رايانش ابري چيست و چرا آن را دوست خواهيد داشت؟
رايانش ابري يک فناوري نوپا به شمار مي رود که مي توان آن را فرزند خلف عصراينترنت دانست؛ چرا که نياز اصلي براي استفاده از اين تکنولوژي دسترسي به اينترنت پرسرعت است. ويژگي اصلي اين تکنولوژي هم اين است که مانندابرهايي که همه جا بالاي سرما وجود دارند. هرجا که به اينترنت دسترسي داشته باشيم مي توانيم از سرويس هاي ابري استفاده کنيم. اين فناوري يک فناوري نوپا به شمار مي رود ولي اگر بخواهد مانند پدرش با سرعت تمام وارد زندگي روزانه مان شود بايد حواسمان را بيشتر جمع کنيم و آن را بهتر بشناسيم.
رايانش ابري چيست؟
رايانش ابري برپايه شبکه هاي بزرگ کامپيوتري مانند اينترنت است که الگويي تازه براي عرضه، مصرف وتحويل سرويس هاي فناوري اطلاعات با به کارگيري اينترنت ارائه مي کند. کاربران رايانش ابري مي توانند به وسيله نوت بوک، کامپيوتروگوشي هاي هوشمند به منابع سروردسترسي داشته باشند. در رايانش ابري، برنامه ها به وسيله سرور کلود(Cloud) تهيه و مديريت مي شوند واطلاعات نيز در تنظيمات کلود ذخيره مي شود. کاربران نيازي به دانلود برنامه ها به وسيله کامپيوتر يا دستگاهشان ندارند زيرا تمام پردازش ها و ذخيره سازي ها به وسيله سرورکلود انجام مي شود. سرويس هاي آن لاين ممکن است توسط ارائه دهندگان کلود يا سازمان هاي خصوصي پيشنهاد داده شود. پيش ازاين عملياتي که يک کامپيوتر انجام مي داد، بدون نصب نرم افزارهاي مورد نياز روي کامپيوتر کاربر ممکن نبود. مثلا اگر مي خواستيد يک عکس ويرايش کنيد، بايد ابتدا يک نرم افزار ويرايش عکس مثل فتوشاب يا فري هند را خريداري کنيد وپس از نصب آن روي کامپيوترتان، عکس موردنظرتان را ويرايش کنيد. با پيدايش وپيشرفت شبکه هاي محلي وبالارفتن سرعت انتقال اطلاعات در اين شبکه ها، مدل کلاينت- سرور ايجاد شد. در اين نوع از معماري نرم افزار کامپيوترهايي با قدرت پردازشي بسيار بالا به عنوان سرور در نظر گرفته مي شوند که مي توانند ميزبان کامپيوترهاي ديگر متصل به شبکه شوند. بعدتر با پيدايش شبکه اينترنت و افزايش سرعت انتقال اطلاعات از طريق اين شبکه، امکان ارائه چنين خدماتي از طريق وب ايجاد شد. به اين ترتيب به جاي اينکه عمليات محاسبه روي کامپيوترشخصي کاربر انجام شود، اين محاسبات روي سروري که از طريق اينترنت به کامپيوتر کاربر متصل است، انجام مي شود و نتايج محاسبات از طريق اينترنت براي کاربر ارسال مي شود.
يک سرويس ابري چگونه کار مي کند.
