اوضاع اجتماعی دوره قاجار

جامعه ایران در دوره قاجاریه علیرغم تمدن و فرهنگ کهنسال دیرین تقریباً یک جامعه قرون وسطایی با تعصبات ملی و مذهبی شدید بر روح و فکر اکثریت قریب...

يکشنبه، 10 شهريور 1392

امتیاز تنباکو 55 روز دوام آورد

بدین ترتیب درنتیجه‌ى لغو امتیاز تنباکو، حکم تحریم تنباکو نیز پس از 55 روز از سوى علماء لغو شد. البته در این بین کارگزاران خارجى که تلاش‌هاى خود...

يکشنبه، 10 شهريور 1392

بحران نان در دوران قاجاریه

مشکلات اقتصادی در دوران قاجاریه، همواره زندگی مردم را تحت تاثیر قرار می داد. بحران نان یکی از معضلات اساسی در این دوران بود.

پنجشنبه، 31 مرداد 1392

قاجاریه در شیراز (شعاع السلطنه(

ملک منصور میرزا دومین فرزند مظفرالدین شاه در ۱۸ ربیع الثانی ۱۲۹۷ هـ.ق در شهر تبریز به دنیا آمد و در سال ۱۳۰۳در حالی که هنوز کودک ۶ ساله بیش نبود...

چهارشنبه، 30 مرداد 1392

دگرگونی های ایران از آغاز تا فرجام قاجاریه

سلطنت رسیدن فتحعلی شاه (۱۷۹۷ میلادی) همزمان بود با موج انقلاب فرانسه و کشور گشایی های ناپلئون بناپارت. تابستان سال ۱۷۹۸، ارتش ناپلئون با غلبه...

چهارشنبه، 30 مرداد 1392

خانوم ببری خان

«ببری خان هم نشدیم». این جمله ای است که روزگاری رجال، اشراف، درباریان دارالخلافه ناصری به خود دایما می گفتند؛ ببری خان، گربه آلاپلنگ ابلق با...

سه‌شنبه، 22 مرداد 1392

پوشاک زنان در عصر قاجار

موضوع پژوهش حاضر، بررسی ویژگی پوشاک زنان عصر قاجار و تغییرات آن است. در این مقاله سعی شده تا بیشتر از دید سفرنامه نویسان غیرایرانی به این مقوله...

سه‌شنبه، 22 مرداد 1392

روزشمار جریان بابیت و بهائیت

در مجموعه مقالاتی که پیرامون بابیت و بهائیت تألیف می شوند، به تناسب مباحث گوناگون، فراوان به حوادث و رویدادهایی از تاریخ بابیت و بهائیت اشاره...

پنجشنبه، 17 مرداد 1392

میرزا آقاخان کرمانی و شور روشنفکری

آنچه به وضوح در متن کار عقلی تمام روشنفکران عصر مشروطه مشخص بوده همان ابتلای بی وقفه، به موضع همه گیری تناقضات آشکار فکری است که ریشه در راز...

چهارشنبه، 16 مرداد 1392

وُجوهِ اشتراک و افتراقِ مشروطه از عدالتخانه

عصر مشروطه، دورانِ اصلاح ساختار مدنی و سیاسی کشور بود، و «عقل و تجربه» حکم می کرد که قانونگذاران، آن نفوذ شگرف و عملکرد درخشان را که قیام عدالتخواهی...

سه‌شنبه، 15 مرداد 1392

فلسفه ی سیاسیِ عدالتخانه در نهضت مشروطیت

پیش از مشروطه، علمای دین، در بین مردم مسلمان این دیار، از نفوذی چشمگیر برخوردار بودند. وارستگی و تقوای فقهای شیعه، استقلال آنان از دولت و دربار،...

سه‌شنبه، 15 مرداد 1392

علت حمایت شیخ فضل الله نوری از محمد علی شاه قاجار

پاسخ به این سؤال، در گرو توجه دقیق به اوضاع و احوال حساس آن روزگار، و تفسیر شیخ از شرایط پیچیده و بغرنج کشور و سیاستهای استعماری دول همسایه است.

سه‌شنبه، 15 مرداد 1392

دیدگاهها، رهنمودها و هشدارهای اسلامی شیخ فضل الله نوری

حفظ نظام عالم، محتاج به قانون است و هرملتی که تحت قانون داخل شدند و برطبق آن عمل نمودند امور آنها [بسته] به استعداد قابلیّت قانونشان، منظّم شد

سه‌شنبه، 15 مرداد 1392

چرا شیخ فضل الله نوری مخالف «مشروطه» بود؟

پاسخ سؤال فوق، پیش از هر چیز در گرو آشنایی با واژه های عدالتخانه، مشروطه ی مطلقه و مشروطه ی مشروعه، و تمیز و تفکیک آنها از یکدیگر است. زیرا مشروطه،...

سه‌شنبه، 15 مرداد 1392

قیام تنباکو، نخستین ایستادگی در برابر شاه

قرارداد رژی یا انحصار نامه توتون و تنباکو که میان دولت ایران و ماژور تالبوت انگلیسی منعقد شد تا چهارم جمادی‌الثانی 1309ق که الحاق کامل آن اعلام...

دوشنبه، 7 مرداد 1392

مسیر طالبی و فقدان پرسش از سامان جدید غرب

تفاوت عمده‌ی «میرزا ابوطالب خان» با «شوشتری» در این است که شناخت وی از غرب و تحولات آن همچون شوشتری با واسطه صورت نمی‌گیرد و ابوطالب خان این...

دوشنبه، 7 مرداد 1392

پیامدهای بی‌تدبیری در برابر غرب

به فراخور ایجاد شرایط جدید در غرب و ایجاد صنایع و دست‌آوردهای جدید، توجه دولت‌های استعمارگر اروپایی به منظور تأمین الزامات زاییده‌ی دوران جدید،...

دوشنبه، 7 مرداد 1392

بررسی روند ترویج غرب‌زدگی در روزنامه‌ی مجلس

روزنامه‌ی «مجلس» یکی از اثرگذارترین رسانه‌های مکتوب در بین سال‌های 1285 تا 1291ه.ش. است؛ با توجه به این اثرگذاری و طول مدت نشر این روزنامه، بررسی...

دوشنبه، 7 مرداد 1392

یادگار امیر کبیر در ناصر خسرو

نخستین مدرسه به سبک و سیاق اروپایی به نام «دارالفنون» ۱۶۱ سال قبل در تهران، خیابان ناصری، محدوده ارگ سلطنتی تاسیس شد. این بنای فرهنگی که باعث...

يکشنبه، 6 مرداد 1392

وقتی شاه برای شیرش یک خط تلگراف کشید

به هنگام سلطنت محمدشاه قاجار، میرزاحسین خان آجودانباشی مقدم ماموریت یافت تا به لندن عزیمت کند و پیرامون مسایل دخالت های وزیر مختار دولت انگلیس...

يکشنبه، 6 مرداد 1392