتر نسرین بعیری، متخصص طب سنتی، توصیه‌های جالبی دارد تا در زمستان با اصول تغذیه‌ای و سبک زندگی درست مختص این فصل آشنا شوید.
مزاج فصل زمستان چیست؟
هر فصلی مزاج خاص خودش را دارد، مزاج فصل زمستان سرد و تر است؛ بنابراین غذاهایی که در این فصل استفاده می‌کنیم باید میزان سردی و تری‌شان با سردی و تری فصل زمستان تداخل پیدا نکند، چراکه باعث می‌شود میزان سردی در بدن افزایش پیدا کند. به‌همین دلیل پزشکان طب سنتی توصیه می‌کنند غذاهای گرم مزاج بیشتر مصرف کنیم. غذاهایی مثل کره، شیر گوسفند و… در لبنیات، بالنگ، خرما، انگور و… در میوه‌ها، نعناع، کلم و… در گروه سبزیجات، گردو، بادام‌زمینی، فندوق و… در آجیل‌ها، بوقلمون، گوسفند و… جزء خوراکی‌هایی هستند که طبع گرمی دارند و مصرف‌شان در فصل سرد مفید است.
چه گوشتی بخورید؟
در فصل زمستان بدن به حرارت بالاتری نیاز دارد تا با سرما مقابله کند، برای همین بازهم نیاز است که از غذاهای گرم مزاج بیشتر استفاده شود. همچنین نیاز فرد به غذا در این فصل افزایش پیدا می‌کند. بهتر است غذاهایی که با گوشت تهیه می‌شوند در فصل زمستان نسبت به فصل‌های دیگر بیشتر مورداستقبال قرار گیرند، اما چه نوع گوشتی از دیدگاه طب سنتی مورد تایید است؟! به‌طور کلی در طب سنتی، گوشت قرمز گوسفندی مصرفش بیشتر از گوشت‌های دیگر تاکید می‌شود. اولین گوشتی که توصیه می‌کنند گوشت گوسفند است چراکه گوشت‌های گاو و گوساله به‌دلیل اینکه سودازا هستند، مصرف‌شان توصیه نمی‌شود و بهتر است کمتر مورد استفاده قرار بگیرند.
اما گوشت سفید بعد از مصرف گوشت گوسفند توصیه می‌شود. البته در طب سنتی درمورد مصرف گوشت مرغ سوالاتی وجود دارد، برخی بر این عقیده هستند که استفاده نشود و برخی‌ها معتقدند که مرغ‌های محلی که عاری از مصرف هورمون هستند، ممنوعیت مصرف ندارند. به‌طور کلی در فصل زمستان باید به سمت غذاهایی برویم که با گوشت به‌خصوص گوشت گوسفندی طبخ می‌شوند تا باعث گرمی بدن شوند. همچنین آب گوشت غذای خوبی است، آش‌ها و سوپ‌هایی که به‌همراه گوشت طبخ می‌شوند مثل آش شله قلمکار، ترخینه و… هم مفید هستند. اما آش‌هایی که گوشت کمی دارند خیلی توصیه نمی‌شوند مثل آش رشته که ممکن است باعث ایجاد انسداد بعضی مسیرهای عروقی هم شود. به‌طور کلی رشته خیلی مورد تایید پزشکان طب سنتی نیست. اما آش مفید در فصل زمستان همان آش شله قلمکار است.
اما گوشت سفید بعد از مصرف گوشت گوسفند توصیه می‌شود. البته در طب سنتی درمورد مصرف گوشت مرغ سوالاتی وجود دارد، برخی بر این عقیده هستند که استفاده نشود و برخی‌ها معتقدند که مرغ‌های محلی که عاری از مصرف هورمون هستند، ممنوعیت مصرف ندارند. به‌طور کلی در فصل زمستان باید به سمت غذاهایی برویم که با گوشت به‌خصوص گوشت گوسفندی طبخ می‌شوند تا باعث گرمی بدن شوند. همچنین آب گوشت غذای خوبی است، آش‌ها و سوپ‌هایی که به‌همراه گوشت طبخ می‌شوند مثل آش شله قلمکار، ترخینه و… هم مفید هستند. اما آش‌هایی که گوشت کمی دارند خیلی توصیه نمی‌شوند مثل آش رشته که ممکن است باعث ایجاد انسداد بعضی مسیرهای عروقی هم شود. به‌طور کلی رشته خیلی مورد تایید پزشکان طب سنتی نیست. اما آش مفید در فصل زمستان همان آش شله قلمکار است.
آش و حلیم را به این روش بپزید
در زمستان خوردن حلیم توصیه می‌شود، اما بهتر است حلیم با کمی نخود پخته و به همراه کمی دارچین مصرف شود. سوپ جو خاصیت سردی دارد و بهتر است از سوپ گندم به‌جای آن استفاده شود. اما اگر دوست دارید از جو استفاده کنید، می‌توانید جو را به همراه عدس بپزید تا یکدیگر را تعدیل کنند. آش انار هم جزء آش‌های مناسبی است که بهتر است در فصل زمستان میل شود.
از این میوه‌ها فاصله نگیرید
به، سیب، گلابی و انار (با گلپر) باید در روزهای سرد به‌دلیل گرمی معتدلی که دارند بیشتر مصرف شوند تا بدن را هم گرم نگه دارند. مصرف میوه‌های سرد در این فصل اصلا توصیه نمی‌شود، به‌عنوان مثال در شب یلدا خیلی‌ها هندوانه می‌خورند که اصلا این کار در طب سنتی مورد تایید نیست. همچنین نوشیدنی‌های سرد که با آب سرد تهیه می‌شوند منع مصرف دارند. انجیری که در آب یا شیر خیس خورده باشد می‌تواند در فصل زمستان به‌خصوص برای افراد مسن خیلی مفید باشد؛ چراکه مزاج را روان می‌کند و یبوست را ازبین می‌برد هم اینکه ارزش غذایی خوبی دارد. شیره انگور و کشمش هم می‌توانند نقش موثری در این فصل داشته باشند.
دمنوش‌های زمستانی
دمنوش آویشن، بادرنجبویه و رازیانه جزء دمنوش‌هایی هستند که نوشیدن‌شان در فصل زمستان هم دلچسب و هم مفید است. برای دم کردن این گیاهان بهتر است این نکته را رعایت کنید: «یک قاشق مرباخوری از هر کدام را داخل یک فنجان آب‌جوش بریزید و در فنجان را با وسیله‌ای مثل نعلبکی یا درپوش مخصوص ببندید، بعد از 10 دقیقه دمنوش را از صافی رد کنید و بنوشید. البته باید توجه داشته باشند که تفاله گیاهان نباید وارد آب صاف شده شوند.»
ادامه دارد...
منبع: مجله سیب سبز – رزیتا اشتری
ادامه دارد...
منبع: مجله سیب سبز – رزیتا اشتری