براي استفاده از خدمات ابري به يک دستگاه با قابليت اتصال به اينترنت نياز داريد تا بتوانيد از طريق يک مرورگر وب به شبکه جهاني اينترنت و از اين طريق به سرويس هاي ابري دسترسي پيدا کنيد. رايانش ابري براساس مدل مشتري- سرور عمل مي کند ودرآن از پروتکل هاي مرورگرهاي وب استفاده مي شود. اين تکنولوژي برنامه هاي کاربردي مبتني بر سرور ارائه مي دهد وخروجي اين برنامه ها از طريق مرورگر وب دردسترس شما قرار مي گيرد اما همه محاسبات وتغييرات را سرور انجام مي دهد و نتايج نهايي از جمله فايل هاي ايجاد شده به طور دائم روي سرور ابرذخيره مي شود. عملکرد نرم افزار ابر وابسته به دسترسي به شبکه است اماسرعت و قابليت اطمينان به سرعت پردازش دستگاه مشتري بستگي دارد. از آنجايي که سرويس هاي ابرمبتني بر وب هستند، مي توانند روي سيستم عامل هاي مختلف کار کنند. فرقي نمي کند که شما از لينوکس استفاده کنيد، مکينتاش يا ويندوز. در هر حالت شما به فايل ها واطلاعات موجود در فضاي ابري تان دسترسي داريد و مي توانيد از سرويس هاي آن استفاده کنيد. همچنين فرقي نمي کند که از يک گوشي هوشمند براي اتصال به سرور ابراستفاده مي کنيد يا يک تبلت. درصورت دسترسي به اينترنت با هر سخت افزاري مي توانيد به سرويس هاي ابري دسترسي داشته باشيد.
هياهويي براي هيچ؟
عده اي از کارشناسان براين باورند که اين همه هياهو پيرامون تکنولوژي ابري، هياهويي براي هيچ است. آنها مي گويند رايانش ابري چيز تازه اي نيست و از اولين روزهاي پيدايش اينترنت، کاربران اينترنت از اين تکنولوژي استفاده مي کنند. آنها سرويس اي ميل را مثال مي زنند. در سرويس اي ميل، نامه هاي الکترونيکي ميليون ها کاربردر يک سرور، مانند سرور ياهو يا گوگل، ذخيره مي شود و کاربر مي تواند از هرجا که بخواهد، درصورت دسترسي به اينترنت، به اين نامه هاي الکترونيکي دسترسي داشته باشد. حالا با بالاتر رفتن سرعت اينترنت، فقط امکان ارائه چنين سرويس هايي بيشتر شده در حالي که در ذات اين تکنولوژي تغييري حاصل نشده است.
مشکلات رايانش ابري
هرتکنولوژي نوظهوري با مشکلات ومعضلات خاص خودش روبه روست وممکن است ضريب اطمينان بالايي نداشته باشد. رايانش ابري هم از اين قاعده مستثني نيست و نقاط ضعفي دارد که در اينجا به آنها اشاره مي کنيم.
1- امنيت اطلاعات و حفظ حريم خصوصي کاربران
از آنجا که اين تکنولوژي ذاتا از شبکه اينترنت استفاده مي کند، حريم خصوصي کاربر در خطر جدي قرار مي گيرد. اطلاعات کاربر در اين سرويس بين او وسرورابر در رفت وآمد است و تمام اطلاعات او در سرور ابر ذخيره مي شود. به اين ترتيب اين احتمال وجود دارد که اطلاعات کاربر مورد سرقت سايبري قرار بگيرد. يا اينکه اطلاعات او به شکل اشتباه در اختيار يک کاربر ديگر قرار بگيرد و دراثر چنين اشتباهاتي پاک شودواز بين برود. در اين حالت اصطلاحا گفته مي شود که اطلاعات کاربرنشت کرده است.
2- مشکلات بين المللي، سياسي واقتصادي
ممکن است به دليل اينکه اطلاعات عمومي به صورت آزادانه جمع آوري مي شوند و به طور خصوصي درآرشيو سروري که در يک کشوري ديگر قرار دارد، مشکلاتي را به وجود آورد. مثلا در اثر يک فعل و انفعال سياسي کشوري که سرورابر در آن قرار دارد، سرويس دهي به کاربران يک کشور ديگر را ممنوع کند.
3- تداوم خدمات
در اين سيستم کاربر مديريت اطلاعات وپردازش اطلاعات را به يک شرکت ارائه دهنده سرويس واگذار مي کند. درصورتي که به هر دليلي اين شرکت قادرنباشد يا نخواهد به ارائه سرويس ادامه بدهد، کاربران ديگر به اطلاعاتشان دسترسي نخواهند داشت و به شدت محدود خواهند شد. رايانش ابري هميشه قابليت اعتمادمستمري را ارائه نکرده است. مثلا مشتريان salesforce.com در تاريخ 12 فوريه 2008 به مدت شش ساعت قادر به دريافت خدمات نبودند. و سه روز بعد خدماتAmazon s S3 وEC2 به مدت سه ساعت دچار وقفه شدند.
