اعضای بدن در قرآن (1)

حس شنوایی و بینایی، دو رکن اساسی معرفت و تفکر است. سخن گفتن بر مبنای شنیدن و تصور اشیاء بر اساس مشاهده است، لذا گوش و چشم اهمیت ویژه ای برای...

سه‌شنبه، 1 اسفند 1391

معناشناسی عقل و قلب در قرآن کریم

ارتباط لغوی که لغویان بین دو واژه ی عقل و قلب برقرار کرده اند، با کاربرد قرآنی این دو واژه نیز مورد تأیید است. قرآن کریم در بیان آیات الهی ارتباط...

يکشنبه، 29 بهمن 1391

معناشناسی «تدبّر» در قرآن کریم

از تعبیر تدبّر در قرآن کریم عمدتاً، مفهوم تأمل در معانی کلام الله استنباط شده است؛ حال آن که بیان قرآن کریم تصویر دیگری از این مفهوم به دست می...

يکشنبه، 29 بهمن 1391

نیروی محرک تاریخ از دیدگاه قرآن

بررسی نظر قرآن درباره «فلسفه ی تاریخ و نیروی محرک آن» نیاز به بحث گسترده ای دارد که بدون گردآوری مجموع آیات مربوط به موضوع، شرح و بسط آن امکان...

پنجشنبه، 12 بهمن 1391

کرامت انسان در قرآن کریم

مسئله «کرامت انسان» از مباحث مهم در حوزه انسان شناسی است که در میان مکاتب مختلف الهی و بشری رویکردهای متفاوتی را موجب گردیده است. ضرورت معناشناسی...

سه‌شنبه، 26 دی 1391

سیمای انسان در سوره یوسف

این سوره با 111 آیه که یکصد آیه آن به داستان حضرت یوسف (ع) اختصاص دارد. جایگاه ارزشی انسان و خصوصیات زشت و زیبایش را در قالبی بسیار زیبا و دلنشین...

چهارشنبه، 13 دی 1391

انسان شناسی قرآن و تأثیر آن بر نظریات علمی

امتداد وجودی انسان در حوزه قابلیت های معرفتی و وجودی، این امکان را برای او ایجاد کرده تا در جهت تحقق اهداف خود، هم دیگر موجودات را به تسخیر خود...

جمعه، 10 آذر 1391

سیر تکاملی معنای «اندیشه» در قرآن کریم

مفهوم اندیشه در دیدگاه قرآن کریم، مانند بسیاری دیگر از مفاهیم این کتاب آسمانی نه مفهومی انتزاعی و صرفاً ذهنی و نه مفهومی عرضی و فقط مادی است....

جمعه، 12 آبان 1391

در آمدی بر جایگاه انسان در آفرینش از منظر قرآن مجید

شیوه تحقیق :دراین مقاله سعی شده است تا ابتدا به بررسی کلمه انسان و ریشه آن پرداخته شود و سپس هویت قرآنی انسان مورد بررسی قرار گیرد.در لابه لای...

شنبه، 19 فروردين 1391

از ديو و دد ملولم و انسانم آرزوست!

انسان هموارانسان همواره در کانون انديشه و تفکر بشري يکي از مهم ترين دغدغه ها بوده است. توجه به انسان تنها به اين سبب نيست که او يکي از موجودات...

سه‌شنبه، 23 اسفند 1390

انسان در عالم ذرّ: آراء و اقوال دانشمندان قرن 15(3)

إن الله تعالي اخرج أولاً ذرية آدم ظهره، ثم اخرج من ذريته ذريتهم. و ليس معني الذرية خاصاً بما بعد الولادة في الدنيا. لکن لم يذکر في الآيه إخراج...

دوشنبه، 15 اسفند 1390

انسان در عالم ذرّ: آراء و اقوال دانشمندان قرن 15(2)

اين اشکال مبني بر آن است که بدن هاي ذرّي غير از بدن هاي دنيوي باشند، در حالي که مقتضاي روايات برخلاف اين مبنا است، زيرا بدنهاي دنيوي عين همان...

دوشنبه، 15 اسفند 1390

انسان در عالم ذرّ: آراء و اقوال دانشمندان قرن 15(1)

چکيده: عالم ذرّ، از مسائلي است که در قرآن و روايات، درباره ي آن سخن رفته است و شناخت آن به فهم معناي توحيد، کمک مي رساند. در اين گفتار، نظرات...

دوشنبه، 15 اسفند 1390

به اندازه همت

شناخت موقعيت انسان در هر ديدگاهي بستگي به نوع مباني و مؤلفه هاي آن ديدگاه درباره انسان دارد تا زمينه قضاوت در خصوص موفقيت و عدم موفقيت آن ديدگاه...

يکشنبه، 14 اسفند 1390

بررسی و تحلیل دیدگاه برخی از مفسران قرآن در موضوع کاستی اندیشه زن

بارزترین شاخصه‌ی انسان که ارزش وی بدان سنجیده می‌گردد، برخورداری از قدرت اندیشه و تعقل است؛ اما از آنجا که برخی از روایات، ناظر بر کاستی توانایی...

پنجشنبه، 11 اسفند 1390

چهارده اصل مهم انسانی از دید قرآن

انسان از دیدگاه قرآن کریم از کرامتی ویژه برخوردار است، تا آنجا که مسجود فرشتگان قرار گرفته است.چنانکه می فرماید: «همانا بنی آدم را کرامت بخشیدیم...

چهارشنبه، 16 آذر 1390

انسان در عالم ذرّ

معرفت خدا در عالم ذرّ و اقرار بر معرفت، در آيات و روايات مطرح شده و انديشمندان بزرگ در اين مورد سخن گفته اند. در اين نوشتار، نظريه هاي پنج تن...

سه‌شنبه، 10 آبان 1390

قرآن قبل از انسان آفریده شد؟

در سوره‌ی الرحمٰن ابتدا «علم القرآن» بیان شده و سپس «خلق الانسان»، پس قرآن قبل از انسان به چه کسانی تعلیم داده شده است؟ موضوع را از چند جنبه...

پنجشنبه، 7 مهر 1390

مترادفات عقل

عقل در لغت لفظي عربي است که معادل فارسي آن همان خرد، انديشه، فهم، معرفت و گاهي نيز به معناي هوش آمده است، جالب اينکه بدانيم خود کلمه عقل بطور...

چهارشنبه، 23 شهريور 1390

روح؛حقيقت وجودي انسان(1) نگاهي دوباره به آيه روح

روح، از واژگاني است که با خود رازها و رمزهايي را به يدک مي کشد که در حوزه هاي دين، فلسفه، عرفان، طب و روان شناسي بررسي شده است. در اين مقاله...

يکشنبه، 6 شهريور 1390