آنچه از اختلال خود بیمار انگاری باید بدانید (بخش دوم)

برنامه‌های فعالیتیِ درجه‌بندی‌شده باعث آرامش خُلق و کاهش اضطراب می‌شوند و به بهبود عملکردهای جسمی هم کمک می‌کنند.
 

داروهای ضدافسردگی از جمله بازدارنده‌های انتخابیِ جذب سروتونین می‌توانند در درمان اختلال اضطراب بیماری مؤثر باشند. مصرف داروهای بهبود خُلق و سایر اختلالات اضطرابی نیز در صورت وجود مشکلات خُلقی و اضطرابی بی‌تأثیر نخواهد بود. البته مصرف خودسرانهٔ هیچ دارویی توصیه نمی‌شود و بهتر است که دربارهٔ عوارض جانبی داروهای تجویزی حتما با پزشک معالج مشورت کنید.
 

اگر مبتلا به اختلال اضطراب بیماری تشخیص داده شده‌اید، می‌توانید با راهکارهای خودمراقبتی هم به روند بهبودتان کمک کنید. از جملهٔ این راهکارها عبارت‌اند از:

- با پزشک یا روان‌درمانگرِ معالج‌تان مشورت کنید و ببینید که مثلا بهتر است هر چند‌ وقت یک‌ بار برای توضیح نگرانی‌های خود مراجعه کنید. درواقع، باید بین شما و پزشک معالج‌تان رابطه‌ای مبتنی بر اعتماد شکل بگیرد. از مراجعه‌های غیرضروری و مکرر به مراکز درمانی بپرهیزید و مدام دنبال مشورت‌گرفتن از هر پزشکی که با او روبه‌رو می‌شوید، نباشید. این کارها روند درمان‌ را دشوارتر می‌کنند.

- مدیریت استرس یاد بگیرید و با تکنیک‌های آرامش‌یابی به خودتان کمک کنید. یادگیری مدیریت استرس و روش‌های خودآرام‌سازی از جمله آرام‌سازیِ پیش‌روندهٔ عضلانی می‌توانند به کاهش اضطراب کمک کنند.

- فعالیت بدنی داشته باشید. برنامه‌های فعالیتیِ درجه‌بندی‌شده باعث آرامش خُلق و کاهش اضطراب می‌شوند و به بهبود عملکردهای جسمی هم کمک می‌کنند.

- در فعالیت‌های گروهی شرکت کنید. سرگرم‌کردن خودتان با فعالیت‌های کاری و همچنین فعالیت‌های اجتماعی و خانوادگی احساس حمایت و پشت‌گرمی ایجاد می‌کند.

- از مصرف مواد مخدر و روان‌گردان بپرهیزید. اگر در حال‌ حاضر مصرف‌کننده‌اید، خودتان را برای ترک آماده کنید.

- از جست‌وجوهای اینترنتی دربارهٔ بیماری‌ها دست بردارید. شاید در این جست‌وجوها به اطلاعاتی بربخورید که هیچ ربطی به وضعیت خاص شخص شما ندارند و فقط باعث سردرگمی و ایجاد اضطراب‌‌ شوند. اگر هم علائمی نگران‌کننده‌ در خود حس می‌کنید، در نوبت بعدیِ مراجعه به پزشک‌ مطرح کنید.
 

هنوز مشخص نیست که دقیقا چگونه می‌توان از ابتلا به اختلال اضطراب بیماری پیشگیری کرد؛ اما توصیه‌های زیر شاید راهگشا باشند:

- اگر مشکلات اضطرابی دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا بتوانید جلوی وخیم‌ترشدن علائم‌تان را بگیرید و کیفیت زندگی روزمره‌تان را بهبود ببخشید.

- تلاش کنید بفهمید که بیشتر چه وقت‌هایی استرس می‌گیرید و بدن‌تان چه واکنشی نشان می‌دهد. انجام تمرین‌های مدیریت استرس و یادگیری تکنیک‌های آرامش هم کمک‌ می‌کند.

- روند درمان‌تان را نیمه‌کاره رها نکنید تا از احتمال بازگشت بیماری و وخیم‌ترشدن علائم‌تان کاسته شود.
 

از آنجا که شاید علائم موجود به مشکلات سلامتی مربوط باشند، پس حتما معاینهٔ پزشکی لازم است؛ اما چنانچه تشخیص پزشک اختلال اضطراب بیماری باشد، شما را به متخصص سلامت روان ارجاع خواهد داد.
 

پیش‌تر هم گفتیم که پزشکِ معالج شاید صلاح ببیند که به روان‌پزشک یا روان‌شناس هم مراجعه کنید. به‌طور کلی، برای مراجعه به پزشک اطلاعات زیر را در ذهن‌تان مرور کنید:
علائم‌تان از کِی شروع شدند؟ این علائم چه تأثیری روی زندگی روزمره‌تان داشته‌ و چه اقداماتی برای مدیریت‌شان انجام داده‌اید؟
آیا در گذشته سابقه‌ٔ تجربهٔ تروما یا هرگونه رخداد بزرگِ استرس‌زا داشته‌اید؟
آیا به بیماری جسمی یا روانی خاصی مبتلا هستید؟
چه داروها، ویتامین‌ها یا مکمل‌هایی مصرف می‌کنید و با چه زمان‌بندی و مقداری؟
در روزِ مراجعه، چه پرسش‌هایی از پزشک‌ دارید؟

بهتر است که یکی از اعضای خانواده یا دوستان‌تان را هم در صورت امکان با خودتان همراه کنید تا اگر احیانا موردی را فراموش کردید در یادآوری اطلاعات کمک‌تان کند.
 

آیا من اختلال اضطراب بیماری دارم؟
چه روشی برای درمانم پیشنهاد می‌دهید؟
آیا روان‌درمانی در مورد شخص من جواب می‌دهد؟
اگر روان‌درمانی را برای شخص من مناسب می‌بینید، به‌نظرتان هر چند وقت و درکل چه مدت به روان‌درمانی نیاز دارم؟
در صورت تجویز دارو، داروها چه عوارضی دارند؟
تا چه مدت باید تحت نظر باشم؟
کدام‌یک از روش‌های خودمراقبتی را برای کنترل وضعیتم پیشنهاد می‌دهید؟
آیا هیچ کتابِ راهنما یا وبسایت خوبی در این مورد سراغ دارید که به‌دردم بخورد؟
 

خود بیمار انگاری ممکن است فردِ مبتلا را حسابی آشفته کند و گاهی اطمینان‌دادنِ اطرافیان در مورد بیمار نبودنش (از لحاظ جسمی) نه‌ تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه در مواردی بدتر هم می‌کند. معمولا خانوادهٔ فردِ مبتلا هم تحت استرس قرار می‌گیرند. پس اگر کسی از عزیزان‌ تان مشکل خود بیمار انگاری دارد، تشویقش کنید که با مراجعه به پزشک و یادگیری راهکارهای مقابله با این مشکل به وضعیت عادی برگردد.

منبع: سایت چطور