نویسنده: دکتر کتایون خوشابی
کودک آزاری معضلی است که سابقه ای به قدمت بشر دارد. اما در سال 1874 بعد از وضع قوانین مربوط به حمایت از حیوانات، توجه جوامع به کودکان و رفتار بی رحمانه ی بزرگسالان نسبت به آنان جلب شد و قوانینی برای حمایت از کودکان وضع کردند.
طبق ماده ی 19 کنوانسیون حقوق کودک، کشورهای عضو، ملزم هستند تا با اقدامات قانونی، اجرایی، اجتماعی و آموزشی، از کودکان در برابر انواع خشونت ها حمایت کنند.
خشونت های جسمی و روانی، بی توجهی، رفتار توأم با سهل انگاری، سوءرفتار یا بهره کشی جنسی توسط والدین، سرپرست قانونی یا هر شخص دیگری که عهده دار مراقبت از کودک است، از مواردی هستند که کشورهای عضو این کنوانسیون وظیفه دارند از آن ها جلوگیری و با متخلفین برخورد قانونی کنند.
در کشور ما هم به عنوان یکی از ممالک امضاکننده ی کنوانسیون، در چند سال اخیر قوانینی در جهت حمایت از حقوق کودکان وضع شده است که می تواند گام مؤثری در جهت کاهش پدیده ی زشت و مذموم کودک آزاری باشد.
داشتن دیدگاه مالکیتی نسبت به فرزندان یکی از عوامل ممانعت کننده در راه احقاق حق کودکان و حمایت از آنان است. بدون تردید تغییر دادن این نگرش در سایه ی هم کاری رسانه های گروهی، علما، مددکاران و سایر گروه هایی امکان پذیر است که به نوعی با کودکان و مسائل آن ها برخورد مستقیم دارند.
تبدیل کردن نگرش «ما مالک فرزندان خود هستیم.» به دیدگاه «ما امانت دار و مسئول فرزندان خود هستیم.» و بازنگری قوانین مربوط به حمایت از حقوق کودکان ممکن است سال های طولانی زمان ببرد.
کودک آزاری در همه ی جوامع، جزء آسیب های اجتماعی و یکی از اولویت های برنامه ریزی های کشورهای مختلف است. در کشور ما هم طی چند سال اخیر برای مبارزه با کودک آزاری و پیش گیری از آن، کارهایی انجام شده است، و سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این زمینه فعالیت های پژوهشی و مداخلاتی دارند.
در حال حاضر چند شماره تلفن فوری برای این معضل در نظر گرفته شده که معروف ترین آن ها شماره ی 123 است و به سازمان بهزیستی مربوط می شود. 123 شماره ی ساده ای است که خیلی راحت می توانیم به بچه ها یاد بدهیم تا در مواقعی که مورد آزار قرار می گیرند با آن تماس بگیرند. پاسخ گویان این شماره در صورتی که احساس خطر کنند به منزل کودک نیرو اعزام می کنند. این نیروها مددکار و روان شناس هستند، ولی طبق قانون، نمی توانند بدون اجازه ی والدین کودک، وارد منزل شوند. یعنی والدینی که کودک را آزار داده اند می توانند مانع ورود این افراد به خانه شوند! البته اخیراً تمهیداتی در نظر گرفته شده است تا مأموران بتوانند به حکم قاضیِ کشیکِ دادسرا، وارد خانه شوند.
منبع مقاله :
خوشابی، کتایون؛ (1387)، کودک آزاری(انواع آزار جسمی، جنسی، عاطفی و بی توجهی به کودکان)، تهران: نشر قطره، چاپ اول
