آیا جهش در تولید می تواند به کاهش آسیب های اجتماعی در نسل جوان منجر شود؟

ناهنجاری های رفتاری در افراد یک جامعه را آسیب های اجتماعی می نامند. این نوع رفتارها عموما در چارچوب های اخلاقی نمی گنجدند و سبب کج روی و آسیب های گوناگون در ابعاد مختلف می شوند. از حوزه های مختلف آسیب های اجتماعی می توان به آسیب های اجتماعی اعتیاد، زنان، جوانان، طلاق، خانواده و غیره اشاره کرد. آسیب های اجتماعی معمولا چند علتی هستند.

وقوع یک آسیب اجتماعی در هر فرد و خانواده ایی می تواند ریشه ایی متفاوت از سایر افراد داشته باشد. اما در یک نگاه کلی می توان به برخی عوامل ریشه ایی برای وقوع این نوع آسیب ها رسید. به طور کلی، عواملی که سبب ایجاد آسیب های اجتماعی می شوند، شامل نابرابری های اقتصادی و اجتماعی، سطح رفاه اقتصادی خانواده، فقر و بیکاری، اختلافات والدین، شیوه های تربیتی والدین و عدم آگاهی ها آن ها هستند. این نوع عوامل معمولا بسیار شایع هستند به طوری که با بررسی بیشتر آسیب های اجتماعی می توان ریشه آن را در عوامل فوق پیدا کرد. (1)

ارتباط آسیب های اجتماعی با مسائل اقتصادی

مسائل اقتصادی به ویژه فقر و بیکاری در بسیاری از ناهنجاری های اجتماعی به عنوان ریشه اصلی شناخته می شوند و غالبا به عنوان نقطه شروع اتفاقات تلخ هستند. وضعیت اقتصادی یک خانواده می تواند در ایجاد بسیاری از آسیب های اجتماعی، تاثیر گذار باشد. عموما خانواده هایی که در سطح اقتصادی و درآمدی پایین تری قرار دارند؛ آسیب های اجتماعی از قبیل سرقت، فقر، بی خانمانی، اعتیاد، خودکشی و غیره را به طور شایع تری می توان در آن ها دید.

در بین افراد جامعه، نوجوانان و جوانان بیشتر از سایر افراد در معرض این نوع آسیب های اجتماعی قرار دارند. این گروه سنی به دلیل تجربه کمتر و هیجانات بیشتر، معمولا مستعدتر از سایر گروه های سنی هستند. هیجانات نوجوانان و جوانان از یک طرف، وضعیت اقتصادی نامطلوب خانواده، فقر و بیکاری نیز از طرف دیگر می تواند آن ها را به سمت تجربه ناهنجاری های اجتماعی سوق دهد.

بررسی عوامل اقتصادی تاثیرگذار بر آسیب های اجتماعی

همان طور که قبلا اشاره شد؛ نابرابری های اقتصادی و اجتماعی یکی از عوامل زمینه ساز در ایجاد آسیب های اجتماعی است. نمود اصلی نابرابری های اقتصادی و اجتماعی را می توان در اختلافات طبقاتی بین افراد جامعه مشاهده کرد. اختلافات طبقاتی موجب تضادهای اجتماعی می شود. این نوع تضادهای اجتماعی، افراد را به سمت آسیب های اجتماعی روانه می کند.

در تمامی کشورها، فاصله طبقاتی به عنوان یک عامل آسیب زا تلقی می شود. به همین دلیل یکی از اهداف اصلی در تمام دنیا، کاهش فاصله طبقاتی است. یکی از راهکارهای موثر برای کاهش فاصله طبقاتی، ایجاد شغل و بالا بردن سطح درآمد است که این امر با ایجاد رونق اقتصادی و جهش تولید برآورده می شود. از دیگر عوامل زمینه ساز در به وجود آمدن آسیب های اجتماعی، سطح رفاه خانوارها است.

