در معنای تفسیر

از اوّلین مباحث مطرح در تاریخ تفسیر تعریف اصطلاح «تفسیر» است. آسیب جدی واکاوی معانی اصطلاحات، دست زدن به یک اجتهاد معنایی است. این در حالی است...

چهارشنبه، 26 مهر 1396

ضرب‌القرآن بالقرآن و علت نهی از آن

در تفسیر به رأی، به روایاتی اشاره شده که در آنها تعبیر «ضرب قرآن به قرآن» به کار رفته بود. از آنجا که این روایات، مورد توجه‌اند و افزون بر جنبه‌ی...

جمعه، 6 اسفند 1395

تلاش اهل بیت (ع) برای آموزش تفسیر و قواعد آن

اهل بیت (علیه‌السلام) به تمام مفاهیم و معانی قرآن آگاه هستند؛ این آگاهی به کتاب الهی، وظیفه‌ی هدایت انسان‌ها به شناخت حقیقی قرآن و مفاهیم آن...

جمعه، 6 اسفند 1395

نگاه اهل بیت (ع) به توانایی دیگران در فهم و تفسیر قرآن

اهل بیت (علیهم‌السلام) هرگز غیر خود را ناتوان از فهم قرآن نمی‌دانستند؛ بلکه آنچه موجب نگرانی آنان بوده، جهل به مقدمات لازم برای یک تفسیر صحیح...

جمعه، 6 اسفند 1395

ماهیت و مؤلفه‌های تفسیر به رأی از نگاه امام خمینی (ره)

تفسیر به‌رأی، یا تحریف معنوی، از جمله مباحث پرچالش و در عین حال، بسیار تأثیرگذار علوم قرآنی است که با توجه به هشدار مکرر روایات از آن، از آغاز،...

چهارشنبه، 4 اسفند 1395

چیستی تفسیر قرآن از دیدگاه امام خمینی (ره)

قرآن کلام وحی و معجزه جاویدی است که در طول تاریخ توجه اهل معرفت را برانگیخته و انسان‌ها را به سوی سعادت رهنمون شده است. امام خمینی به طور مداوم...

چهارشنبه، 4 اسفند 1395

شیوه‌ی پژوهش در موضوعی از قرآن کریم

هنگامی که محقق بر آن می‌گردد تا به موضوعی از موضوعهای قرآن کریم بپردازد، چاره‌ای نیست که تصور و برداشتی از ابعاد موضوع داشته باشد و در گردآوری...

شنبه، 1 اسفند 1394

روش تفسیر قرآن

بحثی که مطرح می‌باشد تفسیر موضوعی قرآن کریم است. بنابراین قبلاً باید به معنای تفسیر توجه کرد، بعد درباره‌ی ‌اینکه آیا قرآن را با روش خاصی می‌شود...

دوشنبه، 16 آذر 1394

لزوم توجه به شرایط و فضای نزول آیات در تفسیر

بر این اساس، مفسّر راستین نخست باید به پاکسازی جانش بپردازد و به اندازه پاکی فکری و رفتاری اش، بدان حقیقت نوری دست یابد و خودش را نوردار سازد؛...

پنجشنبه، 12 شهريور 1394

معنای تفسیر

از مجموع سخنان ادیبان عرب برمی آید که ریشه « ف س ر » و « س ف ر » به معنای کشف و روشن ساختن است؛ واژه « تفسیر » فقط یک بار در قرآن آمده و در روشن...

پنجشنبه، 12 شهريور 1394

دانش های باسته در فهم و تفسیر آیات قرآن (2)

توریه و استخدام از قواعد مهم علم بدیع هستند كه می توانند ابزار فهم مفسر در بررسی و تحلیل منابع لغوی باشند. « توریه» یكی از محسنات علم بدیع است...

يکشنبه، 24 خرداد 1394

دانش های باسته در فهم و تفسیر آیات قرآن (1)

در این مقاله ابتدا در تعریفی كوتاه، تفاوت بین علوم بایسته و منابع تفسیر بیان شده و سپس طی نقل تأییدآمیز استاد معرفت از راغب اصفهانی برخی از علوم...

يکشنبه، 24 خرداد 1394

روش صحیح تفسیر قرآن با تأكید بر كتاب « التفسیر الأثری الجامع »

فقیه پارسا و مفسر ارجمند آیت الله محمد هادی معرفت (رحمة الله علیه) ‌از جمله اندیشمندان عرصه قرآن پژوهی در دوره معاصر بوده اند و آثار فراوانی...

يکشنبه، 24 خرداد 1394

شيوه ي فهم و تفسير آيات قرآن (1)

قرآن تا آنجا که به ظاهر آن مربوط مي شود، مثل همه ي کتابهاي آسماني، با زبان مخاطبان مستقيماً بر پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) نازل شده است....

پنجشنبه، 16 بهمن 1393

شيوه ي فهم و تفسير آيات قرآن (2)

براي اينکه مخاطب از حقانيت و درستي مطلب اطمينان حاصل کند، معمولاً در بيان مطلب از ابزار تأکيد استفاده مي شود يکي از مهمترين و مؤثرترين ابزار...

پنجشنبه، 16 بهمن 1393

روش شناسي تفسير قرآن

در تفسير قرآن گاه به طور جداگانه از هر سه روش عقلي، نقلي و شهودي استفاده مي شود و شيوه هاي تفسيري عقلي و مأثور و عرفاني شکل مي گيرد. گاه نيز...

چهارشنبه، 15 بهمن 1393

بررسي نياز مخاطبان قرآن به تفسير

برخي، معاني قرآن را براي همه آشکار مي دانند و نقشي براي مفسران از جمله معصومين (عليهم السلام ) در تفسير، قائل نيستند؛ ولي عموم مفسران، قرآن را...

سه‌شنبه، 7 بهمن 1393

انواع و اقسام مباني تفسير

مباني تفسير که همان « پيش فرض هاي بنيادين » مفسّران در تفسير قرآن است، داراي انواع و اقسامي است، مانند مباني مشترک و مختصّ، مباني کلامي، مباني...

سه‌شنبه، 7 بهمن 1393

اصطلاح شناسي علم تفسير

در آغاز، کاوشي در مفهوم شناسي برخي از اصطلاحات همچون مباني، تفسير، تأويل، اصول، قواعد، ضوابط، منابع، روش ها، مناهج، گرايش ها ضروري مي نمايد،...

سه‌شنبه، 7 بهمن 1393

تفسير به رأي و عدم رعايت اصول تفسير

طبق قاعده « تُعرف الأشياء بأضدادها » يکي از راه هاي شناخت اصول صحيح تفسير، شناخت روش هاي ناصواب در تفسير قرآن و در رأس آن ها « تفسير بالرأي »...

دوشنبه، 8 دی 1393