در يک نگاه کلي به کارنامه ي گذشتگان شايد بتوان گفت آنها کوشش هاي پيشين را بر سامان دلخواه خود ترتيب مي دادند و در بازسازي و يا تکميل آن مي کوشيدند. همين شيوه در نقل معاني متون تازي به زبان فارسي نيز مشاهده...

به عقيده ي خواجه ي طوسي، حاکمان اسلامي، علاوه بر ويژگي هاي پيشگفته، بايد نسبت به ديگران همان امتيازهايي را در سياست و رفتار خويش داشته باشند که نخستين پيشوايان اسلامي داشته اند. وي با ارائه ي رفتارها و...

خواجه ي نصيرالدين طوسي شخصيتي است که به لحاظ جامعيت علمي و عملي، کسي را در تاريخ اسلام همسنگ او نمي توان شمرد. در اين مقاله پاره اي از سخنان و آراي وي درباره ي ويژگي هاي حاکمان و عالمان دين آمده است.

در حوزه ي معرفت شناسيِ حکماي اسلامي، مبحث اتحاد عاقل و معقول، يکي از مباحث کليدي است که با آن مي توان قفل بسياري از درهاي بسته را گشود. در عين حال، اين مبحث، در روايت موجود و متداولش لبريز از ابهامات است....

چنانکه ملاحظه شد، مدار اشکال خواجه بر حول اين تلقي از سخن ابن سينا مي چرخد که شيخ در نحوه تعقل غير به تقرّر صورت غير در ذات حق يا به حلول و ارتسام قائل شده است و اتخاذ اين نظر به اين دليل است که او نظريه...

نحوه علم خدا به ماسوي الله از مسائل مهم در الهيات فلسفه اسلامي به شمار مي رود. در اين باب آرا و اقوال مختلفي اظهار شده است. رأي ابن سينا درباره اين مسئله از جمله ي آراي مهم و جالب توجه به شمار مي رود و...

اگر محقق طوسي گرايش فلسفي نداشت و فيلسوف نبود، هيچ گاه به دفاع از فلسفه و ابن سينا، مصارع المصارع و شرح الاشارات را نمي نوشت. ممکن نيست کسي متکلم باشد و موافقت با آراي حکما نداشته باشد با اين وصف به دفاع...

ويژگي آثار مشهور کلامي اين است که از بحث خداشناسي شروع و سپس به مباحث نبوت و امامت و عدل و در نهايت به بحث معاد ختم مي شود، اما مشخصه کتب فلسفي و يا جهان بيني فلسفي به عالم اين چنين است که از بحث « الهيات...

اين مقاله با ذکر سيزده مورد که برگرفته از سبک شناسي و مباني عقلي موجود در آثار کلامي و فلسفي و با لحاظ شرايط تاريخي زمان محقق طوسي است، درصدد اثبات اين مطلب است که محقق طوسي يک فيلسوف است و نه يک متکلم...

تعليقه ي شمس الدين محمد خفري بر الهيات شرح تجريد ملاعلي قوشجي، يکي از شروح مهم بر اين اثر گرانقدر در قرن 10 هجري به شمار مي آيد. خفري در اين اثر به شرح و نقد آراي خواجه و قوشجي در مباحث اثبات واجب، قدرت،...