سطح رفاه خانوار باید در حد متعارفی تامین شود. در غیر اینصورت اگر رفاه خانوار در سطح پایینی قرار داشته باشد؛ افراد کم بضاعت ممکن است برای تامین معیشت خود به آسیب های اجتماعی مانند سرقت دچار شوند. اما این به این معنا نیست که خانوارهای با سطح رفاه بالاتر، گرفتار آسیب های اجتماعی نمی شوند؛ بلکه دیده شده است که در خانواده های متمول، اغلب به دلیل ارتباطات عاطفی کمتر، احتمال آلوده شدن جوانان به آسیب های اجتماعی بیشتر می شود که این موضوع ریشه در مسائل روحی و عاطفی افراد دارد. اما به طور کل، از منظر اقتصادی در بحث سطح رفاه خانوار، خانواده های کم بضاعت بیشتر در معرض آسیب قرار می گیرد. (2)

بنابراین؛ به وضوح می توان نقش سطح درآمد هر خانواده در ایجاد رفاه بیشتر و در نتیجه کاهش آسیب های اجتماعی را دید. تمامی این موارد حاکی از این است که باید به طور جدی تر به بحث اقتصاد و مهم تر از آن به بحث تولید پرداخت شود. با رونق اقتصادی و جهش تولید، اقتصاد یک کشور پویاتر می شود و به سطح رفاه خانواده ها، کاهش نابرابری های اقتصادی و کاهش فاصله طبقاتی کمک می شود. با تحقق این فرآیند، افراد جامعه کمتر به آسیب های اجتماعی دچار می شود.

نقش جهش تولید در کاهش آسیب های اجتماعی در نوجوانان و جوانان

جهش تولید می تواند با ایجاد فرصت های شغلی بر درآمد خانوارها اثر مثبت بگذارد. از آنجا که عامل اصلی رشد هر کشوری، تولید است، جهش تولید می تواند با رونق اقتصادی، کشور را در مسیر پیشرفت قرار دهد. جهش تولید به عنوان موتور محرک اقتصاد می تواند آثار مستقیم و غیر مستقیم بر افراد جامعه بگذارد. بدیهی است که با ایجاد رونق اقتصادی در یک کشور، نیروهای جوان نیز به خدمت گرفته می شوند و اشتغال زایی ایجاد می گردد.

بنابراین جهش تولید و رونق در تولید می تواند در رفع بیکاری و فقر بسیار موثر واقع شود. با کاهش فقر و بیکاری و تلاش بر محرومیت زدایی می توان آسیب های اجتماعی را به طور قابل توجهی کاهش داد. به همین دلیل همه ساله بر تولید، جهش تولید و ایجاد رونق اقتصادی تاکید می شود. علاوه بر ایجاد شغل و رفع بیکاری، آثاری مانند تزریق امید به جامعه و ایجاد اعتماد به نفس عمومی نیز از آثار غیر مستقیم جهش تولید در یک جامعه است.

با چرخیدن چرخ تولید، وضعیت اقتصادی بهبود می یابد و نسل جوان به آینده امیدوارتر می شود و این امر خود به خود باعث کنترل شدن آسیب های اجتماعی می گردد. باید به این نکته توجه کرد که امید به زندگی یکی از شاخص مهم برای هر کشوری به شمار می آید که با افزایش تولید و بالا رفتن سطح درامد و رفاه خانواده ها، امید به زندگی افزایش پیدا می کند. (3) و (4)

هر چه میزان تولید و اشتغال در یک جامعه بالاتر برود، جوانان راحت تر می تواند مشغول به کار شوند. بنابراین ضروری است که مسئولان کشوری سرمایه گذاری های لازم را بر روی تولید و رونق اقتصادی انجام دهند. هر چه تولید افزایش پیدا کند، رونق اقتصادی ایجاد می شود و به موجب آن رفاه اجتماعی در بین افراد جامعه بالاتر می رود.

با اشتغال جوانان به کار و کسب درآمد مناسب، میزان بزهکاری نیز در این قشر کاهش می یابد. بدیهی است در صورتی که فرد درآمد مطلوب داشته باشد، می تواند مخارج زندگی خود را تامین کند و نیازی ندارد که برای تامین معاش خود روی به انواع آسیب های اجتماعی اعم از سرقت، اعتیاد و غیره بیاورد.

علاوه بر این، با کسب درآمد و با وجود رونق اقتصادی، جوانان به ازدواج و تشکیل خانواده تمایل بیشتری پیدا می کنند. تشکیل خانواده به عنوان مهم ترین نهاد اجتماعی هر جامعه ایی می تواند در کاهش آسیب های اجتماعی نقش بسزایی را ایفا کند. جهش تولید و وضعیت مطلوب اقتصادی می تواند وضعیت اقتصادی خانوارها را به خوبی تحت ثاثیر قرار دهد و جوانان با آسودگی بیشتری برای تشکیل خانواده به عنوان یک نهاد حیاتی، اقدام می کنند. اثر روحی و روانی ناشی از فقر و بیکاری و سایر مشکلات اقتصادی بر روی افراد جامعه و جوانان بسیار زیاد است.

