اي پديدار آمده همچون پري با دلبري

شاعر : سنايي غزنوي

هر که ديد او مر ترا با طبع شد از دل بري		اي پديدار آمده همچون پري با دلبري
زان که از هر معنيي چون آفتاب خاوري		آفتاب معني از سايت بر آيد در جهان
مر ترا از راستي تو مشتري شد مشتري		زهره مزهر بر تو سازد کز عطارد حاصلي
دستيار خويش دارد زهره در خنياگري		بينمت منظوم و موزون و مقفا زان ترا
چون نکو رويان ز شيريني همي جان‌پروري		همچو مشک و گل سمر گشتي به گيتي نسيم
چون گل و مل در جهان آراسته بي‌زيوري		مجلس آرايي کني هر جا که باشي زان که تو
لفظ و خط همچون عوض شد در عرض بي جوهري		گر عرض قايم نباشد ني ز جوهر در مکان
شايد ار باشي تو مانند پري در دلبري		از پري ز آتش بود تو آتشين طبع آمدي
چون نشينند و بينندت چنين باشد پري		تا بينندت به خوبي داستان از تو زنند
نيستي زين چارگوهر پس تو پنجم گوهري		گوهر معني تمامي ايزد اندر تو نهاد
چون ز هر معني پر از گوهر چو بحر اخضري		از براي چه کني چون ابر هرجايي سفر
شکر چون گوهري و گوهر چون شکري		گوهر و شکر بهم نبود تو از معني و لفظ
از چه از دست و قلم اندر پناه عنبري		گر ز طبع خواجه گشتي گوهر درياي علم
پيش تخت تاجداران لفظ تازي و دري		با شرف گشتي چو تاج اصفهانت جلوه کرد
کلک خواجه تا قوي دارد ترا با لاغري		مشرق و مغرب همه بگرفت نام نيک تو
در عجم چون عنصري و در عرب چون بحتري		تاج اصفاهان السان الدهر ابوالفتح آنکه هست
کرد پيدا در طريق شاعري او ساحري		آن اديب مشرق و مغرب که اندر شرق و غرب
تا بداني و ببيني ساحري و شاعري		شعر او خوان شعر او دان شعر او بين در جهان
گويم اين شعر آسماني اي معاني اختري		معني بسيار چون بينم من اندر شعر او
همچنان چون نور از خورشيد چرخ چنبري		معني از اشعار او معروف گشت اندر جهان
گر تو اندر آسمان آساي شعرش بنگري		آفتاب و ماه و انجم بيني از معني بسي
چون گهر از روي تاج و چون نگين ز انگشتري		معني اندر شعر او تابان بود از لفظ او
آن ما موي سرست آنبه بود کش بستري		شعر او ابروست کز پروردين افزايد جمال
از پس سيد نشايد دعوي پيغمبري		پيش او هرگز نشايد کرد کس دعوي شعر
در جهان تا تو ولادتگاه چونين سروري		اي سپاهان سروري کن بر زمين چون آسمان
در همه علمي توانا در همه بابي جري		آفرين بادا بر آن بقعت کزو گشت او پديد
چون قلم گوهر نگاري چون قلم دين گستري		اي بمانند قلم تو ذولسانين جهان
کز هنر وقت شرف جز فرق کيوان نسپري		در زمين تو آن عطارد آيتي در روزگار
پيش تخت تاجداران از هنر نام آوري		چون لسان‌الدهر و تاج اصفهان شد نام تو
اندر آن آبي چو گوهر و اندر آن آتش زري		آب و آتش گر پديد آيد به دست امتحان
چون خليل و چون کليم از آب و آتش بگذري		معجزات تو شود آن آب و آتش زان که تو
شاعري در جنب فضلت هست کاري سرسري		تو به اخبار و به تفسيري امام بي‌بدل
بوحنيفه گفت در شعري براي عنصري		نيستي اندر طريق شعر گفتن آنچنانک
دست دست تست کس را نيست با تو داوري »		«اندرين يک فن که داري و آن طريق پارسي ست
بر زمين نارد نتيجه‌ي چرخ چون تو گوهري		گوهر جدت اگر فخر آورد بر تو رواست
شرح معنيهاي او هرگز نگردد اسپري		پيش معنيهاي تو معني نمايد چون سمر
ساحري در پيش موسي چون نمايد سامري		شاعري در پيش تو شاعر کجا يارد نمود
چه عجب گر بخشدت شه گنج زر جعفري		پيش بحر علم تو هر بحر چون جعفر بود
در جهان علم مانا تو دگر اسکندري		از براي گوهر معني روي در شرق و غرب
نه بسان آفتاب و مه دوان بر هر دري		آفتاب و ماه علم آراستي زان پس که تو
فکر جان بيني همه با چشمهاي عبهري		يک کرشمه گر تو بنمايي دگر از چشم فضل
اين همه ز آنجا که حق تست چون من بي‌بري		باش تا باغ اميد تو تمامي بر دهد
علم و حکمت شد چو شارستان و تو چون حيدري		سيد اهل سخن تو اين زمان چون سيدي
عمر ثاني را ز اول زين معاني رهبري		زنده کردي تو از آن تصنيف نام عالمي
اي خنک آنرا که تو ذکرش در آن جمع‌آوري		هر که در گيتي گسست از ذکر تو مذکور شد
چون تو از ذکر نکو در عمر نيکو محضري		يادگار از مردمان ذکر نکو ماند همي
گر چه پيش ملک او دونست ملک نوذري		ذکرهاي عنصري از ملک محمودي بهست
آفرين گويم همي نفرين کنندم بر سري		نيک گويي تو از من بشنوند آن از تو هيچ
بر زمين اکنون مرا چه بهتري چه بدتري		آسمان در باب من باز ايستاد از کار خويش
از غم نرگس صفت گردي چو گل جامه‌دري		گر بگويم کاين گل شاديم چون پژمرده شد
در ميان خاک و باد و آب و آتش داوري		مستمع بودندي از لفظ تو گر بودي جداي
بسته‌اند از بهر نامي اين گروهي از خري		تو همي گفتي که شعرت ديگران بر خويشتن
نه چو طاووسش ببايد کردن آن جلوه‌گري		جامه‌ي طاووس از شوخي اگر پوشيد زاغ
زاغ را زيبد برفتن کشتي کبک دري		چون نعيق زاغ شد همچون نواي عندليب
عمر ضايع گشت ما را کس نگفت اي چون دري		آنچه تو يک روز ديدي مانديديم آن به عمر
خرش خور و خوش خند مگري گرگري بر ما گري		رنج بردي کشت کردي آب دادي و بردرو
اينت دولتيار مرد اندر حديث شاعري		چون ترا بينيم گوييم اندرين ايام خويش
گر کني عفوم شود آن بيد گلبرگ طري		پيش جنات‌العلي آورده‌ام ام بيدي چو نال

اي پديدار آمده همچون پري با دلبري

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته