تخلیه ی فشار روحی می تواند بخش مهمی از برنامه ی کار کلاس درس ما باشد.

موهبت تخلیه ی فشار روحی

تخلیه ی فشار روحی می تواند بخش مهمی از برنامه ی کار کلاس درس ما باشد. همان گونه که تحقیقات نشان می دهد یادگیری نمی تواند هنگامی که مغز پریشان است به وقوع بپیوندد. این اهمیت دارد که به کودکان اجازه دهیم ذهن خود را پاک کنند و بیشتر با احساسات و جان خود همنوا شوند. یک فشار روحی می تواند به وسیله ی چیزی به سادگی آمدن به کلاس و معلم جانشین را در کلاس درس دیدن و یا جا گذاشتن تکالیف در خانه آغاز شود.

یکی از بهترین هدیه هایی که می توانید به کودکان بدهید این است که به آنها بیاموزید چگونه سطح فشار در خود را تنظیم کنند؛ آنها این هدیه را در طول زندگی شان خواهند داشت. بسیاری از بزرگسالان هیج گاه نیاموختند که چگونه فشار روحی خود را اداره کنند و بنابراین با فریاد کشیدن بر سر اعضاء خانواده، تماشای تلویزیون، خوردن یا نوشیدن، خودشان را تخلیه ی روحی می کنند. جان گاتمن (۱۹۹۷) اظهار می دارد:

در یک دهه ی گذشته، علم مسائل مهمی در مورد نقشی که هیجانات در زندگی ما بازی می کند کشف کرده است. محققان یافته اند که حتی بیشتر از بهره ی هوشی، آگاهی و توانایی هیجانی فرد برای رسیدگی به احساسات، تعیین کننده موفقیت و شادی در تمام جنبه های زندگی، حتی روابط خانوادگی است.

عمل کردن به تمرینات تفکر

تمرین تمرکز

تفکر راهی را برای آرام کردن و تمرکز دادن به کودکان در کلاس درس برای شما فراهم می آورد. تفکر به کودکان کمک می کند تا ذهن خود را پاک نمایند، برای یادگیری آماده شوند و تمرکز بهتری داشته باشند. برای بعد از کلاس ورزش با زنگ های تفریح، تفکر یا تمرکز ذهنی بهترین عمل است. این روش ساده به کودکان اجازه می دهد تا بدن و ذهن خود را آرام کنند و استراحت می دهند.

کودکان می توانند این فعالیت هارا سر میز خود انجام دهند یا ممکن است ترجیح دهند تا در حالت راحت تری روی زمین دراز بکشند.
از کودکان بخواهید تا چشمان خود را ببندند. از آنها بخواهید تا تصور کنند در جای دیگری که احساس آرامش و خوشحالی دارند هستند.
از آنها بخواهید تا نفس عمیق بکشند. ریه ها را از هوا پر کنند. ریه ها را از هوا خالی کنند. نفس عمیق کشیدن را برای یک دقیقه ادامه دهند. فکر بسیار خوبی است اگر موسیقی کلاسیک یا صدای طبیعت را در پس زمینه پخش کنید.
شروع کنید به خواندن تمرین های تمرکز فکری به آرامی و صدای یکنواخت با فاصله میان کلمه ها و جمله ها.
در پایان تمرکز فکری، می توانید با نفس عمیق کشیدن ادامه دهید.
از کودکان بخواهید که چشمان خود را باز کنند. به آرامی بلند شوید، دست های خود را باز و به طرفین بکشید، متوجه می شوید که چه احساس آرامشی به دست آورده اید.

تمرین تمرکز 1

چشمان خود را ببندید. نفس عمیق بکشید. بدن خود را شل کنید. یک روز گرم بارانی را تصور کنید. به قطره های باران گوش کنید که به آرامی و به طرزی سحرآمیز از آسمان می بارند. نفس بکشید و به ابرهای بالای سر خود نگاه کنید. خورشید را که سعی دارد از پشت ابرها بیرون بیاید نگاه کنید. آرامی روز را احساس کنید .رنگین کمان را در آسمان تصور کنید. رنگ های رنگین کمان را ببینید. ببینید چگونه می درخشند و برق می زنند. خودتان را در حال بالا رفتن از رنگین کمان برای رسیدن به رویاهایتان تصور کنید. به آسمان آبی صاف می رسید نزدیک تر می شوید تا به رویاهای خود چنگ می اندازید.

تمرین تمرکز ۲

بدن خود را شل کنید. چشمانتان را ببندید. تصور کنید شما ستاره ای درخشان در آسمان شب هستید. نفس عمیق بکشید. تمام انرژی های منفی خود را بیرون بدمید . چون شما یک ستاره ی آزاد هستید که در آسمان تاریک می درخشید. نفس بکشید. تصور کنید در حال پرواز و بازدید از دیگر ستاره های آسمان هستید یا به طرف بالا شناورید. بالاتر. در آسمان به آرامی . نفس به بیرون بدمید. به درون نفس بکشید. پر از امید و آرزوها از آسمان شب ... و در آخر نفس به بیرون بدمید.