این مشکلات با تاثیرات روانی خود، می توانند یاس و ناامیدی را در سطح جامعه گسترش دهند و سبب آسیب های اجتماعی از قبیل اقدام به خودکشی، اعتیاد و یا مشکلات و اختلافات خانوادگی از جمله طلاق شوند. تمامی این مسائل نشان می دهد که در زندگی امروز، مسائل اقتصادی، نقش بسیار پر رنگ تری نسبت به گذشته پیدا کرده اند. تاثیر مسائل اقتصادی بر روی سایر جوانب زندگی، قابل انکار نیست.

نتایج آسیب شناسی های اجتماعی نشان می دهد که توجه به این دسته از مشکلات می تواند بسیار راهگشا باشد. از این رو، با ریشه یابی در مسائل اقتصادی و کار کردن بر روی آن ها می توان بر آسیب های اجتماعی تاثیرات بسیار زیادی گذاشت و به طور موثر و ریشه ایی در این زمینه کار کرد. (3) و (4)

گام های عملیاتی در جهش تولید و کاهش آسیب های اجتماعی

به طور کلی می توان گفت اگر در یک اجتماع، دغدغه های معیشتی کمتر باشد، افراد آن جامعه در سطح زندگی بهتری زندگی می کنند و این امر سبب کاهش آسیب های اجتماعی می شود به ویژه آسیب هایی که ریشه آن، مشکلات معیشتی و اقتصادی هستند؛ با بهبود سطح زندگی افراد به تدریج حل می شوند. این مهم در صورتی محقق می شود که تمامی آحاد جامعه، رونق تولید و جهش تولید را در راس اهداف و برنامه های خود قرار دهند.

تمامی افراد جامعه اعم از مسئولان، تولید کنندگان، صاحبان کسب و کار، فعالین اقتصادی و اجتماعی و حتی افراد عادی جامعه باید با تفکر تولید، ایجاد اشتغال و یا کارآفرینی سعی کنند در ایجاد شغل، موثر و مفید واقع شوند و تمرکز خود را بر روی رفع بیکاری و حمایت همه جانبه از تولید داخلی قرار دهند.

این حمایت همه جانبه می تواند شامل حمایت از تولید کنندگان برای تولید بیشتر محصولات داخلی، کاهش واردات محصولات مشابه داخلی و یا اعطای وام های کم بهره به تولید کنندگان برای رونق تولیدات خود باشد.

کارخانجاتی که در اثر مشکلات مالی و عدم حمایت ها دچار ورشکستگی شده اند، با حمایت های دولت باید دوباره احیا شوند تا بتوانند بار دیگر در تولید و اقتصاد کشور نقش فعالی از خود بروز دهند و بار دیگر فعالیت خود را آغاز کنند. علاوه بر این؛ رفع موانع موجود برای ایجاد شغل و کارآفرینی نیز می تواند گام موثری برای چرخاندن چرخ تولید باشد.

موانع بیش از حد برای کارآفرینی و ایجاد کسب و کار، هم جزء عوامل مخرب بر سر راه رونق اقتصادی و جهش تولید هستند، هم مانعی برای ایجاد کسب و کارهای نوپا توسط جوانان کشور به شمار می آیند. مسئولان باید روال اداری را برای ایجاد کسب و کارها تسهیل نمایند و حمایت های لازم را برای کارآفرینی داشته باشند. با رعایت این موارد می توان گام موثری در جهش تولید و به طبع آن در کاهش آسیب های اجتماعی برداشت. (5)

جمع بندی و نتیجه گیری

با راه افتادن چرخ تولید می توان به طور قابل توجهی آسیب های اجتماعی را کاهش داد. تولید و رونق اقتصادی، وضعیت افرادی که در معرض آسیب های اجتماعی قرار دارند را بهبود می بخشد و جوانان و نوجوانان را به آینده امیدوار می کند. تلاش همه جانبه برای تحقق هدف جهش تولید می تواند آثار مثبت فراوانی را بر تمامی افراد جامعه بگذارد و گام موثری در پیشرفت جامعه باشد. این تلاش باید توسط مردم و مسئولین به طور جدی تر و مصمم تر انجام شود.

پی نوشتها