4- مشکل انتقاد داده ها درزمان تغيير شرکت ارائه دهنده سرويس ابري
يکي ديگر از مشکلات اصلي خدمات ابري اين است که هنوز استاندارد مشخصي براي اين سرويس ها تعيين نشده است. بنابراين زماني که کاربر مي خواهد ارائه دهنده سرويس ابرخود را تعويض کند، هيچ استاندارد تعريف شده اي بين اپراتوروکاربر وجود ندارد واين تعويض بسيار پيچيده است.
کسپرسکي به عنوان تامين کننده امنيت فضاي ابري
در حال حاضر رشد و پيشرفت شرکت هايي که رايانش ابري ارئه مي کنند به دليل مساله امنيت، بامشکل ومواجه است. يکي از مهم ترين مشکلات يک سرويس ابري اين است که اطلاعات کاربردر فضايي به جز کامپيوتر شخصي اش ذخيره مي شود. بنابراين اين اطلاعات مي تواند هدف حملات سايبري قرار بگيرد؛ چه اطلاعاتي که روي سرور ذخيره شده و چه اطلاعاتي که بين کاربر و سروردر حال ردوبدل شدن است. مثلا دراپ باکس براي آنکه ضريب امنيت هنگام ردوبدل شدن اطلاعات را بالاتر ببرد، از مدتي پيش شروع به استفاده از پروتکل https کرده است. دراين پروتکل براي حفظ امنيت بيشتر، داده هاي کاربر کدگذاري مي شوند. لابراتوار کسپرسکي اخيرا اعلام کرده است که سرويس هاي ميزباني امنيت که به نام ميزباني خدمات امنيتي کسپرسکي(Kaspersky Hosted Email Security) يا(KHSS) شناخته مي شود، براي کسب و کاردرفيليپين در دسترس است.
اين راهکار، مديريت و خدمات يکپارچه اي را پيشنهاد مي کند که با تهديدات امنيتي که درفضاي ابراينترنتي (Cloud) وجود دارد. مبارزه مي کند و يک بستر فاقد آلودگي وترافيک پست الکترونيکي درمحيط هاي کسب وکاررا ارائه مي دهد. اين شرکت اعلام کرد که مدل ميزباني KHSS، هزينه هاي کل مالکيت، TCO را با افزايش سطح خدمات کاهش مي دهد. در حالي که کاهش بارترافيکي در دپارتمان فناوري اطلاعات(IT) به آنها در حفظ زيرساخت هايشان کمک مي کند. مدل اشتراک گذاري، هزينه ها را قابل پيش بيني کرده، اتهامات نگهداري پنهان و همين طور هزينه هاي به روزرساني غيرمنتظره را از بين مي برد. کسپرسکي مي گويد استفاده شرکت هاي فيليپيني از ميزباني خدمات امنيتي کسپرسکي به طورمعمول هزينه هاي عادي سيستم امنيتيIT را بيش از 30درصد کاهش مي دهد. از طرف ديگر عده اي ديگر از صاحب نظران اين طور ادعا مي کنند که بيشتر ترسي که حول وحوش امنيت در فضاي ابري وجود دارد، از يک جهت به دليل کمبود دانش فني کاربران ازفضا و سرويس هاي ابري است واز جهت ديگر به خاطر ترس آنهاست از يک تکنولوژي جديد. با توجه به سروصداي زيادي که درحال حاضر پيرامون اين تکنولوژي نوپا و روبه رشد وجود دارد، هنوز نمي توان به قضاوت درستي درمورد اين تکنولوژي رسيد. ببايد صبر کنيم ورفته رفته با جنبه هايي که اين تکنولوژي به زندگي روزمره ما اضافه مي کند آشناتر شويم
منبع: دانستنيها ويژه نامه ديجيتال شهريور 90