تمرین تمرکز ۳

نفس عمیق بکشید، بازوان خود را شل کنید. پاهای خود را شل کنید . بگذارید صورت و گردن شما تمام تنش ها را به درون رها کند. تمام فشار روحی که در بدنتان جمع شده را به بیرون بریزید. اجازه دهید پاهایتان به آرامی آویزان شوند ... شانه های خود را شل کنید احساس کنید تمام تنش ها همان گونه که نفس عمیق به بیرون می دمید رها شده اند . بدن خود را آرام و شل تصور کنید. شما شناور هستید. تمام وزن از بدن شما برداشته شده است . شما بی وزن و رها هستید. احساس کنید بدن شما آرام است و با باد به اطراف حرکت می کند و احساس خوشحالی و بی وزنی می کنید. به درون و بیرون نفس بکشید . بگذارید ذهن شما یک حالت آرام و خوشحالی را تصور کند ... به آهستگی چشمان خود را باز کنید.

نفس عمیق کشیدن

این تمرین ساده بسیار ارزشمند است. فقط با تدریس نفس عمیق کشیدن کودکان می توانند مقداری از فشار روحی محبوس در بدنشان را رها کنند. امتحان کنید. شروع کلاس با ۱۰ نفس عمیق معجزه می کند. همچنین این کار یک راهبرد خوبی برای آموزش مدیریت خشم است. با نفس عمیق کشیدن کنترل شده کودکان عجله نکرده و در مورد اعمالشان قبل از صحبت کردن و عصبانی شدن از شخصی دیگر فکر می کنند.

منافع نفس عمیق کشیدن را برای کودکان توصیف کنید. شاید آنها همراه شما یک جلسه ی بارش مغزی در این مورد داشته باشند و یا در اینترنت به جستجوی فکر تازه ای بپردازند.
روش نفس عمیق کشیدن را در کلاس با نفس کشیدن عمیق و رها کردن نفس خود همانند یک الگو به نمایش بگذارید. چندین بار این عمل را تکرار کنید.
از کودکان بخواهید همراه شما نفس عمیق را به داخل کشیده و به بیرون بدمند. این کار را ۱۰ تا ۱۲ بار تکرار کنید.

دور انداختن

دور انداختن فعالیت مورد علاقه ی کلاس های ما است. این فعالیت به کودکان اجازه می دهد که انگار خود را بر روی یک صفحه ی کاغذ بنویسند و بعد با گلوله و مچاله کردن کاغذ آنها را دور اندازند.

به کودکان کاغذهای باریک رنگی بدهید.
کودکان هر فکر و احساس ناشی از عصبانیت و ناراحت کننده ای را بر روی کاغذها می نویسند و یا اگر فکر یا احساس بدی ندارند می توانند بر روی کاغذ صرفا چیزی بنویسند. ٣
کودکان سپس کاغذها را پاره کرده، مچاله نموده و در سطل آشغال می اندازند. مطالب نوشته شده ممکن است خصوصی باشند. یا کودکان ممکن است بخواهند در وقت کلاس یا جلسه ی گردهمایی آنها را با دیگران در میان بگذارند.
برای کودکان شرح دهید که گاهی نوشتن افکار منفی بر روی کاغذ می تواند منفی بودنی را که در آنها جمع شده رها نماید.

پیوند نظریه ی هوش هیجانی

فعالیت های استرس زدایی تحت مقوله ی خودآگاهی و خود تنظیمی قرار دارند. کودکان، آگاهی لازم را زمانی که احساس فشار روحی دارند و یا قادرند از ابزاری که دارند برای رهایی از بعضی فشارها استفاده کنند، به دست می آورند. بنابراین، قبل از این که احساساتشان از کنترل خارج شود آن را اداره می نمایند.

بازتاب معلمان

تفکر و تمرکز روحی به طور قابل ملاحظه ای روش عمل دانش اموزان ما را تغییر داده است. ما جلسات تمرکز روحی صبحگاهی را در کلاس درسمان اجرا کرده ایم و متوجه شده ایم که دانش آموزان آرام تر شده اند و تمرکز بیشتری بر درس هایشان دارند. تعدادی از دانش اموزان همچنین ابراز کرده اند که این کار به آنها کمک کرده است تا قبل از امتحانات، این تمرین ها را به عنوان راهی برای آرام شدن و آسوده خاطر شدن انجام بدهند.

معلم کلاس سوم

نویسنده: هلن مافینی-شهناز بهمن

منبع: کتاب «پرورش هوش هیجانی کودکان»