قرآن مكّى و مدنى از نگاه سيد قطب

چکیده: شناخت صحيح و دقيق آيات و سوره‏هاى مكى و مدنى از مهم‏ترين قرينه‏هاى لازم در تفسير و تبيين وحى آسمانى و الهى قرآن به شمار است. با وجوداين...

شنبه، 15 فروردين 1388

انسجام قرآن؛ رهيافت «فراهى - اصلاحى» در تفسير(2)

اصلاحى در تفسير سوره‏هايى كه تفسير فراهى بر آنها موجود بوده، تا حد زيادى وام‏دار استاد خويش است،58 هرچند گهگاه درباره عمود سوره با فراهى اختلاف...

چهارشنبه، 5 فروردين 1388

انسجام قرآن؛ رهيافت «فراهى - اصلاحى» در تفسير(1)

چکیده: روش تفسير قرآن در دوره معاصر با روش‏هاى سنتى تفسى در سده‏هاى پيشين تفاوت هايى آشكار دارد. از جمله وجوه تمايز آنها، رهيافتى نوين در تفسير...

چهارشنبه، 5 فروردين 1388

نسخ قرآنی از ديدگاه شيخ طوسى(2)

دوم: خبرى كه متضمن معناى امر يا نهى نيست، بلكه تنها از صفت چيزى حكايت مى‏كند. اما آن خبرى كه معناى امر و نهى دارد، نسخ در آن جايز است. و دليل...

دوشنبه، 3 فروردين 1388

نسخ قرآنی از ديدگاه شيخ طوسى(1)

چکیده: يكى از مباحث جدى و اساسى علوم قرآنى بحث نسخ در قرآن است اهميت اين بحث را از روايات ائمه(ع) كه در اين باره رسيده مى‏توان فهميد. اين مقاله،...

دوشنبه، 3 فروردين 1388

تاثير قرآن در واژگان عربى

قرآن كريم با وجود آنكه به زبان عربى نازل شد، چندان متاثر از آن نبود و تاثيرات ژرف و فراوانى در آن بر جاى نهاد . زبان عربى در دوره جاهلى فقط به...

دوشنبه، 26 اسفند 1387

محكم و متشابه در پژوهش های قرآنی

خداوند متعال در آيه‌ي هفتم از سوره‌ي آل عمران به صراحت گفته است كه قرآن كريم در كنار آيات محكم، مشتمل بر آياتي ويژه، موسوم به « متشابهات»‌است...

دوشنبه، 26 اسفند 1387

ناسخ و منسوخ

« نسخ» در لغت به معانى مختلفى آمده است كه عبارتند از: ازاله، تغيير، ابطال و چيزى را جاى چيز ديگر قرار دادن. نَسَخَ الكتاب: كَتَبَه عن معارضة؛...

شنبه، 3 اسفند 1387

معانى نفس از ديدگاه قرآن

بعد از بحث و بررسى از مسائل بنيانى و زيربنائى در روانشناسى‏اسلامى از قبيل تعريف روانشناسى موضوع‏النفس و اهميت آن و رابطه‏علم با ساير علوم و بررسى...

يکشنبه، 6 بهمن 1387

معناشناسى واژه جاهليت در قرآن

درباره معناى واژه جاهليت در قرآن كريم اختلاف نظر وجود دارد: برخى آن را به معناى بى‏دانشى و نادانى گرفته‏اند; اما در اين مقاله تلاش شده‏است كه...

يکشنبه، 8 دی 1387

نداها و خطابهاى الهى در قرآن

قرآن مجيد به منظور استفاده همگانى از رهنمودهايش و درك حقايقش، در بيان مفاهيم و معانى بلند خود و ابلاغ پيام هايش، شيوه هاى خاصى به كار برده و...

شنبه، 30 آذر 1387

واژه‌شناسي‌ قرآن‌

واژه‌ « قرآن‌» معروفترين‌ نام‌ كتاب‌ آسماني‌ مسلمين‌ است‌ كه‌ خداي‌ تعالي‌ خود اين‌ نام‌ را براي‌ كتاب‌ خويش‌ برگزيده‌ است‌، چنانكه‌ در سوره‌...

پنجشنبه، 30 آبان 1387

لوح محفوظ و لوح محو و اثبات

آنچه در جهان آفرینش از کوچک و بزرگ پدید مى‏آید، همگى نمودهایى از قدرت و علم بى‏پایان الهى است و همه‏ى این پدیده‏ها بر اساس اراده ومشیت‏خداوند...

پنجشنبه، 16 آبان 1387

سوگندهاى هدايت بخش (بخش دوّم)

پس از سوگند به "زمان"، يعني گاه‌ها و اوقات مختلف شبانه‌روزي، سوگند به آسمانها و زمين و پديده‌هاي كيهاني، از نظر آماري، در قرآن بيشتر به چشم مي‌خورد. باور...

پنجشنبه، 16 آبان 1387

معناشناسى واژه جاهليت در قرآن

درباره معناى واژه جاهليت در قرآن كريم اختلاف نظر وجود دارد: برخى آن را به معناى بى‏دانشى و نادانى گرفته‏اند; اما در اين مقاله تلاش شده‏است كه...

سه‌شنبه، 14 آبان 1387

سوگندهاى هدايت بخش(بخش سوّم)

نام "انسان" به عنوان موجودي كه اهل اُنس و الفت اجتماعي است ، ۶۵ بار در قرآن (در زمينه‌هاي مختلف) تكرار شده‌است. اگر واژة "بشر" بر ويژگيهاي جسمي...

دوشنبه، 13 آبان 1387

سوگندهاى هدايت بخش(بخش اوّل)

مي‌گويند سوگند خوردن كار كساني است كه اعتماد به نفس ندارند و مجبور هستند براي جلب اعتماد ديگران و باوراندن سخنانشان، به سوگند و سوء استفاده از...

شنبه، 11 آبان 1387

تناسب آيات و سوره‌هاي قرآن(1)

قرآن كريم از نظر بعد زيبايي شناختي در ميان همه‌ي كتاب‌ها بي‌نظير است. نحوه‌ي چينش حروف، تك‌واژه‌ها، عبارت‎ها و آيه‌ها با وزن و آهنگشان، بيش‌ترين...

يکشنبه، 20 مرداد 1387

امامت در قرآن

واژه امام در قرآن كلمه «امام» و جمع آن «ائمّه» مجموعاً دوازده بار در قرآن به كار رفته كه هفت بار آن به صورت مفرد آمده و پنج بار به شكل جمع؛ بهر...

پنجشنبه، 17 مرداد 1387

آشنايي با معجم هاي قرآني

گذشت زمان ،افزايش تجربيات محققان و پژوهشگران، وسعت دامنه تحقيق و تلاش، لزوم بررسي هاي گوناگون، و فرصتهاي اندك، برخي از هوشمندان آگاه به زمان...

شنبه، 29 تير 1387